64 / 298
Logic~
minoris pdma
par~.
Qmet. l. ·
efjpr:l.eirrert aliqua
contingenti~
no–
ta
,
puta
,
tempus
pr<2teritum
,
aut
fulurum,
aut aétio, ve! passio pra:seos
Yerbo sign1ficata. Ut illa:: Angeli
pec–
caverunt; Angeli custodiun t homines:
Juda:i crucifixerunt Christum. Itaque
in
ístis subjeétumsupponit disjunétive;
quia pra:dicatum conüngens determi–
nar subjetium ad su p¡;iositionem dis–
junt!ivam; non enim exigit ornnes ef–
ficere. At in propositione, cujus pra:di–
cacum effertur quasi natural iter con–
ventens subjeéto,determinatur subjec.
tum ad suppositionem universalem;
quia, quod naturaliter especiei conve–
nit, omni ejus individuo convenit. Un–
de illa vera ese : Angeli sunt incorpo–
rei : zquivalet enim isti : Omnes An–
·geli sunt incorporei ; quod verum est.
At illa falsa est. Angeli sunt malí;
enuntiat enim malum de Angelis abso–
lute, quasi naturalem qualitatem. Un–
de
~quivalet
illi : Omnes Angeli sunt
snali; quod falsum
e~t.
E
contra illa
vera ese: Angeli custodiunt homines,
quia enuntiat hoc munus, uc aétionem
contingentem, qua: non intelligicur de–
b~re
omnibus competere; proindeque,
Ut vere dicatur de Angelis, satis est, ut
aliquibus conveniar. Hinc acute aotat
Author egregii Operis Gallice cons–
cripti,
de
Arte
cogitandi
,
Proposicio–
nes, indefinitas in materia
dogmatica
zquival~re
universalibus: In materia
vero
historie"
z quivalere particulari–
bus. Nec tamen, ut ipse putat , falsa
est regula commnniter posita , propo–
sitionem iadefinitam in materia
natu~
rali
zquival~re
universali ;
in
contin–
genri
veró materia a:q uivalere particu
hri Nam propositio
dogmatica
semper
censetur esse in materia naturali,
vel
quo ad rem , vel quo ad modum ; qu ia
effertur sine nota contingenti.e.
At
vero propositio
hi.ttorica
ettertur cum
nota contingentia: ;
&
ideó proprie
c0ntingens censetur.
4. Regula :
In
propo.ritione
affirm11•
tiva
prredicatum .tupponit
.remp'er
dir–
junéfroe
,
111/tem
ex
'Di
propositiorii.r;
ut in 1sta : Homo est ártimal; ani–
mal supponit tan tum pro ali.¡uo , -
IX
enim horno ver!! di catur ap imal, non
necesse est , ut sit omne animal ; sed
satis est, ut sit aliquod ex animalibus.
At in
propo.ritione _negatfoa predica–
tum .remper
supponit
u1iiv ersaliter.
Ut
in isca: Ho rno ·non ·ese
lapis. Non
enim vere díceretur non esse lapis , si
vel aliqua lapidís species esset. Ha:c .
regula magni usus est in syllogismis;
ideóque dil igentius notanda.
5. Regula generalior :
In
propo.ti–tione
.rubjeélum supponit juxttl exi–
gentiam
pr~dicati.
Sic , quia Termi–
ni numerales exigunc suppositionem
colleétivam, Termini naturales distri–
buti vam,Termini contingencesdhj unc–
ti vam, Termini necessitatis solum con–
fusam;junéti subjeétis ea determiaant
ad tales suppo itiones. Ut in ista: Pla–
neta: sunt septem; supponit sul>jeétum
colleefive ,
in
ill~,
Planetz sunt ex
ma–
teria crelesci; sttpponit
di.ttributive:
in
illa, Planeta: aliquandó eclipsim pa–
tiuncu r ; supponit
disjunfJive
:
in
illa,
corpus opacum requiritur ad eclipsim;
supponic
confuse
:
ita enim exigunt
przdicata.
§.
111.
De
reliqui1 preprietatibut
T1-rmin11rr:i,,,,
.llmpliatione
,
Restriélione,
AJie–
tU1'Íone
,
&
Appellatione.
A
M pliatio est
Extensio
termiHi
ti
minori
ad
maj11rem
signifi–
caliMem
;
ut di.¡m
dicitur:
Mansueti
N