Promptuarii Sacri Pars Qy.arta.
{1Yvavit
,
quando coram Epiícopo Alliúnate nudusfa–
dus cll ; tune verc! columna quzdam feu fulcrurn im–
mobil,e
fall:~s
ell, quod EcclefiamDei collabeíceotem
denuo crex1t
&
fiabilivit.
In .u•Htbr.
'
'
,·cor.r.17.
Seraphicus Patriarcha per fuam , Religio–
forumque fuorum paupertatem
&
humi–
litatem fuílentavit
&
fuff
ulfit Eccleúam.
DISCURSUS SECUNDUS.
Damlnlenlm funt caráints terr.e,
éf
po(uitfu1er
eos orbem.
r.Reg. c.
;i.
v.!.
1
pEr cardincs illos ,
fupe~
quibus
in~ens
hzc
a
f11:–
prem0Architell:o fabncaca mund1 n;ioles volv1-
tur
&
rcvolvitur ;
S.
Hie~onymus pau~emmos
&
~b
jeltiffimoshominum intelhg.end_os. eífJ,t)locet .
Dom1ni
enlm funt a!f1illiterr.e
..
<;;u1 op1mo?1 Rupercus Abbas
Tuicicnfispariterfubfcr1b1t, dum a1t:
.A:jf/tlios terrte
·
Htbr.elpauptrts fplrltu,
él
humiles c1rtieintelligunt ,fu–
per
quos Domlnum orbtmpofuijfe dicunt
.
~ando
De!!s
inipfo mumli hujus exordio immen_ra: hule. totius .um-
verli machina: primum fuum elfemm1ílrav1t,
qu1~uf
nam fundamentis illam inniti
&
fuílencari volu1t
?
N
ulli alceri przcerquam nihilo
:
.Quiappendlt terram
fuper nlhilum
.
Qsa:nam in hac cerra fublimior. moles
conlpici
pote~it
, quam illa qua:
ver~i~e
&
c~¡>1te
fuo
erelo conjung1cur? qua:que canta fiab1htate fohdanda
&
firmanda erat , ut cunftis infernalibus machinis rcfi–
flendo fufficiens futura ,
&
velut
Cjlm
ipfamet zterni–
taceconccrtatura crac
?
Cui auterh ingens hzc moles
lnniticur?~ínam
ad illam fuílentandam eleltus fuit
?
Pauper.esterr.e pofuit [upereosorbem,
quia fupcr paupc–
res& viles pifcatores fuam ílabilivit Ecclefiam .
Infir·
"'"
mundl eltgit IDeus, ut 'onfundat fortit1
:
él
ig'!obilit1
munái
(:f
contemptib1!ia elegir,
&
ea
qu~
non funt
(
1d cfl ,
nihilfünt, fecundum Phrafim .Hebrzam )
ute11qu.e
funt deftrueret.
Undc Chryfoílomusaít:
Vocat ea, qute
non
f
unt
,
Id
e{I
,
tos qui nihil effeputantur :
proptt~ttl
quod in nullo babentur pretio
;
in quo magn11m oflendlt
potentlam, dumper eo1qui nihileíf
e
rJidebantur, magnos
pottnre{qtftdejecit
•
.
:t.
Szculo duodecimo navícula S. Petn a fa:vis tcm–
pcftacum procellis periculose fatis conqualfabatur.•. id·
que cum propter diras !mperatorum fummos Pont1tices
·abhorrefcentium perfecutioncs , 'tum proptcr ml!ltas
Chriílianos inter invalefcemes hzrefes , tum de111quc
obmultosabu!us
&
fcandala , peffimoíquc eorundem
mores , adeó uc fuccelfor Petri multis haud parum
a
naufragii periculo abelfe videretur ;
~d
igitur Deus
meditatus eíl remedii ?
Dominifunt c-ardines rerr.e pau–
peru
urrte;
pofuit fuper -eos ofbe"?.
~odemmct pcric~Jo(o
iemporc virum quendam excita
v
1t pau.perem
!
v1-
Jcm
abjeltum , nudum
&
lacerum,
ut
1s Bafi hcam
fulli~erct
Lateranen!Cm ruinam minitancem , qui pro–
indc
a
Pontífice viíus efl fuos eidem Bafilica: fuílincnda:
humeros íupponere .
