1000000211

774 / 992

761' C O N T R O V E R S I A I I I.
. Hoc pofito, dicunt pr:rfato capire , Naviganti , fummum Pontiticem deda~
raffe , u~urarium eíle cenfen_dm:n illum, qui propter periculum (mutuo imrin–
fect~m) m fe fu~c~ptum, _ahqutd f~pra fortem intendet\.t; quippe qui
( quta multa malm~ hommum eft m terra , & cogitatio cordis intenta
en a~ ma.Inn:i omm tempere, qen. 6. v. 5.) non tam ratione periculi quam
mtrtm, ahquid ultra f?rtem rec1pere. cenferetur. Hunc fenfum ampleétitur S.
Thomas Opu~r. 42: altas 7J· ~e ufum cap. 6. Ratio periculi', inquit, etiam circa
fortem non toll1t rattonem ufur~ in mutuo, ut probatur in capitulo Navio-anti, Ha:c
ibi S. Thomas. ' :::>
r Hunc fenfum omnium optimum, & ad aperiendam mentem Summi Ponti–
ficis ~~commodati~mum, q11ia iníigniter profequitur & illufirat Profper Fa–
gnan~ 111 r. p. ) • lib. Decretal. de ufurir c. Naviganti , hic ipfüfona ejus verba
exfcr1bere neceífe eft.
Aut mutuans, inquit, recipit aliquid ultra fortem ratione mutui tantum , alias non
mutuaturus, ~ efi uft~ra, non obftante quod periculum {rmü in fe fufcipial , & in
hoc. ca(11 loquitu~ .hoc capitulum. Aut recipit partim ratione mu tui, & partim ratione
per;culi, & /imiltter ufur.i efl, quantum ad illu.J , quod recipit r.itione mutui • Aut
demum recipit ratione periculi ·tcrntum a.tque ut pretium periculi, & (1c non e{l icfu–
~. Nam et/i non mutuaret , & periculum navigantir fubire vellet, licite po.fJet reci~
pere. pretium periculi fufcepti: nec propt1;· boc, quod ei infervit mutuando , deterioris
conditionis efficitur. Hic intelleélus ab Theologis · communiter approbJtllr , fed ipfo tex..
tu videtur impugnari. Primo quia hoc cap. vult effe uful'am eti.:zmfi quid ultra {or–
tem recipiatur ratione periculi, ut fonat .litter.-1 ibi, pro eo quod • Yerba enim text11r
Jic babent: N.wiganti, vd eunti ad nundinas cenam mutuans pec.:uni~ quanti–
o eo quod fufcipit in fe periculum, recepturus aliquid ulera fortem,
eíl: c~nfendus . Deinde quia fi. haberetur refpeéiu1 ad mutuum , nullum
Jet dubium, & fic lex lata effet fuper indubitabili, quod effe non debct, quia e/Jtt
fuper/lua J. ad hoc lege quod Labeo, & ibi G~off. I. !f. de Carb. ed ic. Sed Laheonem
arguit sylve.fler, quod texrum perperam intellexerit: quia illa verb11 ( pro eo quocl) non
denotant cau/Jam receptionis lucri, fed cauffam mutuandi : & fecundum hoc poni debee
comma po{l verbum, fufcipit, non autem pofi ' uantitatem. Cenfetur autem ere-
. ditormoveri ratione m~ttui, quando vult & ut fortis periculum o fe
pertineat t alius non muJuaturus; & fic ex 1ntftuo vult confequi lucrum, non qui-d.em im–
mcdiate, fed mediante fufceptione periculi, quod u{urarium e{t. Ita bunc tum in.
,telligunt A ntoninus in z·. p. ltb. z. tit. 1. cJp. 6. §. ir. sylvefier . alío~ adduc~n1
ih v. : Ufura 1. n.3). Conrad. de Contra&. concluí. 1. Joan. Ma1or,. rn 4.d1ft.
. ~ r. & Cajetan. in fumm. in v. U fura exterior.· ve1'f. Duodec1mus cafus.
fenfum effe verum & frequentiori Tbeologorum judicio prob.ttum att.e{latur Cv–
arruvi~s . 'l'ariar re{. lib. z. cap. 2. n. 5, verf. 2. Ouando autem mutuans fufci–
pit in fe pericu!um pecuni.e mutuat~, & fimplíciter reeipzt aliquid ultra fortem, non
ex.primenr an id recipiat ratione periculi, an ratione mutui, Canon vebementer prl{'fU–
mit , eum rccip.ere propter mutuum, & ftJfceptionem periculi adhibitam e;fe ad fal-.
l-iand,1m ufuram: ad quam quidem palliationem de medio tollendam f ub colóre pencul1
fufcepti, emariavit htrc Decretal ir : fecus vero fi mutuans fe .emolumentum
4ccipere propter. periculum, quod in fe fufcipit ; quia tunr, confraélus non cfl ufura..
ri_uí, ut .patet per Valafc. confilio 18. n. 4. & alias complures bic congefios a Mo·
dernis C.o/lefloribus.
Q.uid dicendum? Ego ad conciliandas opiniones puto -fit di/tinguendum : aut <Jt~ttri...
fu;·, an ejufmodi contraélus cen(eatur u(urarius in foro e:<ternQ & quantum ad JUdt·
cium EcclefitR : aut qtt •ti'tur, an fit ufurarius in foro animve (.7 quoad Deum.
In primo C,1fu, ex_ifiimo contraétum judicari ufurarium , & i!q. procodere opinionem,
Ca.'1.oniftamm: quia .crm; creditor recipit in fe periculum rei mt!ftl.ltcrJ , & ali1uid ac–
cij1it