óS
.z
Phyfica
Difp.
XVI.
omnia Jinire,ita ncque
a
parte antc,quotics:crgo de–
tenninacur ad produccndum
cll:
ad finitam mulmudi–
nem,íed non itavt aíl:ringatur ad hanc,poruic eniru,&
ad quamlibet aliam,vt patet in foturis, non enim ali–
quando venietur ad vnum iníl:ans, nec poceíl: in quo
infinita Ítnt produél:a,& tamcn line termino polfunc
produci,& producunmr infiniti aél:us.
11 1
Ncc valet dkere,quod licue mundus potuir,quoad
res fucceiliuas inciperc antca,& antca,ita & ab a:cer–
no,nó cnim hoc valer,nam licut anima rationalis du.
ntura cíl:
a
pute poíl: amplius,& amplius,non tamcn
ita durabit in zcernitate,vt aliquandolit verú dicere,
iam durauit anima racionalis x ccrnam dur1tionem li–
ne fine,quia in hoc ipío implicado dacur, ná quando
d1citur iam durauit,dicitur iam confumpfüfc, & tcr–
minalfc illam durationcm,ac pcrucnirfi: ad finé illius,
propter quam dicitur de anima rariooali iam durauir,
f<:d hoc cíl: dmauilfc pcr finitain,& tcrminaram dura–
(toncm:crgo irnplicano eíl: dicerc in illo cafu durauif–
fe
animam per durationcm retemam.finc linc;fic etiá
implicarorium cll d1ccrc ,hic morus,qni nunc poccíl:
dclincre elfc ex eoquod ces corrupcibihs
ell:
ab a:ccrno
cll produll:us,quia ex vn3 parce cócederctur hoc mo–
do loquend1 mocum illum clíe infinitum , & ex alío
capite finicú dfe,liquidcm ad finem pcrucnit ad ter–
minú,& limité,rationc cuius
pr~ccritus,&
tranfaél:us
ell;vnde ex eo,quod poffit venlicari antea , & antca
potuit crTe motus,non potcll verificari:ergo ab reter-
no·potuit eíl'e mocus.
,
11
3
Et ratio
a
priori cíl:, quia non licct argumentad
ab infinito in potencia, ad infinitú
in
aél:u,ficut in ve.
fira fententia non valet argumemari hoc modo,cóti–
nuum
en
diuilibile in piures,& partes:ergo ell:diuili–
bile inomnes ,
lic
etiam non valet,motns pocuit efíe
antea,& antca:ergo ab zterno,quia illa panicula ab
zccrno denotat motum ita produélum fuifse,vt nihil
illmn prrecelferit duratione rcali,quod ell fal[um ,
li–
quidem ipíum rnobile,quod debet pcr talero motum
rnoueri linedubio debct prrecederc duratione reali,
quia mobilc,v.g Angdus dcbet incipcre pcr primum
fui dfc,icavt
lit
vcrum dicerc ¡rnnc ell Angclus, mo–
tos vero non potcll elfe in illo iníl:anti,quo produél:us
eíl: Angclus,quia curo motus eCfcntialitet lit fucccffi–
ous,dfentialircr pctic,vt non litlimul, ac proindc ef–
fcntialitcr illi rcp"Dgnat,
&
per confequcns implicat
contradiélioncm,vdit talis motus in inllanti,fed ne–
cc!Tario dcbet effe in romporc:crgo necelfc eíl: ,quod
motos lit poíl:crior duratiortc, quam rnobile , ac per
confcqucns,quod babear principium durationis.
Diccs;li Deusdfet caufa naturalis & necclfaria,nó
114
imped1retur ab aliquo,quominus producerct ab recer–
no motu,quia caufa necelfaria opcratur íl:atim quan–
tum potcíl:, cum autcm ab retcrno elfet omnipotens,
orn11ia poteíl: ab ztcrno,& lic in illo cafu poffct pro–
ducci:e moturn:ergo cum Deus
lit
caufa libera, ncc
De rerum Duratione.
minus omnipotcns,ac
li
elfetcauía necefsaria, falccm
vocuit libere ab recemo produccrc mundum , quoad
res foccdliuas.