.Quidampaupercufrufuflentabat
•
;;:,;.t;::
c.
Ac proinde pauperculum hunc aptiffimé revereri polfu–
'' •·+·
mus ca falucatione qua S. Hilarion S. Antonium hono–
ravit , dum ait :
Pax tibJ columnafucis
,
qu.e fuftines
orbem terrarum .
Columna enim lucisdici merctur , quia
fanl\:us hic Patriarcha filiorum fubfidio populum Dei ,
qui tanquam manci pium
&
fervus vitiorum
&
hrere–
fum , tot errorum caligini immerfus ha:rebat, per ve–
ram Dei
&
orthodoxa: fidei agnitionem illuminaturus,
atque ab JEgypto
&
Pharaone tarta(eo liberaturus
crac.
3
S.Hieronymus poílquam vitam
S.
Pauli primi
Eremita: accurate dcfcriplilfec , ad magnates
&
poten–
tesía:culi hujus converfus, dixit, hunc adeó. paupercm
&
nudum Eremicam illosuna cumomnibus eorum the–
íauris niultis parafangis pra:celluiffe
:
ille, inquit,
ti(–
ftem
e
brifll flctt nudus {ervavit
,
id eft , Ecclefiam in
vefle Chr i
íli
pra:figuracam , prouti S. Petro Alexan–
drino ipíemet Chrillus evidenter fatis eíl conteílatus ,
dum ait :
.41riu1 vejtemmeam, qute
tft
Eult/ia
,
dilace–
'ªvlt, vos veftitifericis indumentum Chr1f/i perdidi{lis
.
Porro hanc veílem non íolum hrerecici , vcrum etiam
ex
potiori parte fideles,
&
maxime Ecclefiaílici lacera–
runt , urpote faílui
&
pompa: mundi hujus , divitiis
itrm, voluptatibus ac honoribus totaliter inccnti.
~is
autem hanc nobis veflem reíarcivit? Q!!is-incegram ean–
'C!cm& illa:íam coníervavit ?
VtfttmChrifli Francifcus
/1cet 11utlu1 {trfJavit
;
Etenim cune
veftem Cbrlf/i
verc
4
Dicite íodes,
(j
nofüs ,
qu~mnam
Deus nofier mo-
dum fervaverit, ut tartareum illum nobisinfefüliimum
hofi:n:i vincerec , qui idololatria mediante mundi fibi
dom1~1um~deoarrogaotcrufurpaverat,
ut vix parvu-
lus qu1dam Palefiinz angulus ipfum vcrum
clTc
Dcum
agnofceret? S. Leo ait :
Omnipotens Dominusrum f
.e-
Sew.
de nat.
'fJljJimo hofle
,
non In fua maje/late, ftáin noflfa co11grt-
d11ur humllitatt.
.
S
,In ca:na illa ultima , qua: mortem Domioi imme–
d1at~
pra:cedebat , ídem Rcdemptor nofier proteflatus
efld1cens;
Nuncprlncep1buju1 mundi tjrcieturforas
J
Sed quonam modo hofüs hujus infernalis profligaturus
loan.....
lf.
erat fzvam tyrannidem ?
Si tx11hatusfutro
a
ttrra om-
n!11trabam.11d meipfum
•
Q!!idautem per hunc loquen-
d1 modum mwiere voluit
?
Hoc
autemdicebat
,
jignifi·
cans qua mor/eeffetmoriturus:
quafi diceret: Quanelocru-
c1.forns fucrol nudufque in Cruce velut fpellac.ulum om-
mum íuípen us
~
cerra hzfero ,. tune gloriolam de hoc
truculento pe.rfecutoreviltoriam reportabo • Undc S.
Orat.dep
2
¡r,
~than!l~us
a•.t:
Cum enlm txueretur Dominus
,
to ipfo
In Lu••c.1..
tnvifib1/1t.e~
er1geba1ur de Diabolotreph
4
uno.
