In
Pfalrnum
CXVIII. Sermo
XXVI.
6. Cognira i-raq ue Tiei gratia ,
gu~
fola
l i bera~
a
A
pra:varicariol)e , gua: Jeois cognitione commitritur
y,
110
•
orando dicir,
Canftge
cl~vi1
a timare tfla carnes meaf:
Sic enirn expreffius iote'rpretati funt quidam noflri,
quod G ra:ce uno verbo dici- potúit , id eH ,
""0-n–
/\wr av
.
Hoc
alii
canftge
dicere voluerunt , nec addi–
Q.erunt
clavif ;
atgue ita dum volunt uno verbo Gra:–
co. unum Latinum interpretando reddere, fentenriam,
mmus explicaverunt
:
quoniam in eo quod
di:
can–
ftge
,
non fonant clavi ;
xct..S-n/\wa-av
autem fine cla-
B
yis intelligi non poteíl:, nec nift duobus verbis Lati-
ne dici poteíl:, fü:ut diél:um eíl:,
canftge cla·viI.
Ubi
quid vulr intelligi , niii guod ait Apoíl:olus , Mihi
G•.Z·
r.
1
4·
autem abfit gloriari, nifi in cruce Domini noíl:ri Je-
" fu
Chriíl:i , per guem mihi rnundus crucifixus eíl: ,
" &
ego mundo ? Et iterum : Chriílo , inquit , con–
c.zt., z. i
9.
fix us fwn cruci; vivo autem jam non ego, vivir ve-
,;
i:o
in me Chriíl:us .
~1od
quid eíl: aliud , nifi non
efl:
')J/1ilip.
; .
in me jufütia mea , qua: ex lege eíl:' in qua pra:va-
e
9
'
ricator effcél:us fom; fed, juíl:iria Dei , id
efl: ,
gua:
rnihi ex D eo eíl:, non ex me
?
Sic guippe in me vi–
r.
cor.
1.
vit , non ego , fed Chriíl:us , qui faél:us eíl: nobis
fa-
3o.
,,
pientia a Deo,
&
juftitia,
&
fanél:ificario,
&
redem•
2
•
cor.
1 0
·
tio : ur quemadrnodum fcriptum eíl:,
~¡
gloriatur
Ó~t.
s.z
1 .
in Domino glorietur . Irem d.icit,
~1i
autem font Je–
" fu
Ch rifii , carnero crucifixerunt cum paf!ionibus
&
.
:
· ,, concupi(cenriis. Cum hic diél:um
fit,
guod ipfi cruci-
fixerunt carnem foarn, in iíl:o tamen Pfalmo Deus
D
rogaru r ut id faciar, cui dicitur,
Canfige clavif a ti–
ma1·f! t11a camef meaf
:
ut intelligamus etiam id guod
reél:<; facirnus , gratia; Pei eífe tri buendum, qui in no-
Philip.
"-·
bis operatur
&
velle
&
operari pro bona
vol
untare.
13
'
,
7.
Sed qu id libi vult, q coJ cum dixiffet,
Canftge
.r
i:lavif
a
timare ttta carnef meaf
;
addidit ,
a
judiciif
enim
tt:if
tim11i
?
Q.uid eíl: ,
Canftge a timarf! t ua ,
ti–
m11i cnim?
Sijam tirnuera t , ve! timebat, cur adhuc
u.t
a timore fuo Deus crucifigeret carnes ejus orabat? E
An addi íibi volebat timorc:m, ur rantum timeret ,
q nanrnm fufficeret crncifigendis fuis carnibus,
id
eíl:,
concupi fce nti is affeél:ibufque carnalibus ? Tamquam
.dicens, Perfice in me timorem tuum, timui enim
a
judiciis tuis. Sed eíl: hic alius altior fen(us, quantum
Deus donat , fcrutato finu Scriprura: hujus eruen–
dus.
Canftge,
inguit,
clavii a timore tua carnCf meaf;
1'f•l.
1
s.
a jttdiciif en ·m tuif timtii :
hoc efl,
A
rimore tuo ca-
1 0 .
fio, gui permanet in faculum fa:culi, carnalia mea F
deíideria comprimant11r ;
a jttdiciif enim tui! timui
,
Cllm mihi !ex mif-laretur prenam, qua:: mihi non po–
terat dare juíl:iriam . Sed hunc timorem, guo pre-
r.1 n4n,
4 .
na metui rur, confommata caritas foras mittir; qu:e
1s.
non timore pc:enx, fed deleél::.itione juítitia; !iberos
reddit . Timor namgue iíl e , guo non amatur juíl:i-
bonornm deleél:atione vincuntur ,
&
eadem ufgue
qd perfeél:ionem crefcente viél:oria perimcmtur.
Caf,1-
ftge
ergo
clavif
,
inguit ,
a timare tua carnef mear
;
a j11d;ciif enirn
tttif
tim11i.
Hoc eíl:, D a mihi caflum
timorem, ad guem perend um me tamquam pa:da–
gogus timor legis ille perduxir , quo rimore
a ju–
diciir t11i1 timtti.
SERMO VIGESIM US-SEXTU
S .
1.
IS
TOS
rnagni P fa lmi hujus verfos confide-
A••
1 " '
randos aune fo (cepimus arque traél:andos
:
11
F~ci
j11dicit1m
&
juflitiam, ne tradar me nacentibm me.