Ad hoc- refpondetur,quod etiamli Deus elfet agés
neccílarium non pomifscr producere id ,'quod ex fe
implicar c:onrradiél:ioncm, & quod ex fe impoffibile
cíl:,quia omnipoccncia, pcr quam confütuimr in cfsc
omniporcnrirc eíl: virtus,quaDeus potell faccre,quid–
quid nó implicar contradiél:ionem,acproinde
íi
clfc–
él:~
implicat ex (e non poccll Deus facere,licur, v.g.
licct Deus nunc
lir.
omnipotens non poterit facerc
nunc,vt in eodem íubicéto lint limul lux,&
tcnebr~:
ve horno
fo
limul animal racionalc,& írrationalc,quia
hoc implicac ex fe,fcd produci mocum ab reterno im–
plicat ex fe,vt probamm ell : ergo motus ab reteroo
non poreíl: producí aDeo,liue liberc,liue(vt íupponi–
tur)oeccfsario:li aurero interroges,quarc licDeus om–
nipotcns ab a:rcrno li ab reterno non omnia poteíl:?
Rcfpomko,Dcum cfse omnipotentcm ab :rtcrno,
quia omnia,qure poffibilia ÍUnt potcíl: facerc ab :rctr–
no,& cam mundum fccundum res permanentes pof–
lit facere ab reterno,refpeéh1 illi11s vt
lic
vocatur om–
nipotens,iccm ab retcrno vocatm omnipotem rcípe–
él:u rerum fucccffiuarum, quia tune habcc oronipo–
tcntiam,qua: idcnrdiacur cum ipfo,qua pollit in tem–
pore faccrc omnes motus,& res fucceffiuas, & hoc
fufficit ad clcnominacionem omnrpotentis.
·ocindc videmr fuppolitio ab intrinfcca impoffi-
1
i
bilis fcilkct,quod Dcus lit agens necefsarium,& nó
libemm,quia cum Deus lic e(sc ntialiter intelleé1ualc
agens eíscntialirer
li
vt Deus cll: concipiatur , debec
concipi vt agens libcmm,ex co,quod libercas faltem
radicalis lit cfsentialitcr coníl:iluriua agentis intclle–
élualis infiniti.Przterca, quia Dcus quaccnus Deus
cll:,eíl: inlinice perfeél:us:crgo nulla perfe&ione fim–
plicitcr limplici caret, fcd libcrras in agendo circa
creaturas cll: perfcél:io limpliciter limplex:ergo nuUo
modo potell carerc illa;fod potius ab iurrinfcca,& cf–
fcnciahtcr, quarenus Dcus pctit illa;vnde fupponere,
quod Deus quarenus Deus
lir
operatium ncccfsarius,
&.
non liber , cll fupponerc e[sc Dcum, & non Deú;
nam quando fupponit efse Deum,'.fuppo.nit
eís~
inli•
nite perfeél:um,ac proindc efsc liberum, fed nécefsa–
rium fupponit non efse infiniti: perfeéh1m,ac proindc
non Deum,huiufmodi auteR"I fuppoliciones ab intrin–
fcco impoffibiles non
fuot
admittend.r:
a
viro doélo,
nequc arguendi gratia,& de his fuppolicionibus folcr
pron~nciari
illud proloquium , fuppolito impoffihile
fequi_mr_quodl~ber,_quo ft~ci p~ditur
talis modus fup.i
polinoms, folu emm
In
lchohs fuppoliciones admit4
tunt~r
ab cxtrinfcco
i~poffibilcs,
vt ex talibus
fup–
polit10111bus,qu:c noA muoluunt contradié1ionem in
adieél:o aliqua veritas excra cruatur , vt cll: i!Ja in
Th~olo~ia
:.v:crum li Spiritus [anél;us non procede,
rcc a F1ho,d1íl:mgucmur ab illo.
F 1
J\C
IS.
IN DE X