1000000220

363 / 436

De Jv!undo Crelesti. Art. III. 3 4 5
tatem superfusa quadam substantia
rn axime per picua ( quo nempe , vi–
síbili fiar, & solaribus rad iis patea t)
contegi; sitne h;;ec substantia liqui·
da, an potit'is , ut volun t Peripatetici
so!ida , T elescopiis nuHis observare
licet : U nde sine ullo pha: nomeno–
rum pra:ju icio haberi potest .Lunaris
g lob us exade sph~ricus·, nemp~ , sup-
. pleta ina:quabtlitate partium ' opaca–
rum, a' partibus solidis quidem, sed
exaéle diaphanis.
Porro , quod qua:ri · posset , cur
substa ntia illa opaca lunaris distribu–
ta sit, non in modum politz super fi –
ciei, sed cum tot inequalitatibus ; ra ·
tio videtUr in promptu , quod cum
Luna produi:ta sit ad lucem Solis sua
opacitate ad nos re'fl.•élendam , de–
buit hél!c opaca ejus substantia di spo·
ni, modo ad id munns aptíori. Porro
.globus opacus superficiei palita: non
refleélit lucem , nisi eK uno quasi
puoélo; ut videre est in sµhreris a:reis
perfeéle politis, dum ·ad solem ex·
po.nuntur: At vero, si sit superficiei
asperioris, & aliqua sui pa rte depres–
s~ quasi in valles, alía erninent is qua–
si in montinculos , lucem, ex omni
su.a parte illurninata , late , valideque
diffundere potest. Ut igitur Luna ex:
omni sua parte valide ad nos lucem
Solis refleéleret , uti facit , debuit
o paca ejus su bstantia esse non requa–
lis, politreque superficiei, sed in~qua­
lis , .& in cavitates & prorninentias
innuineris modis exasperatre.
. Dicendum 2. Maculas illas fuga–
ces , & ad varium Solis aspeélum v·a–
r iantes ' esse _umbras projeélas a pro·
minenrioribus partibus in depressio~
res.
Conclusio a nemine negari potest;
quippe cum constet , has maculas
Tom. II.
omne' umbra! Jeges · exaéle ·observa:.
re, erescere incli nato Sole , rninui:
illo ex:dta to , expung i eo vertica!i
faéto , projict semper in adversa!Il
Soli region m , &.::.
D icendum : Mac ulas perennes ocu·
lis n udis obse rvab iles , ira ornni Se>·
lis aspeélu ~q ua les , quas P bi loso–
phi intelligunt, cum d1s¡rn tant de ma- '
c ul osa faci e Lun~, nuUo mod'o esse
maria , ut liq uida · al i·1u1s parces, secl
solidas : U nde habert possunt ut par–
tes rariores minus val¿ntes Jucem re·
fleéLre, atque ob id nigrica ntiores;
aut er1am, ut partes ex: na.tura
tafü color ís.
P ri ma pars est, non modo contra
ant iquos Pyc hago ra!OS , sed etiam
contra plerosque recen·tiores ; qui in·
v.entv Telescopio; se taoturn 1fon n:i.:–
ves, & scopulos, in hoc fiétitío mari
vide re arb itrati, statim sol ;ta lcvitate
conclamave re , aétum esse de Peripa·
teticorum scnrentia, rec usan tium ad–
mictere liquorem in cre!is ; quippe–
nihil liquidiñs vide ci. Ar in:rnis ex ul–
tatio fu it , & temeraria prorsus con -
j eétatio : Í·iludqne ídem , quod pro
ioviélo fundam-: nto habuera nt, de in –
ceps, a ccuratius inspeélu m, illos pla–
ne confecit. Ecenim ni gricans illa
substantia non e::t superflciei prorsus
requabilis ( quod erat un icum eorum
sententi~ columen} se<l exasperat uc
quoque in prominentias & depressio–
nes, quamvis infrequentiores, ut vi·
des figura l. & 1I. 111 m3cu lis illis no·
tat is litteri ªªªin quibu :; sunt sa ne
partes promi nentiores: ergo j am ha–
beri nequit liquida , qu 1pµe, oum ge –
nius sit liquoris c'om rrnri, & .x4ua–
bilis esse superficiei , :;ed manifeste est
solida. Add.i posset quod mare etsi
qnietum nigrescat ad Solero, crispa n-
Xx ti~