Yf.
121.
N on mirum
di:
eum feci{fe judicium
&
juílitiam ,
qui fuperius popofcerat
a
timore Dei, utique caíl:o,
'/f.
120.
configi cla
vis
carnes fu as , hoc eíl: , carnales concu·
pifcentias, gua:
folent,
q uo minus reél:um
fit ,
no-·
íl:rum impedire judici um.
~amvis
autem fi ·_,e re–
él:um , five pravum , in noftri fermonis ufu judi–
cium mmcupetur, unde bominibus in Euangelio di-
citur,
Nolite judicare perfona!iter, fed reél:um ju-
1•cn.
7.
dicium judtcare : tamen hoc loco ita poficum eíl: ju- "
1·•
diciurn, ramguam
íi
reél:um non fuerit, non debeat
judicium nominari
:
alioquin non fufficeret dicere ,
Feci j udicium;
fed diceretur, Feci reél:um judicium .
Hoc genere locutuseíl: Dominus Jefos, ubi ait, Re-
Mau h.2¡ .
liquifbs graviora Legis , judicium
&
mi(ericordiam
z¡ •
&
tidem . Et hic enim judicium fic politum eíl: ,
ramguam non
lit
judicium , fi perverfum efl .
Et
mulris divinarum Scri pturarum locis ita poniru r ,.
q uale illud eíl:, Mifericordiam
&
judiciurn cantaba
Pf. t.
100.
tibi, Domine .
Et
illud apud I fai am, E xfpelhvi ut
1 ••
faceret judicinm, fecit autem iniquitatem. Non ait,
1
!••·
5
•
7
·
Exípeél:avi nr faceret jud icium juíl:um, fecit aotem
inigumn : [ed tamquam ideo jam judicium
Gr,
.g.ttia
juíl:um eíl:; nec
Gr
judicium, quod injuíl:um eíl: . Ju-·
íl:itia vero non foJet dici bona juíl:itia, ve! mala juíl:i –
ria , fic ut aliquando dicitm bon LJ m rnalumve judicium;
fedeoipfo jambona eíl:, qniajufütiaeíl: . Sic ergoha–
berconfuerudo loguendi,
ut
dicarur
&
bonum judi–
cinm,
&
malum judicium; quemadmodum haber,
ut dicatur
&
bonus judex ,
&
ma~us judex
: fic au–
tem non 1.lic"1tur bona juíliria, ve! rrlala juíl:itia; íicu t
non dicitur, bonus jufl us ,
&
malns
1
ju ílus, quia con-
tinuo bonusguifque, fi juíl:us. J uíl:itiaergo virtusetl
ani rni magna pra:cipuegue laudabilis , de qua mmc
non
eíl:
copiofius di(purandi necef!itas . Judici11m ve-
ro, quando nonnifi in bono ponit d.iíl:inél:ior log uendi
ratio , hujus virtutis eíl operario .
~i
enim habet
juíl:itiam, reél:e judicar. : immo fecund um iíl:am lo–
curionem , qui habet juíl:itiam , judicar ; guia nec
judicat,
G
non reél:e judicar . Et juíl:itia: nomine hoc
loco,
non ipfa virtus, fed opus ejus fignificatum eíl: .
Q!is enim facir in homine jufiitiam, nifi q ui juíl:ifi-
tia ,
frd
timetur prena , fe!'V ilis
e!l: ,
guia carnalis
eíl;
&
ideo non crucifigit c:.i rnem . Vivir enim pec–
car.idi volu nras , qu:e tune apparet in opere, quando
[peratur impunitas. Cum vero prena creditur fecu–
tura, latenter vivit
:
vivit
tamen . Mallet enim li–
cere
&
doler non licere guod lex vetar : guia non
fpirir~liter
deleél:atur ejus bono, fed carnaliter malum
metuit guod minatu r . Timore autem caílo ipfa ,
gu a: hunc timorem foras
mitt.it, peccare timet caritas ,
etiam
G
(equatur impunitas : quia nec impunitatem
judicar fecuturam , quando amore
juíl:iti~
pecca–
tum ipfum deputat pc:enam. Tali timore carnes cru–
cifiguntm ; guoniarn carnales deleél:ationes, qua: le–
gis littera vetantur potiusquam vitanru r, fpiritali um
G cat impium , hoc eíl: , per gratiam fuam ex impio
facit juíl:um? Unde .ait Apoílol us , Juíl:ificati gratis
1{0,,,-+2+
per grariamipfius . Facit ergo juíl:itiam, id eíl, opus
juflitia: , gui habet in
(e
juílitiam, id eíl:, opusgrati::e.
Tom. I V.
2.
Feci,
inquir ,
j11dicit1m
&
j11flitiam
,
ne tradar
me nacentibm me
:
id eíl: , Feci judicium juíl:um ,
ne eradas me illis qui propterea me per(equunrur .
Nam etiam quidam cod.ices habent ,
Ne tradaf
me
p~rftquentibu1
me
.
Quod
enim Grrece diaum
eíl:,
TOi> ciuT1 01x.aur1,
guidam inrerpretati font,
no–
ccntib11f
;
quidam ,
perftq11entibm
;
c¡uidam ,
calt1m-
11iantibm
.
Miror autem omni um quos in promru
Lll
habe-