Enartatio
in
Pfc1lrnu1n
-CXLIX.
ut non fibi tribuant quod· boni font , fed illum lau- A
denta quo acceperunrguod fonr, aguo vocanturut
.pervenia~t ~d
id quod nondum funt ,
&
a quo fpe–
r~nt
pcrfeébonem ; cui gr::¡ tias agunt , quia inchoa–
.v1t .
E xfultationn Dei in fJmcibtH eomm .
Jam videte
fanél:os , videte gloriam eorum , videte per univer–
fum .mundum , videte quod
exjttltationef Dei
.fint
in
f
aucibm eomm
.
monem fuum Deus in digitis ipíius fecit?
~idcíl:.,
in manu ipfius faél:us eíl:?
In
potcíl:ate illi dat m eíl:
pra:dicare fermonem Domini . Poíl:remo po{[umus
.etiam has mam1s alicer intelligere . N am qui locuti
funt, in lingua habuerunt ferrnonem Dei ; qu i fcri–
pferunt, in manibus.
Et frametB bif ac11t& in mani–
br11 eorum .
Itm•
Yf.
6.
1
:z..
E t f í'ametB bi1 acut.e in manibuf eon1m
.
Fr~
13. Jam , Fratres, videtis fanél:os armatos:
ad~
tendite íl:rages , adtendite gloriofa pra:lia . Si enim
imp€rator,
&
miles; fi miles,
&
hoílis; fi bellum ,
mea appellatur , quam vulgo fpatam dicunt. Sunt
B
enim gladii ex una parte acuti ,
ipfa: font macha:–
ra: . Ipfa:: autem framea:, ipfa::
&
rompha:;:e , ipfx
~tiam
fpat;:e appellantur . Magnurn myílerium ha–
ber hoc genus ferramenti , quod ex utrague parte
acutum
di:.
Ipfa:
fí'amete
font
biJ
arnt.e in manibu1
eon1m
.
Frameas bis ac.utas intelligimus fermonem
Dornini:
&
upa framea eíl:;
(ed
ideo multa: dicun–
ttir,
quia multa ora funt ,
&
mult;:e lingua: fanél:o-
&
viél:oria . Qiid fecerunt ifli h;;bentes
i1~
manibus
frameas bisacutas?
Ad faciendam vindiEam ingenti-
v.
7 ,
bu1
.
Videte fi non cíl: vinditl:a faél:a in gentibus .
~1otidie
ipfa
fit,
hoc agimus
&
nos loquendo. Ad–
tendite quomodo ca:fre funt gentes Babylonia: . Illi red-
ditur duplum : fic enim de illa fcriptum efl, Reddi-
.Apoc.
1
s.
re illi duplum, ad quod fecit .
~ornado
redditur
~,
duplum
?
Bellant fanél:i , educuat frameas bis acu-
Rrbr.
4·
rum . Sermo ergo Dei' gladius bis acutus. Unde bis
e
tas; fiunt íl:rages, fiunt occifiones, feparationes; quo-
12 ·
.acutus ? Dicit de temporalibus , dicit de a:ternis.
modo illi duplum redditur? Illa quando poterat per-
In
utroque probat guod dicit ,
&
eum guem (erit ,
feparat a mundo . Nonne ipfe efl gladius , de guo
M attb.
1
o.
Dominus dici t , Non. veni pacem mittere in terram ,
34·
fed gladium ? Adtende quomodo venir disjungere ,
quomodo venit feparare . Disjuogit fanél:os ,. disjun-
fequi Chriflianos, caroem occidebat, Qeum non con–
fringebat: modo illi duplum redditur
¡
&
Pagani ex–
íl:inguunrnr ,
&
idola franguntur .
~ornado
,
in-
guies, Pagani occiduntur?
~omodo,
nifi cumChri-
a
git impíos, feparat
a
te guod te impedit . Filius
vu!t fervire D eo , pater non vult : venit gladius ,
venit fermo Dei, dividit filium a patre. Filia vult,
D
marer non vult : gladio dividunt ur ab invicem. Nu–
rus
vult, focrus non vult ; veniat gladius bis
~cutus,
afferat promi<Iionem vit:e pra:fentis
&
futura: ,' con.
folationem temporalium, a:ternorum perfruicionem.
Ecce gladius ex utraque parte acutus , promittens
temporalia
a
&
a:terna .
In
quo nos fefellit? Nonne
Ecclefia Dei per totum mundum non
era~
?
Ecte
eíl. Antea leoebatur
&
non videbatur : modo ficut
Jegitur , ita
c~rnitur
. Q uidguid
t~~por~·Jiter
no?is
E
promi_ífum e!J:, ad unam partem gladu pert¡nerc : .9md–
quid
10
femp1ternum, ad alteram partem gladu per·
tinet . Habes
f
pem futurarurn rerurn, habes confola.
tionern pra:fentiurn , noli retrahi ab eo qui vu!t re.
trahere : pater, rnater, foror, uxor lit, amicus
fit,
non te retrabat;
&
utilis tibi erit gladius pis act;tus,
U
tiliter te ille feparat, rnale te tu conglutin<!s. Venit:
erao D omiqusnofler fereos gladillrn bisacut·um, pro-.
mi'ttens a:terna, implens temporalia. Nam id'eo
&
F
duo Teíl:amenta dicuntur .
