1000000208

N T RO _V

E R

1 A ' l.

ourfus. loca, diQanrias, periodica tempora eífe aliter poruiífe

(4) ,

aue

etiam

ill

noftra Tellure alias pl.mras, Aomines, animalia habitare? Per[peéhaime eam in

rem plura commentatus eft Clarcldl!ls Tom. r.

(.4·

Operis,

q'flOtl

de Dei exiH:en–

t¡'~,

attri~utis

iafcribitur. ltaqlae ex his ¡¡le Mundi, ur

v~can [ ,

contingencia

a~que

mutabi.titate

q~m ~onVénire i~rer

otlil'lues aporrear,

n~tur~

quoque ,

ac'

' m~tus

Ieges, etfi fil¡fllentt{ftme conlhturz, tamen quod ad effoe6tos attiner, con–

tingentes, atque mutabiles haberi debent. Nimirum fatalis utn abur a natu–

l '

arque Mundo neeealeas, poten: aliqua effeétuum feries intarl1mpi, vel

t<ill1i,

poten nova repen·te feries in amecedentis 10cl1m fuc€edere , poteO: mo–

ttlS co,r.porum augeri, mitmi,

l11ultifariam temperari) nee ullam idcirco in.

ducimus repllgnantiam, qui miracula fieri, vel evenire poífe eOl1rendimus.

_10.

Cu~n v~ro

in furomo , arque [upremo Numine, oe ¡pro quidem, quem

oppugnanalllill JuCcepimus, d·j,ffiteare SpinoEi, il'lfin,ita inefse debeat agendi

vis, ,ac potenas, id autem quear exequi,

ffiDliri,

quod nullam pra: fe repu–

gman'tiam ferat, continuo exillir alterlJm ,

l~eqila:m

ho¡¡ninem Deo faclllta'tem

edendorllln fignorum petulantiffime jl1xta arque infcitiffime derraxifse

§.

Ibid,

·pag.

Sed enillil naturre vis). ae potenria

refpondet Spíl10za

(.1))

efl: eadem,- ac

di–

vina, nec p'l'oinde poceric quidquam Deus efl:1cere) qnoo

natur~

vires rran(iliat.

Lacenrern

ill

herba alilguem intueor. Tacite enim borno fallaciffimus fNmie, Mun–

dum

hune, vd malteriam 'Cfse Deum, quod vel harret animus meminifse. '

.1I.

Eq~Jidel!Fl Ab~aha~l:ts

Kuifl!lerus

~ultum, i~l

ope~~

, ac temporis

pD_

fUlt,

tlt

tant~

impletatrs notam , aeque 19nomlolam a Spmoza ·(uo depelleret '.

Sic enim d-e illo inquit in Specimine Anis ratioe.

pago

IJ.

pr.ediéli Philofo–

phi intentio, ve.Z opinio [uit nil-turam cum

De@

hoc moda tam [cede con[undere

judico

Wumdb

adver[ariis jufie impetituln, atque condemnatutn

memoriam ejus in omne

~'Uum

execrandam elle. Attamen quia de alicujus intentione [aZus potefi judicare

intimu!

COY-

(,O

Larere erudito Leél:ori ' nofl poreft, qllld íuper denGratibus

-g.,

d¡Jfantiís P1anetaru !"

traJider.it

homo in Afho:1@micís ver{.1tlÍli 'll us lfaacus Nevvtonus Princíp. lib.

prop.

corol.

D..eni!.~res ,

'ínquir,

(un! Planet.r-, ceteris parib/u) qui {unt foli _propiores

Jup;it~r

Saturno,

7;"ra Jove

diverJis ttt ique Jiftai'ltiis a Sote collecandi erant , P!!mu.i-

ut f!Uilibet pro gradu

dllJftratis c¡tlore Solis l?J:tjori. vel minori ¡rueretur. Aqua l10ftrlJ

Terra !oclIYetur

i»

orbe Sa–

rumí,

rige{cere-t,

i-i'l orbe Mcrcurii,

in'

v apores ftatim abiret.

