1000000211

769 / 992

o 'I> u s e u· L u M l I I.
Q. U JE. S T I U N C U L · A I.
· ¿,, ratione d•mni 1m1rg1ntis aliquid f Hpra fort1m citra ufuriim accípl valt41 •
D Amnum erilergens illu'd eft , quod quis i!1currtt dartdo tnut~um , .v. gr.
vel venélendo vel etnendo , quod non rncurreret fi ·ttb Llu1ufmod1 con–
traa:ibus abftineret: Vel -defirniri , reí proprire detrimentum , ita deno–
minatum a demendo, ut ait Varro lib. 4. de lingu. Latin. eo quod per mud
aliquid poífeffori 'ffria:o jure debitum adimatur. Quapropter aliquid etiam :ab
eo fupra fortem accipi poteft : ftquidem nemo , ceteris paribus , cutn proptio
damno .alteri fuccurrere teneatur •
Licet jaitur racione· damni emer.gentis accipere aliquid ftlpra forrem citr-a
ufuram , ~odo fecuturas .condiciones adjunétas ha.beat. ad tres redigunt.
Doétores: quarum
Prima d\, ut mutuaearius przmoneatur de damno emergénte: forre cnim
nollet emere, fi fe farciendi talis damni onere gravatum iri refcifceret. Ideo–
que contra6lus tempore deducr;:ndum eíl: in · paétum da1nnnm illud , quod ex
mutuo mutuanti vel reipCa emerGt, vel probabiliter emerfurum dt .
Secunda ·eft:, ut non deducatur in p:.iéh1m aliquid fopra<lamnum illud emer–
gens: fiquid~ q~1od acdperetur ·Ultra .ei~~mocli damnu~, non proptet illud ,
frd vi mutm acc1peretur, arque adeo 1ll1cm1m & ufurarrnm effet.
Tertia eíl: , ut mutuatio , qure mere & cicra <lolum fit in mutuararii gra–
tiam , vere nec fimulate mutuanti damnum afferat , nec mutuans ipfe illud
commode d.ec1inare potuerit • In tantum enim licet dJmnum illud emergens
in paétum dedúcere , in quantum mutu.ator damnum paiitur ob mutuum •
Unde ft damnum non pltiatur ob mutuum, fc:<l fua culpa, vel alia de cauffa
~nihil ad mutuatarium pertinente, non potefi illud in pa8:um deducere , quin
a1iquid fupra forc~m culpabiliter accipiat, & ufura: crimen inturrat) uc mani-
nifdlum eft: • .
Hifce coH<litionibus fervatis, Doaores multa pronuntiata tradunt ad dam-
num emergens fpeé'tantia. · · ·
Primum eíl: , rnm mutuum debeat eífe gratuitum ; illud in utilitatem teci–
pientis , non credentis cedere necdfe eíl: • Qua de cauífa quantumcumque tu..
crum conllet debitorem captarurum e.ffe ex .mutuo , vel damnum maximum
df~ evitaturnm., non eíl: jufra. cauffa & relevans , lit creditor a debitore ali–
quid: f~pra fortem e:'igere valeat • T~me~fi ~eb~tor honefie placideque poffit
ad ant1dor..além -grattam & beneficenttam rnv1tari.
S~mndum efr, fi propter ' móram debitoris in folvendo, Ut quia in termino
non folvit, creditor pat.itur Jliqtiod damnum, poteíl: illud repetere ab ipfo de–
·bitore, & cum tanta :rquitate, ut debitar illud ipfum damnum etiam in foro
con~cie1Hi:e refarcire teneatur-. ita Gabriel in 4'. diíl:. I~. qu. II. art. l. Adria–
nus t•ñ 4; m qu. de ufur:.1 §. quia t.a'élum 1fi de i>itere!Je, ·& alii.
íertitíiñ ell: 'arnetfi creditot fine peccato poffit cnm mutuatario in paéium
deducete · ~ ante ·móram compenfationem damni , quod propter mutuum
ip(ii. datum rntuffurus eíl: ; non potel! tamen, cum inicio fit conventio de
clamno ecnetgente curo mutuatario pacifci de cerra quantitate fed ince;ta •
pote~ ~un'ltaxat .c?nvenire c~m. illo de _refat:ciendo omni 'damno, quod
v1 mutuat10~1s pr?ba~tliter. ex arb1tno & zfümat1one prudentum incurret.
Hxc .aífert10 rano111. a,ppnme coAfonat. Nonne enim quilibet prudens frau–
dem ahquam fubeffe fuip1caretur, fi certi quantitas, qu~ nec cognoícitur, in
plélum deduceretur? L. cum quis' decedens §, codicillis , & §. Titi'4 ff. de,le,R.1t. 3 •
Bald.