~:e
erant ergo
frame&
biJ
acut.e in manib111 eorum?
Duo Teíl:amenta ad gla–
dium bis acutum pertinentr? Vetus Teíl:amenturn
terrena promittit, Novum ;¡¡:terna .
In
utroque fer–
mo Dei verax inventus eíl: , ut
gl~dius
bis acutus .
~are
ergo in m
_anib.us,.&
non. in linguis ?
Et fra_–
me<B bif acut.e,
10qmt ,
in
manz'bu1 eorum
,
In mam.
hui
dixit, in poteíl:ate . Acc<.:perunt ergo feqnonem
Dei in potdl:ate, ut ubi vellent dicerent, cui vellent
G
dicerent
¡
non timerent ppteíl:atem , non contemnerent
paupertatem .
~n
manibus enim habebant
gl~dium,
qua volebant v1brabant , verfabant , pcrcutiebant :
&
hoc tutum erar in poteítate pra:dicantium. Nam
fi
non efl in manibus fermo , ne forte aliquis dicat,
QuomodQ fermo efl gladius bis acutus
~
&
qu?mo.–
do in manibus ? Si ergo fermo non efl
10
mambus,
.Agg-tí
1 , 1 ,
quare fcriptum eíl: , Faétus efl (ermo Domini in
manu Agga:i propheta:? Nmnqmd , Fra.tres, fe;-,
Tom. IV.
a Sic aliquot MSS. A<
cdirl ,
' promitttns
ttwpor~/ia
,
i n
~,.;bH~
íl:iani fiunt?
~a:ro
Paganum , non invenio , Chri-
íl:ianus eíl:: ergo mortuus efl Paganus. N am
íi
non
occiduntur, unde diél:um efr Petro, Maél:a,
&
man-
A :T.
•
º•
duca ? Uode ipfe Saulus occifus efl perfecutor,
&
i;.
Paulus-ereél:us
efl:
pnedicator?
~:ero
Saulum perfe–
cutorem,
&
non invenio , occiCus eíl: .
U
nde·? De
fra-
A E1. 9,
4·
mea bis acuta. Sed quia occifus eíl: in
fe,
&
vivifica·
tus
eíl:
in Chriíl:o, ideo confidens dicit, Vivo autem
Gal.1.
20.
jam non ego, vivit autem in me Chriflus. Q!:!omodo
illi
fit,
íic per illnm . Etenim cum faél:us eíferpra:di..:
cator , accepit
&
ipfe in manibus frameam bis acu-
tam,
ad
f
aciendam vindiEam in gentibu1.
Et ne vere
tu putares homines ferro percuti , fanauinem fundi,
vulnera in carne fieri, fequitur,
&
e:ponit,
Objur-
gatione1 in pop11li1
.
Objurgatio quz
eíl:?
Correptio.
Procedat ex vobis framea bis acuta , nolite ceífare,
dedit illam vobis Deus pro modulo veíl:ro :
~alis
horno
C$ ,
qui idola colis? D ie amico tuo,
fi
tamen
remanfit cui dicas ,
~ialis
homo es , qui dimifiíl:i
eum a quo faél:us es,
&
adoras quod fecifii? Melior
~íl:
faber, quam quod fabricar faber. Si fabrum ado.
rare erubefcis , quod faber fecit , non erubefcis
~
Cum cc:eperit en1befcere, cum creperit compungi,
fecifü '\'.UJnus de framea ; pervenit ad
COf ,
moritU•
¡;us eíl ut vivar .
Frame.e bi1 acut<B in manibtts eo-
1:11m
,
ad f aciendam vindiEam ,in gentibm
,
objt1rga.
t
iont(f in pop11li1.
14.
Ut alligent rtoge1 eorum in compedihm,
&
nobi-1.
s.
k1'eort1"1 in vinmli1f erreif.
*
Ut f.dciant in eifjudicittm
fr.
9.
confcriptmn .
Facile expafuimus quomodo de frameis
cadant ut exfurgant.., feparentur ut congregentur ,
vulnerentur ut fanentur , moriantur ut vivant : fed
quid faciemus? guomodo exp9nemus,
Ad alligandos
1·egereorum in compedibu1?
Reges gentium alligandi in
compedibus;
&
1wbile1 eorum in vinCt1lif,
addidit
fer–
reif.
Adell:orn , ut agnofcatis quod noíl:is . lfii enim·
verfus, quos
cwpim~s
exponen: , obfcuri funt: fed
illud quod ex illis diél:urus fum , non efl novum .
J
am notum eíl: vobis; modo non difcere opus h?be–
tis, fed commemorari . Ad hoc autem voluit
Qeus
·.
Bb
b b
~
ob-
~º'
n"' f•f•llir
, .