Nltm

!ux Sr/is, tui calor prapor-

tio'ifatis

c{1,

{eptuplo dmjior efl

orbe Mercurii, quam

,¡pua

nos,

Thermometro expertus fum,

quoll fexeuplo

Soli~

e.ftivi

calor~

aqua ebúllit. Dubium v ero non eJ?

lJ.uin mauria M,rcurii

4:1.

Cf~lore,!,

aeClm1J!otletur,

propterea denjior

jit

ae ' l1oftra.

H:oEC

gravilllme d¡(ferit

pr~c1arus

ille

llhilofophus

tujus doetrina

,.h~c tan~em

rev,?l vitur, errantiulll St,ellarull1 ,a ,Sole d,íaamias eál'un–

¿em JenÚr-:l:tlaws,

cerera parla fllerl11t, reclproee refpondere. $plnozam Igltur, rego , repugn;.n–

tiam Ile videret aliquam

quis ,animo eo.gitaut ,

v~¡

fingerct -,

T~l1uren~

, q¡,wd

a.i~

Nevvtonl:lS'\,

ullltata denGtate; ae magOlwdme

m Saturn,'

loct:lLll mIgrare, arque

Ita

de/!'Tceps~ Sc)J¡ce~.

Exduo–

bus feminibus

alterum {olo fertili comll1ltfatllr, comeda'tur alterUlU

(et:l , ventorum IInpetu

' ja

loca ilerilfa abfpbrretur, hoc arefcet, fruétumql1e non eder, plan ta ex

1110,

tanquam frerlls ex iaer ,

iúh

qt:lidem cau(far.Jln eilicient}.E

a6l:íoniqu,e

intefC(~d<!t.

Q!is,aurelll., amabo,

,negaveri~

',xque

herí potllifle

tlti

ex fecundo femme planta ometur, vd ültem

pelle nos ellgltando dLlllOél:e,

claríflimeque' intell igere? Q1iJquid 'eniRl

uno

~el~l

¡ne,

i!l ejl!ls

.eonf~rma~ione

partium.

Clepre~

hen~ls,

quam()brelll inde p,lant:E ortulll , vel

~rJgll1em

expltces) Id eelam

altero

femllle fine

dl:lblO

reperÍtur.

E~dem i~lter{'a

refc:res argumenta a

fa~él;j{Iimis

olim Eccleli:e

Pat~ibus ,uf~rpata;,

(IIIn

de vi,

onullpotentlaque divina diflererent. Egre..gla exrant apud Augufimum In pl'f1ms ( LIb. ad Mareel.

H. ),

tum ápud Pr(EceproremAllge1 icum(

p.l.qu.2.5.an.

1.)

Petavium, ceterofque jUllio–

:res Theologos, qui a,dverfus Abaylardum,

Joannem, Vviclefium oaendul1t, facere P?fle

D~ulll

tUIl1

\llura, tum, melJol1t iis,

qUl!

fecito

Ceterulll /Ion Id ago,

hUI1~

nUllleroMundum alto orclme,

firuétura,

.ac leglbl!S ,condi. potuille;

hac

~nice.

volo) Mundum, q,l1Icumque demum futu,rus e(fet, fe

habere abur ,potudle,

qUl11

ullatn

in ea IOre1!Jgenda re repugMantlalhdeprehendanlus

Id quod au–

da&er neg:ltum efl: a Spinoza (

Eth,

par.

pr-op.

Jo.)

inquiente:

Re!

.nullo

Alío modo,

1IequI

4Jitl

ordine

Deo produei potuerrene, quam funt

produE!~:.

Poflerlus

19ltu~ argume~tU,?-l.

fuum apud

omnes pondus, .:te robur

h~bere

deber, adeoque

1110,S

quadrat, qUI cum ;LelbñltIO? Vvolfio,

Tolando , ceterl{que vetufhs • recentioribufqne Phllofophu e(fe motlll1l) &

Vlm

efleJltlalem cor-

",por:bus pofuere.