Et S. Arn-
bro.fius d1c1t;
Vtélus
tf/
Atiam_, qui wfl!mentaqute/ftJlt
;
'IJ/CJt lllt qui ttgumtnta tle11ofu1t.
Ecce t1bi nudum coram
Epiícopo Affifinale S.Francifcum; Eccetibicundcm
in totius vitredecurfu pauperem,mendicum,
&
nudum .
6
Ta/Is afcendit
,
inquit de Cbriílo S. Ambrofius •
qua/es auélore Deo nos natura formavit
•
Cur obfecro
vir ille
~e~apbicusadcoalias
circumfpcdus
&
mode-
fius , virgmeaque honeílatc przditus nudari voluit
!
Nimirum ut pra:dillum incelligeremus myflerium
Veftem Chriftt nudus fervavit
•
.Etenim infinita illa
Patris fa.picncia ipfum fügmatibus corpori ipfius im-
preffis mediantibus ipíum alium quendam
Crucifi~
xum effc voluit , ut in illo patibulo , de quo fuo loco
.ad longum difcurremus , exaltatus , univerfum in
fuam venerationem mundum attraheret , atque ad
vcram pcenitentiam , veramque reformationem con-
vercere:
Cum exueretur
,
lnvi/ibilirer erigebaturde Dia·
bolo trlumphus.
7
Univerfus
(e
adverfus }obum infernus armavit
&
ex!Olvit , adeo etiam , ut univerfam ejus progeniem
morteviolcnta necaverit,ac tandcm infcetenci quodam
fierquilinio nudum federe fecerit: at vero qua racione fe
adveríus diabolum defcndit
?
aut quonam modo illum
devicit.
Poftquamomniadmi/it, t11ncfaElu1 eftfortlor
(:f
cl11ram contra
piab~lu~
'lJiEloriam reportavit.
Ita
quo~
que de
S.
Franciícod1cere polfumus , utpote cui cum
poteltatibus tartareis
dt~rtandum
erat , utpote qui
Ecclefiam Dei conabantur evertere: at vero
Portte In·
feri non pr.evaluerunt adverfus tam,
eóquod Franci–
fcus potellates illas gloriosé devicerit : fed 9uando aut
quonam tempore
?
Poffquam omnía dimí/ir, tuncfaélus
é/I
fortior
,
<:Jclaram contra Viabolum 'lJiéloriam repor–
ta'Vlt.
8
Cum dominatusfuerit pa11perum,
lnquit Pfalmifla:
Circa qua: verba Genebrardus ita fcribit .
P11upere1 vel
PC: ••·
'º•
extrrlturp11uperum, congregationem aciemque fgniftcans.
Ecce tibi religionem ab hocSeraphicil Pacriarcha fuper
fanlla Paupertace fundatam, quz vere elt copiofiffi-
mus quidam pauperum exercitus , qui camen orones
invimi
&
generolifunt milites, qui adverfum Eccle-
foe
hoíles formidabiles
&
iníuperabileJ formant exer-
citus . U nde optimé ex modernis facris interpretibus
nonnemo ita fcribit:
ln paupere integere e:Ktrcitus divl-
n.e 'l.Jirtutis. latet
j .
Q2ot. ig.itur per hunc s.era.phicum
fca'.::c.i7.
virum , cu1nomc-n1mpomtur paupcrculus, mv1Cl:orum
militum elell:i cixercitus in fidei , refigionifque Chri-
fiianz defenfionem fuere cxcitati ,
egregieque in-
firuéb.
~
Chriflusapud
s.
Lucam de Cruce, fuique fequela
di(fercnsaic.:
.Qui nonbajulat Crucem fuam
él
fequitur
me, nonpott/I mtuH/[t difctpu/us;
Paulópofl vero ínter-
Luc • 4 ·
n ·
rogat quis ex vobis voleos zdificare turrim , non potius
deimpendio cogitat fumpcuum ad illiusereél:ionem rc–
qu1fito rum
?
Aut quis Rex iturus committere bel-
lum adverfus alium Regem, noníedens priUscogitat,
fi po«i
e
cum decem millibus occurrere , ei qui cum
v
iginti millibus venit ad fe
?
Ac candem ita conclu-
. die: