51 / 800
De Epiphania Domini Difcurfus
III.
hzc autem ex materia elcmenrari acrea . Aliz fiellz in
crelo ílellato infixz noícuntur, h.i:c aucem cerra: vicina
in aere pendebat. UndeíandusThomas dicit:
Peream
áetermif1aredi/finxerunt domum.
EcLyranusquoque ob·
fervat, quod
fi
in
íuprema aeris regiooe, ubi alii Come·
ta: gcnerantur, íubíliti!fct, Magis tugurium iílud ofien·
dere nequaquam potuiífet .
U
ndc! eam in aere prope ter–
ram fuilfccredendum eíl.
In
motu quoqucab aliis fiellis
divería fuir; nam illz quotidie a primo mobili in gyrum
aguncur , hzc autcm fecus viam,
&
juxta motum gra–
dientium Regummovebatur , atque in rredecim dierum
fpatio aliud prolixius itcr non confecerunr, quam quan·
cum
a
reg1onibus ipforum in Hethlehem ufque intercede·
re noícitur. Pra:terea ut benéfanltus Thomas obfervat,
nulla ílella
a
Septentrione in Meridiem movetur: Natío
autem Perfarum, unde Reges ifii egrediebantur, fepcen–
trionem verfus fituaca erat. Aliz fiellz motu circulari
progccdiuntur, ha:c autem morn reélo procedebat. Aliz
in continuo fcmper motu conliílunt, hzc autem non·
nunquam cnm ílantibus Regibus firmiter íubfiílcbac •
U:.".J;.7·
in
Unde Eucbymius:
Illiseuntibur procedebat ,ftant1bu1ve–
rii
~ircummanebat,
juxt11 illo111mnecejfitatesJuumprtt:bens
motum.
Id quód Chryfoílomuspariter confirmat, dum
ait :
Poj/qunm immlncret puero, iterum fiel/a fi/litcurfum
fuum, quod ípfum erat majoru virtuti1, quam fle/11 naru–
r.e jujfit; nunc'IJidelicet occultari, nuncvero npparere ,
lf:J
ubl apparuit fiflerc curfu"'.
Enimveróaliamquandam di·
!linlhonem author quidam modcrnus, quoad hujus fiel-
N•ldonotus.
la: momm, acucc obíervavic;
.QuOd
ícilicet
ab Oriente
In Occidentemcontra nnturnlem curji1m venerit.
Dixerunt
etenim Magi :
Vidimu1 jlel/am ej1u
;,,
Oriente.
Pra:omni·
busautem Chryíologus
í!clla:
hnjus curíum demiratus
eft,
aicenim:
Perco:lum ficcurfum fuum dlriglt, fíe mo–
áeratur ince!fum,
Ji•
viam temperat, ut Mazorum ftrviat
&
mittatllr ad gre!fum
;
nam ambulante Mago fiel/a am–
bular, fedenteMago f/at fiel/a
,
Mago dormiente excubat
fte/l.r.
Adhzc ab aliis quoquc flellis in luce di vería fuir ,
urpote qua: non folum cunlbs alias luce vincebat, fed
etiam diurno tempore lcintillabac : Undc! dicit fanll:us
Thomas:
.Quia i11 dien11lla lucet, l/faautem de diepr.e·
bebat lumen Magir.
Porro in duratione quoque ab aliis
differens fuit, alía: namquc fiellz íemper funt duratu–
rz, ha:c autem funfüone, ob quam de novo produlta
fuerat, completa, Cubitodiíparuit, nec unquam dein·
ceps amplius vifa fuit . In magnitudine quoque ab ali
is
plurimum dillinguebatur; multa: etenim aliarum luna
tcrraque majores exillunt, quibus carneo longc inferior
erat,
&
nihilominus nobis major cífe videbatur, utpotc
ccrr¡c Ticinior; velctiamquiaab
illa
luce irradiabatur ,
qua: de íemetipfa dicit:
E;,o fum
Lu~·
mundi;
acdemum
quia i11 obfequium Chrilli crcata erar . Undc! fanllus
Thomas ait :
Stellam ejus: fpecialiter fuit creata ad fer–
tJit/um Chrifli; Et láeo di<it, vidimus/Jdlam ejus, Ideff,
11d obfequium ejus faE/am.
Ql!am proindé Magus aípi·
ciens, inquitChryfologus, fiellam jam non Dcum cre–
dit , íed judicat
e(í'e
con!ervam, quam cernit talirer fuis
obíequiis mancipatam .
.
4.
Stellam eju1.
