'~º
C O. N T R O
V
E R
S
I A
l I
I.
tttrtim
ufur:as. prohibue.rint ; hac in parte variant Auétores ,
uc
vide-re
el\
apud Julium Clarum lib. 5. fencent. Juris
§,
uf11ra
nu. 4, quicquid
fit,
cer–
tum. eft,
Primo Juílinianum prohibuiffe.
&
reprobaífe ufuram ufurarum , ut conílat
Cf'-C•.
d~
ufuris
L._!Jn_!
~· ~·
placuit
~ eode~
titulo ,
&
L.
improbum fomus
,
c.
ex.
q~1bu~.
cauffis. mfarma
tr.rog~tur.
H?C
cr1me~
vocamr anatocifmus: Cujus _
memmtt Clcero
lib. S•
Ep1ft. ad Amcum
Ep1fr.
ulr. Anarocifinus nihil eíl:
aliud quam
ann_ive fari.a
u.fu~z
rmovatio, per ·quam uíurre totius anni iterum
c~mputaban_mr
rn fortem
, Ita ut ipfa fors multo gravior elap!is
pr~fcrtim
ahq~?t an.r~.lS .
evaderet
, ·atque ita augentibns femper fortem ufuris plerzque
fam1ha:
fenus
ocyu~ f
~no.reobruer~ntur
• Quod crimen utinam , ut
par.
efi ,
averfarencu1·
C~nfüam
, itaut nu(quam epoto pluperum cruore faginarentur.
Secundo
Jufüni~nu~
jure
C!
prohibuic omnem ufuram, quz centelimam ex·
c~dere
t , ut confbt ex
L.
eos
,
eod. tit. Porro ufura centelima erat pars for–
-t~s. c.e
~teGr.na,
qua: quolibet menfe
p~ndebatur:
ita uc
u
fura: centum menG,bus
f!e~folu
rre ipfam fo,rtem adrequarent; ut affirmat
Bi,1d.
lib.
de aff
e,
&
late
edif-
1~m
Andreas Alciatus lib.
3.
Difpunétion.
c.
r.
·
Tercio Juflinianus ufuras moderaras. juxra
Leg~
eos
,
permifit
&
non
prohi-~
huit • Qua:
conclufio intelligenda eíl:
de
fimplici tolerantia ,
qua
ufuram non
ut.
lkitam
&
juílam , fed ut minus malum
ad
evitandum maJUS ·permiferit •
Hanc
condufionem luculenter explicat
S.
"I:hom~s
2. 2.
qu. 78.
arr.1. ad
3-·
Di–
cendum,
inquit,
quod leges humanal dimittunt aliqua peccata impunita propter condi...
tio.nem. hominum imperfeélorum., in quibus
mult~
utilitates imp1direntur,
fi
amnia pec–
cata
diflriéie
probiberentur peenis adbibitif.
Et
ideo ufuras lex humana c(mcef]it
, .
non
q~afi ~flimans
ea1 el[_e fecundum
jt(fiitiar1r, fed .ne impedirentur utilitales, multorum
•.
'()nde in
ipf
cr J,ur.e. civili dicitur. quod res
,
qute
ufu con[umuntur
,
neque. ratione
na–
turali, ncque civili recipiunt ufumfruélum
' ·
&.
quod Senatus non fecit earum rerum
14fumfr.uélum.; nec. enim poterat
,
fed quafi ufumfruélum con{tituit
,
co~cedens
fcilicd
uf
~ras~
$t
P,hilofopbus naturali ratione duélus dicit io
1••
Eolitic. cap.
7.
IJUod
uf
u–
raria acquifirio pecuniarum efi maxime prrtter naturam.
' Hrec
S.
Thomas ,
qµi
fatis .·
fuperqqe, c;iocet, , .leges ciyiles ad
proc~randam
nrnltorum
uti~i~arem
,
&.
ad
fublevandam plunum
~gef.latem
&
mop1am ufuras , non ur
limas ,
fed . ut·
minusmalum
ad
majus
~virq.ndum
fimElid tolerancia permifüfe • Quam.
Do•
étor.is.Angelici Ce
nre.ntiam amplcxi funt Cajetanus in arr.
r.
q. _
78, Gabriel· in
4~ qí(}.
1,)'.•.
qu.
1,1 ...
a.rt.
1 .•.
Sotus~ ~
alíi..
·
Jnde. co'liigere. li
cet.J.Jfür:as ,
qµ~
dicuntur legitima:
L.
cum.
apeg~s
, ,
1;.
·ibi ,
ultra,pClJnam legitimarum uf,urarum,
L.
cum non
frumen~um
I
6,
1b1 , .
in fraudem le–
gitimarum µfurarum .
C.
de ufuris
L.
tutor, qui repertorium
7.
d.
§ ..
t¡u.:e funt
<1utgm
pupill'1res,
de,
adminifirat. t11tor.
lib.
,.6.
tf.
tit.
7.
inde, inquam, colligere licet ,
hujufino4i ufurél.S· oon anpellari
in
Jure civili legitimas quafi
licit~s
&
ab omni
cr)iníne immtÍnes , fed, ita vocari eo quod fint. a. lege definita: tamquam ad
cerram_raxaüonern tantum permiífa
'>
licet alioquin ab ipfo Jure reprobara: ,
velut ímproba:
&..
nefari;B
L.
improb14m
f
rznus
¡o,
ex quibus &auffis infamia irrvgat.
lib•.
i.
c.,
tít.
u ' .
Hujufcemodi ufµrar.urn p,ermiffio
&
taxatio adfcribel)da eíl credirorum im–
manitáti , "qui. .<;llm fuis e pecuniis nullum
f
perarent lucrum , eas , quamvis
inutiles,
in
arcas inexorabilibus_ clauíl:ris obfer:aras injicere
&
focludere, quam
1
jn recreandam
míferornm
inopíam conferre
&
impendere .malebant . Quod
quidem quam -injquc comparatum
dfot ,
pluribus pro
fequitur Leo novell. 83. ,
ti.t.
ut
ad trientes ufuras. pecuniie
li~ite
mutuentur:
Ubi
&.
declar.atfe o.b eamdem
ipfam divitum crude1itatem c-0aéh1m 'fuiffe abrogare
Bafilii Crefaris novellam
~
qua: ufuras exigi omninQ .v.etuerat.
1\1~