688
C O N
T R
O
V
a.
R S I A
I
U.
debi~
circumfl:antia: non ferventur, commimiter nqn efse tolerandum.
vu~
Tolerabilem efse Cenfum utrinque redimibilem fuper bonis frufüferis in iis
tantum locis,
ubi
Confütutio PI
f
V.
non.: eft in ufum deduéta •
VIII. Item
in iis terris Imperii,
in
quibus Confl:itutiolmperialis prohibensCenfum utrin–
que
re~imiqilem
nou
cíl:
promulgara, aut non recepta : in terris
a~tem,
ubi
Confütutio lmperialis taxat pretmm Cenfus ex altera parte redimibilis, ntfü:
tantmn quinque pro centum ,
..llOll·
fore jufium pretium qninque
Pi-o
centam
in
cenfu utrinque redimibili cum prrediél:a Aílecuratione •
IX.
Non poffi:· effes
jufiurn hoc lucrum ea
pr~cifa
ratione , quod illud perfona: miferabiles reci...
piant ,
neque
u~la
c<?nfuetudine , aut bona intentione , vel reéto fine illum
c?ntraéh1m. JUfhfican poífe, cum
fit
per
fe
malus , fi alía non addatur, quam
circumfian~1~ perf~na:: _miferabili~
. X. Fruíl:ra dici , do11ari aut ultro pendi ,
_
q~o~
ex.
ClVlh
ob!1gat1one.
re~d1tur,
qua: jus facit alteri ad petendum , quam–
v1s
m
virx fobfidrnm dan d1camr, aut quacumque alia bona intentionc , fed
non ex mutuo, modo nonniíi mumanti reddatur per contraétum , civilis obli–
gationis produétivum.
XI.
Quando a-contrahentibus expreífe dicitur, velle
fe
meliori aut juíliori modo,- quo fieri poteft, contrahere, {}namvis ipfi fpeciem
expreífam modi talis ignore1
t,
fi
tamen
circumftanti~
refpondeant a parte rei:,
ita ut cum merca.rore, vel perfona indafiria, non habente bona fruétifera
con–
trahant, non effe dubium, contraétum hunc quinque pro centum licitum effe ..
&
non injuíl:um lucrum, quod inde reportatur. Refenmt
fe
Romani Theologi.
quoad ifiud ultimum punétum ad Articulu!J1
fuum fextum antea pofitnm ,
in
quo tenent, talem contraétum cum diéta claufula faétum, quamvis expreffe
neqüe cenfus
íit,
neqm: focietas ; implicite tamen
&
virtualiter ad unam re–
duci harum
f
peaierum , ita ut,
fi
cum Mercatoi:e vel perfona indu_ílria ineatur,
lit
contraétqs focieta,tis;
íi vero cum perfona
hal:>ent~
bona fruét1fera Cenfüm
poífe evadere utrinque redimibilem; videri
enim
~ontraher~
fecundum con
fue-
tudinem,
&
modum confuetum aliorum.
.
•
1
•
(a)
fa
hoc intelligitur male dící a P. CON C [NA
de Contr. trin.
Dij[. l.
e.
6,
§.
6.
nullíus
mo~
menti
e{fe narrationem P. VALENTUE,
quíto.j.t{ifp.5.q.z+deContr.pun.2.
dicit, fententiam
de Contraétus trini licentia fe
pr~f~nte
pl:tcuiífe Rom:E
miiltis
'&
doitilfimis Theologis
re
toM
dili–
genter
excufl
11,
Combinare P. Concína non potefi
id
quod GR EGO R
1
U S XIII. fcribit ad vyí–
lhelmum Ducem, quod rem omnem dilígentilTtine confider:iverit,
dofli/ftmosque
vir~s
adhibuer1t
:
c;redit enim P. Cóncina, alíos fuiíle
viris doéiij/imoJ,
quos Pontifex adhibuit, al íos autem
The~·
logos doflijfimos,
·de quibus
Val~ntia
loquitur , pµtatqne fian.lum elfo Theolbgis Pontificio
ju~ic10
doétilTtmis, qui Contraél:um trinum ufuraria pravitate ínquinatun\ declararunt , Non vult
qu1de~
fa!Gtatis arguere P. de Valentía, fed folum dicit,
nulliu~
elle momenti quod ille fcribit. Vultdem
ut col-ligatur,
quantn. fit ji.des n.dhibenda Theologi& Morn.lis Trn.élatoribus.
Fatetur tatüen, P. Val_en–
ti:e tefiimonium, n¡ultum fücum faéturum elle, nili haberemus Pontificium·decretum, ·quode6111tur
c;ontraél:um
ufurariu~n
effe, etiam judicio doétitfi111orum Theologorum. Patet ex his errare P.
Coa–
cinarr¡ ex pr:-econcepta
fu~
opiqione, quod Contraél:us tri1ws
damnau~s
íit
per
Decilione1~1
a GR E–
G
0
R I O XII!. miflam in
Bavari;un~
Iídem prorfus fueruntTheologidoétitlimi de qu1hus
~RE
Y
O RI US,
&
de quibus P.
V
ALEN TI A
i
1iequaquam
ifü
improbarunt Contraél:um tnnum '
fed contraél:um illum, cujus forma ex Bavarjl. miíla ell Romam, cenfuernnt eíle talem, ut non poffit
reduci nili ad mutµunJ • Optime igítur
con~eníunt
litterl! GR EGORH XIU. cu¡n diétis P• •
V~
LEN T
l
IE; optime hujus cefümonium
v~luti
orn.culum
opponitur malignis quihufdam Theo–
log1.r Moral is Traél:atoribus,' utpote quod non fucum facít, fed
oílendí~,
quid eo tempore Rom:-z
fenferint
Viri Pontificio Judicio doEliffimi,
quorum traébtum ·integrum in illis conventibus de hac
1
materia confeétu1h in m;¡.nibus babeo,
&
e¡c
illo
defomo,
mtliiHs momenti
eíle
id
omne, quod hac
<le re fcr!bit P. CON C
l
NA. Facile mihi perfuaderj p:¡tíar, alios quogue confultos eífeaSum–
m0
Pontifice: id tamen patet, .Decilionem Pontificiam in h;Js tenas miífaÍn , accurate refpond;re
mentí
Theologorut~1
Sor.
J.
de quibus loquimr VALENTIA.
&
deciditur
§.
164.·
Ha:c fuerunt fenfa Rornanorum Theologorum e Soc.
J.
ad Cafum
carus
1
a
G
u
IL 1 EL M
o
Bavavia! Duce propolitum, ex quibus fere verbotenus formara
eft
Decilio, quam
G
RE
e o
RI
u s
XIII.
Litteds ad Ducem datis adjecit.
Jpfas
quidem Litteras Pontificis , quas B
AL L A R 1 N
u
s
ex Bibliotheca Mediolanenli
depromplit, reperire non potui : Refolutionis
tam~n
ad Cafum potltum
dar~
exempl~
plura
in
_iµanus
meas venerunt
hoc
tenore :
Contraftu; modo
&
forma
- - -· -··
pr~-