Et
quidcm licét fiella ha:c in firma–
mento fixa non fueric, ncque parís fuerit conditionis na·
turaliscum aliis ílellis, non tamen ideo fiella errans de–
nominari debuit, imó ipfa potius non tantum hofcc Re·
ges, verum cciamomncs populosgemiles
&
idololatras,
quorum nomine idololatria
&
qui
vi~
aliuserror abjuratus
&
exccratusfuit
A
Magis,
e!
foiserroribus eripuit; quan·
do enim bofce Reges viam in Bethlehem edocuit,
tune
non folum iplis, fed
&
nobis omnibus veram ad eum ,
qui de femetipfo dicit:
Ego fum via, verilas
,
&
?•ita
,
1
º'"'
·~·
"·
viam paritcr commonflravit. Mulro minus ílellam hanc
Cometam fuiífe fuílineri potc!l, licct forcunatHiinia au.
guria gencri humano vaticinara fuerit; quia
falu1.eterna
humano gmerlafP"'!'lt,
lf:J
i~
terra pax . ljla, quam ho-
s.
,
die celebramus
(
rnqu1t Gucmcus Abbas)
Nativltar
lfO-
r!,·".'-4· ••
ji
.a
'I
l
iff
..,,
rae"; in/1,anamqueC?ri usnaturrft· In iftaCbrifli<1·
nitas nata eft
·.
Q$n pocius !leila hieca
D.
Chryfoílomo,
columna: nub•s& ignisqua: populo Dei Ducis Joco fer–
vivit,
affi.~i!ata
fuit, utpotc rtindcm przllansc:lfelbm,
motum fc1hcec íuum accelerandi
&
firtendi !ecundum
quod
Reges
iíli videoancur fubfiílere ant ambulare .
Ut
In
cu.
o.
Clsriflo fiel/a plenum ud<i:ret obfequium
(
inquit S. Augu–
Thona2 ·
fiinus )
temper.avit grndmn tfor.e' 1>fogo1 prrducrrtt ad
Puerum.
In
hoc autem Columna:: illi ípecialiier fimilis
cxtitit, quodfic11t ha:c populum Hebramm
ex
.tEgypti
tenebrisedullum
&
ereptu~,
in promiffionisterram per·
duxit: itahzc fiella gent1lem populum ex ldololatria:
dl!nfiffimis tenebris crcptum, in Ecclcfiz gremium,
&:
veri Dei agnitionem perduxcrit:
Per i/lam flcllam
(inquit
s.rm. ,, de
S. Leo)
i/luminatio /ignificata eft gtntium.
Epi,
5. Stellam ejur
.
Porro fiella h= ignis quidam trium–
phalis lztitiam indicans fuit, ab ipfomet crelo furfum i_n
aere acceníus, ad excitandam terram, ut de Salvatoris
&
Redemptoris íui adventu
ex~ltan~o,
toro.cordegau-
deret.
Cum vifitarionm; fuam
{
mqu1c S. Max1mus )
nec-
~~"'·"da
dum terra d1gnofccret, co:lum Jíin ga11dia ne totillt mundl
P•Ph.
/tetitiam , Chald.eis ffupentibut
,
!ªcita
~" [Jd~r:
loqueba-
tur.
l:.t bine cll , quod !\ella
ha:~
a
~ultis
((J:h
lmgua vo-
citaca fuerit, per quam ca:lum ¡ub1lum. íuum atq_uc lz-
titiam tcrrz exprimebat.
Mirnbatur
(
a1~
S. Max1mus)
Hom. 1 •
quidem terra quodnovnmffellamvuleretmccl!lo, fedplur
mrra/.ntur co:fum, quod novum Solem
vitleba~
In
t~rri~
·.S.
Augufünus eidcm ílella:, lingua: nomen parner md1d1t,
dicens:
.Quiderat ni/imngnifica/inguaco:IJ, qu.e ennrra·
i';¡~i;:·
do
ret glorifm Dei, qu.e lnufitatttm Virginit partum mufta:
tofulgort clamaret?
QE.odcnim
ling~a
humana
exp~1!111
non poterac(inquit
S.
Leo) crelum hu¡us fiella:crele!b hn·
gua Gxpreffi
t.
.Quodnondumpourathumano eloqulodif!e·
~'!"¡;
4, de
ri, Cit:lofaciebatevangel1zante cognofci.
Similem quoque
P•P'
conliderationem Glo!fa fecic, dum ait:
Pafloribur Ange-
/¡,
Magis ftd/11, u1rifque tamenloquitur /1ngua <o:lorum,
quin jam ctf{abat lingua Prophetarum.
