r68
TraD:. IIL Difp.III. Art.
I.
QE~ft.
III.
c.epta pro Perfonis divinis , qme
a
P:me
ducunt originem,
&
producunt~,
nego:
Unde íignamer in conclufione dixi ,
Pa –
trem elfo
p~inc_ip~um
DivinitatiJ communjcattf,
hoc
eH
pnnc1pmm, ex quo commumcatur
Divinitas duaousPerfonisproduél:is. Quócl
{j
per Filium etiam communiceror Divini–
ra~
Spiritui fanéto, non tamen propterea
d~ ci
.Poteíl: Fili?s principium totius D_ivi–
mtans commumcata: , prout commumca–
ta efi per produéhcnem , quoniam non
efl: ratio communicandi divinam
natu~;am
fibi ipíi, fed eam accipit
a
Pau:e ,
CONCL USIO SECUNDA.
P
Ater
revera dicitur Caufa
,
i3'l
Auélor
Fi!ii
,
[ed non in propria utriu, que no–
minis {ignificatione
.
Probatur prima par
s: Auél:oritaEe Patrum
Gra!corum, maxime Baíilii libr.
¡·
contra
Eunomium:
Vox jp[a Patris,
inqoit,
quid
atiud fignificat, nij1 hoc, quod cau[a
eft
,
&t
principtum
~jus,
qui ex ip[o genitus
eft?
Sic
etiam Gregorius Nyífcnus lip. ad Ab a–
vium,
Eam,
inquit
1
quá: circa cau[an
,
&.
caufatum confideratf r, diffirentiam non ne .
gamus
,
per quod folum
fcerni al erum ab
~!cero
deprehendin us
;
mmirum, ex co quod
credimus aliud quidem
cau{am éjfe
,
aliud
vero ex cau[a
.
Item Chryfofl:omos
m
cap.
1.
E¡ifl:.
a~
Hcbra:os homil.2.
Si cnim,
mquit ,
cauja
Ftlii Pater efl, m lto amp!ius eorum cau{a
ifl,
qttá: per Fifium faéia dec!arantur
:
.Subfcri ·
bit etiam Damafccnus lib.
1.
de
Fía
., c.I L
llnus,
inquit,
Pater fine principio
,
h.oceft
fine cau[a
;
non enim ex aliquo
.
U
nus Fi
lius,
&>
qui Filitti eft
,
&>
non fine princi–
pio, hoc
ij/,
fine caufa, ex Patre enim eft.
Idipfum colligitw- ex Patribus Latinis;
nam Hilarius lib. 12.
d~
Trinit.
Ejus qui
eft,
inquit,
ad id, quod ejl caufa, Pater
ejl.
~imiliter
Augufiinus Iib.7. de Trinit. ait,
Qu.e cau[a,
itli
eft,
ut fapiens
fit
,
ip[a illi
cn11[~
efi,
ut {tt: Proinde
fi
Sapientia, quam
gemm,
cCJu[a
ilti
eft
,
ut fapi(ns {tt,
~tiam
11t
{tt ip[a i/li cau[a
efl
.
Hoc ipfum
prob:~tur
de nomine
Auélaris;
nam S.Gregorius Nazianzenus Orat.29. af–
firmat Patrem
Ejfecau ram
&.
Auilorem Di–
vinitatis,
q~te J~
Filio:
&>
Spiritu fané/o con–
fideratur:
SJmihter fanél:us
Ath:~nafius
Dia–
logo
2·
contra Ancon<eum; ctlm ciixiffet,
Pa~rem
ej]e caufom ,
iS't
auélorem Fi!ii:
Sub-
iungi~,
Deus eft fons
!
piri!UJ fanéli,
&t
au4
élor Cfl{dem
,
non e.-<trtn{(etH eum redpiens
[ed
,x
{e finen¡ [caturire
.
'
Idipfum affirmant Patres I.atini maxi–
me Augufl:inus lib.
3.
contra Maxfminum
cap.I4· ubi fic eum
c:~rpit;
Sed habet
iiz–
quis, Dei Filius auilorem Patrem
ji
p;opte·
rea Deum Patrem Deo Filio dicis 'auéiorem
quia i!le genuit, grmitus efl iftc, quia ifle de
;l
lo
eft,
non il!e d: iflo,
f~teor.,
iS't
concedo,
Ji
autem pl!r nomen Auéiorts mmorem viJ facere
Ftlium,
P~tremque m
~rem,
me
eju[dem fub–
ftantiá: Filium, cujus
i.ftPater, dmjlabor
&t
,·e[puam
•
1
pfi concinit
S.
Hilarius
9.'
de
Tri ni
tate~
Cum enim
,
inquit ,
inna[cibi!il
Deus ad
perfiéi~tm
divin& beatitudinis Nativi·
tatem unigenito Deo auéior fo
,
auéiorem
nati·
:
vitatis~J]e
Sacrarnentum Paternum efl
.
Quód autem ha:c
Autforis,
&
Cau[á:
ap–
pellatio omnino fit impropria , quatenus
Perfonis divinis producenci bus tribultur ,
fatis liquct tum ex ratione ipfius
c:~ufa!
,
&
Auél:oris, qu:r inferioribus in produél:o
fonat, tum ex S.Augufiino mox budato;
Unde
S.
Cyrillus libro
2.
Dialogorum de
rinitatc, a·t,
Cau[€f,
&;-.
' au[_c;rpn, nequt:
nominare fas
df
,
de?: ·
it~m
de
~
potius di–
ccrc Patrem, ac genitttm Filium:
Q uod lu–
cul ·}}ter expllcat Beffarion in Oratione
~
qu:1m
h:~buit
in
Concilio Florentino,
No–
tandum,
inquit~
quod [anili DoBoreJ Orien–
tales
~tiam
ij1
divinú utantur nomine cau{á:,
lf.9,
caufati largo modo
;
non quidem
,
ut
li-
mitationem,
&t
dependentiam importat
,
Jed
prout produilzonem
'
iS't
emanationem
a
prin–
cipio eju1, quod
efl
a principio, {tgnificat.
Ita–
que eatenus Perfona divina producens di–
citur caufa produél::r, quatenus fohim efi
ejqs p.rincipium •
AR
TICUI.USSECUNDUS.
De pr:opriis Secundá: dzviná: Pcr[on& rhara,.
ileribuJ.
O
Uemad.modum
Theo!ogi,
inquit S.Dio–
nyfius 1. de Divinisnominibus,
Mul–
tis nommibus appellatam
Deitatem
laudant
,
velut rum rur{us eam inducunt dicentem
)
Ego fum qui efl: , vira, lux, Dcus, veri–
tas:
Et cum iidem T '?Ologi omnium cau{am,
&t Auéiorem multis nominibus
ex
effiéiii
orn–
nib.uJlaudant, ut bonum, ut pulchrum , ut
[a·
pienum, ut diligendum
,
ut Deum Deorum
•
ut (J()minum
D~mimrum
1
ut
J
flnc1u.m Sané/o_,,
rum ~