1000000211

82 / 992

CONT!lOVERSIA 1.
~ clamante ** primo -omnium inducit hominem ad agnitionem Dei tamqu~ll)
Creatoris ( §. 9. 1 o. & 12.) &: f ~mmi boni fui ( §. I 1 .'&: 13.) maxime rit ejus ad
auxilium przfenti in difcrimine confugiat ( §. 16.) ex quoconficit, deberi De&
religionem , (U[tum , amorem, reverentiam, obedientiam &e. ( II. 14. & I 6. ) *** _
§.u.• In queén fenfum a4du~u11t, quo_~ extat _Pfahno IV.7. Sign11t':'m e/l fuper nos lumen 'tlUli..
tus tui, Domine, reéta fe. ratio mllar rad tt c:Elellls, quo fupremus Leg1slator reternam fuam volun–
tatem in tempore {cribit fo cordibus nollris, mentique human E, rafa velut tabul:E, imprimit (§. 13.)
§. z.3• .,ti Huc pertinet effiitum Doétoris Gentium Roman. U. 14. Cúm enim gentes, qu" legam po–
litiv,am divinam non h11bmt, natur11Ji1er Gr. <PÚ1w fe. natura duce, ea qu1. Legis naturalis juni,.
J11ciunt, eju{modi five tales legem pofitjvam non h11bentes, ipft" jibi (unt Lex, quatenus fcilicet Le'–
gem nacuralem per Jumen rationís a Deo in c0rdibus fu is defcriptam gerunt ( §. I 3.) quod ipfu1n
Apbtlolus adjungit: qui oftendunt opus Legis .natural is (criptum in cordibu1 fuiJ, teftimonium illis.
reddente confciemi11 eorum Gr. uHµµ«p-r11fÚHr «u-rri"r -rite uuv11Nu1c.ir fe. Duo in animis .hóminum di~
fciplin:E moralis principia vigent, alterumcfi/ume,n '"tionis, uo bonum amalo dignofcimus, ali.
terum ~onfrienti11 ~ ex cujus tefiimonio ve! fulfragio intelligimus, utrum quod agimus, jullum, ÍI!•
j.uílumve fit. Unde l. c. fequitur? & inter fe invicem cogiuuionibus accufantibus, dum male agt..
tur; 1111t etiam llefendemibus & approbantibus, dum rede operamur. Se. in Tribunati cujufque con..
fcienti::e bona probantur; jugis enim rede faétorum comes efi interior qu::edam obledatio ; maia,
Jamn:mtur, dum aberrantem a virtutis femita confcienti:-: fiimuli urgent ac torquenc. ( §. 14.)
§.i4. ott Semel cognito, Deum revera dfe, fummo jure, cui interceckre nihil potefi, 2dlhin:...
1!tur homo, uc ei, 9ui fe creavit, honorem & culrum tribuat. ~od e_ni~ fu mus, ab ej~s ~~n~ti­
c10 habemus; penes tpfom ell plura in nos boma conferre, noílrafque m1fer1as fublevare: 1llt 1g1tu:c
noílram admiraeionem, tiduciam, preces & gratiarum aétionem nullo noo tempore debemos • Ha-–
mini enim lumine naturali, quod r11tionem dicimus, pr~dito incumbit, red-e eodem ut1 eique !e–
morigerum pr:-e!fare. lllo docente Lege!n naturalem, hoc efr ~ officii fui raciones agnofcic, timul'in-,
reJljgic, vitio Gbi verti, fi iifdem defit.
§. 25. 13f. IJ. Lex naturalis iníl:igat hominem ad curam privati boni fui, fe
nempe ac vitam fua.m ut tueatur, deinde & illa , qu~ ad fe quavis ratione aut
neceffitudine fpeB:ant, cujufmodi funt famili-a, bona famit ac fortunit &c. Undcr:,
confequuntur Temperantia, prudens amor, ordinata & ttquabilis vitit ac mcrum com–
pofitio, providentia. Iíl:is enim ac fimilibus virtutibus omnino 0pus eíl:, ut fe ac:
· ftta reéte moderetur, ut opus Auétorem commendet, ut dignam Deo· Creato--_
re, & ultimo fine, dignam homine vitam exigat.
§. 26. fy~ lll. Lex natura lis jubet attendere ad bonum generale Societatis, C:llt
quo oriuntur caritas in alios, ju/litia, mifericordia , fidelitas, gratus animus &c. pe};.
fime enim vita focialis haberet, fi viftutum illa officia negligere, fi contraria
illis faci9ora impune admittere fas etfet. * ·
§. z.7. 'ti' In prxcepcis, qu.r naturali Lege ditbntur, unum mhime cogni'tum & pro íis, qu::e i~
de. B~unt '· la~iffime diffofum efi. ~od tibi no1J vis /ieri, 11lt1ri ne feceris; quare , qui alteri cala;.
!llltaus a!Jqu1J llruunt, aut injuri::e quidquam vel damni inferunt, cum ha>c a fe abfiined velin~
~ Leg~m naturalcm peccant: quam fimul ignilrare nequeunt, dum, qu~ jo alias admittunt ,,!i9i
Irr?gari nofunt. Unde & Deus ISA I JE vocibus peccatores :tppellac: redite prJ1.v11ric1itores ad cor:–
lfa1~~ XLyI. Qlam verborum vim wt peccatorcs fentirent, Ge ex eis fcifcitatur M. Augujlinr1s :Quis
Yo~ docntt ~ nolle, ne ' quis boni~, vefüis manus adferat, ne quis vos ip ale habeat, aut durlas
quJJqu~m tn vos ftatuan fea rium putas, te folum t:iJia paci nolle ? ! ntm -uis p11.1i ifta.•
numqut~ folHs es bomo? Et Enarratione in Pfalm. LVIII. Nemo eft, 'fU.i deat áicere, bonum e/l'
11d~l~crrum.' bonu"! eft homicidium, bona fraus, bonum perjurium,. null#s irorfas hominum •. Nam-¡
'Jflt l!IJ11 _et111m fíUtum, ,/11m1mt m111'1, h_~e ejfe, qú11nrio pmiuntur-.
E ' ROTEMA IH..
J¿uihut potiffimum rebus homines ante Düuvium Lege na"'rali vívmtes fuam ergd·
Deum Religion1m 4efiniehant?
. §. 28. J.3t. l. Bali~ dicendorum ante fopponimus in explorata eorum veritateJ,
quz Moyfes & ah1 pofi: eum Scriptores theopneufü de mtindi oriaine & nrio
·hominum ftatu in facris Scriptuds enarrant. Mei hic j.níl:ituti eLt: evidentiffi–
~a.argumenta operofe perfequi, quibus f!V~la Pentateuchi, & univerfi S:icri Co.
<llCJs adverfus Ho/Jhefium, Peirerium, Spinofam, aUofque impios omnis revelatioois
· ' ofo-