Fuic iníuper ílel-
Ja
iílhzcmundiquidam lucidus oculus appellatus, ficut
enimmedianteoculo torumcorpus lumen recipit, ita quo-
quc mediante bac ílclla lumen
&
veri Deiagnitionem to-
tum univeríum recepic . Unde S. Maximus ait:
R,uibus
H
9
n~
1,
.ie
vero radiit' quantoquelumine illam Domml flellam, anti-
•P•
qua credimustuncmrera/Irafulfiffe
?
q11a111um In fplendo·
re pr.ccejfit
,
qu.e tantum pr<fibnt in mu11ere
?
qu.e 'IJ!lut
quidnm totius orbiJoculur
,
cnligantis mundi vfterem reno·
vavit n{pellum?
Q.!!icquid hic mundus pulchritudinis ha-
bet aut venafiatis, id tocum fine luce,
&
fine oculo·con–
fiderante, nihilum valet. Porro quid creli pulchritudi·
ncm veramque lucem, quz
i/luminat omnem hominem
,
in hanc terram deícendi!fc, profui!fet,
f¡
eadem in fpe-
lunca Bethlehemitica ícmper abícondita delicui!Iet? Ec-
ce igitur tlellam iílam, h:i:c enim ert, qua: Rcges Oricn·
tale~
ad tugurium iílud amaxir, ut in verum
J
ufütiz fo.
lem oculum íuum dcinceps figere po!fet univerfus mun-
dus. Unde Guerricus Abbas aic:
Venerat quidemlumen,
~'!"ji.
de
in mundotrttt,
&
mundusperipfumfallurerat; fcd mu1t-
P•P"
d111 ipfum non cognofrebnt, erat natus, fed non erat notur,
donecdeclarareeumco:pit fttminofa dies
ifl
a.
Idemmet quo-
que Abbas notavit, hoc primum fuilfe miraculum, quod
Chriílus in terram defcendens, patravit :
S1gnum quod
ante /ignorum fuorum prtt:mifit Jrfus initium: Vagit puer
nov111 interri1,
&
Jjdu1 novum creatin [upernis, ut lumen
·teffeturde lumlne, flell.r de{ole,
r!:J
Reges in fplendore or-
tus fuiadexortumquoque .tternum, [plrndortm ab Orlen·
te ndvtrum Or/entem, id
e/I,
vir11m, cul nomen Oriens,
fiel/a perducat.
6.
P'idimur Stell•m eju1.
V
ere! Chriíli infantis, quem
Rcges adorare volebant, !leila erat; nequeeuim alia !lei–
la, pra:ter hanc, corda ip!Orum ea racione illuminare
potuiífer:
Proculdubio flella ex
j
arob (
inquit Guerricus
J;b.
i.cap.:.
Abbas)
ill11xernt in cord1bus eorum.jltlla,1nqu"m, matuti-'"
Luc.
na, Lucifer qui nefcitoccafr1m
.
Chr:ftur
rjt
jlrUa
(
mquit
S. Ambrofius )
orirt11r emm ffella tx
J
a<ob, (:/ ex[urgrt
homo ex Ifrad , denique ub/ Cbri/lrts
&
fiel/a ejl
.
Sunt
&
alii piures qui Chriílum fub hac ficlla agnonrunt :
Aurlire ce!lcs, S. Thomas aic:
Stellafignificnt Chriftum.
~od
ut probet, illum capitis ultimi Apocalypfecs tex-
.
tnm adducit:
Ego fum radix David
,
Jlella fplendida
ét
In M.ttih·
ma111ti11a.
S. Maximus dicit:
Nobis affidebar
111
ftdla.
Hom...
S.quoque Petrus Damianus
ínter
alia hunc in modum
<'iú:urrit:
Oritur Solde/!ella,
&
demonftratur Sol per
fiel-
r'"'·
de
!am; cratf/ellain arre, SolIn prt1:(rpio Cbriflur no/1er: flella
,.,...
In arre, de qua habuimur in Euangelio
:
vídimus ffellam
tjur. Stclln in terrn, de qua B nlnam pr.edixir
tn
Propbe-
tiafila; Orietur ftcl/11 ex J acob,
&
mtfring:r omner a/ir·
nigemu. Sol
rn
pr,rfepio, dequo rrprobi dill11rr funt
;
Sol
juj/iti.e
nonlu.~it
nobu.
S. Auguílinusdicic, Chriílnm,
dum adhuc infans eífec, ideoque lioguam !Uam
ad
Jo·
qnendum folvere nonduin porcrat, hac íldla mtdinntc
fonllis R egibus fuiííe locutum.
U1
nond11m
lOl/11rr1
per
S.
d
lmguam, loqueretur deco:lo perftell11m.
Sanél
i
hi
R(~CS
e
E~.
4 '
t
Regnis fuis pedem nunquam moviífenc , nifi
Deu~
rllos
pnus