8oi
A
mphitheatru
robuíl:iíllmus foda n ille.
~id
ropur pra:íl:at
.<
Illud hoc loco rei ecit Vates, cum dixit :
~i.,·
eft
1
horno
.<
~od
iarn vidimns ita Campenfem ex–
pofuiífe :
N emo eft enim q11antmnuu
Jit
vir
robu~
Jitu.
Sed alius forfan ernat ipfom
?
Minime
gentium. Hic cnim mortis & inferni a:quantur
imperia. Sicut ergo nullus eíl:, qui fe liberare a
mortis imperio valeat, neque qui alium ab eo–
clem poíllt ernere , ita de inferno dicendum,
a
quonullus erueritfe,quineque abalio vllat<mus
Dem· l2.·
erucndus .Pro quo
&
clamat Deu.s:Et
non eft
qui
v. ¡9. .
de manumeapojfit erucre.
Deut.3 2.
t .3
9.
Manus
t1r~~a~~~~s
antet11 inferni, rnanus Dei eíl:, manns iuíl:itia: ip–
Dei.'
íius, in quas, qui damnamur incidere tradit
A-
poíl:olus verbis illis lrnrrore pleni!Iimis.
Horren–
Hebr.xo.dum eff incidere in rnamu .Dei viuentu.
Hebr.
1
o.
v.3
I.
..Y,.
3
1.
Vbi es humana conGderatio, qua: circa
ha:c n on feriO
&
coníl:anter occuparis ?
.
900.
Efl: equidem hoc magna: ac profunda:
conGderationis arcanurn,quod nullis valeat ver–
bis explicari. Pro q uo vates Euangelicus :
Secre–
tum meum mihi
;
facrctum mcum mihi
,
Vdl
mihi:
prti1taricatore1
prtiuaric.rif
unt
,
&
prteuaricatione
ifo
2.4.v.r 6.
tranfgrej{omm prit,uaricatifont .
Ifa.24 .,V.1
6.
Cir–
Sc~pcnJ ui:i
j;a qua- ita fcribit
D.
Hieronymus
i ·1
cum locum:
~ me~abile
[ Propheta íibimet ipíi loquirur: Cum , inquir,
10fern1
ter-
h
d'
rr-.
·
r
b
{j
b'
· ·
menrum.
xc
au mem ,
&
m iu uer 10nem vr 1s vanc1-
D.Hieron. nium prophetarum explendurn elfe perfpicerem,
focutus fum mihi interno Cfüdis affeél:u : Non
polfum cunél:a narrare, qua: cerno : ha:ret lin–
gua faucibus meis: vox dolore concluditur. Vre
mihi, quantus ordo prenarum ante oculos ver–
forur mcos: cerno prx fentia, qnre futura funt.]
Hxc ille,
q~1i
de prenis loquitnr, qua: extremum
iudicium fubfequentm. Sed quid fibi vult il-
Er llupendú lud :
Pr<tuaricantcJ prteuaricatijunt
?
Illucl certe.
pllricer pee MirarurVates, imo
&
íl:upet, curn infernus íir,
care homi- ·
· ·
{j
l
·
nes il'ud
111 .qu~
cnmmu1:1
p~nas a:te~nas
.mt 1ommes
credentcs. lmtun, e{fe qm Dei pr:eu:lncentur legem ,
&
ignem illum recernum iam hinc i!1cipiant deuo- -
rare.
~d.
Cum ha:c ita
fe
habeant, font camen
prreuai:icatores. O rem incredibilem , niG eam
certam
&
exploratam experíentia reddidi{fet
!
Et
quid de his dicamns
'?
Audi . ' illí Diunm
D Ilidor.
Ilidorum PclnGotam Ge fcri , ,t!m
lib.
1.
epift.
Peluf._ . . 134. [Si nec regnum
, citat
&
cohortamr,
!era:.
¡lJ¡
I~
neC gehenna rurfom t Cet, non anÍmáduertitnUS
h~:~c:a'
nos , dm feram
&
indomitám belluarn incanta–
da:monia. mus,curn ímprobo dremone humana forma con-
teél:o luCl:ari.
J
Sic ille, iuxta q uem Dxrnon eft,
tantum non fera
&
indomita bellua, quem-ignis
reterni perna non
~let
in oflicio continere. Pro
eodem Ge loquitur
cpift.2
2
3. [Si nec fempicer–
n:e cum Chrifl:o vita:
cupidi~ace
flagratis , nec
a:terna: flamma: mulélam & condemnationem
pertimcfcitis : certe aut cum contemproribus
Hominum Da:monibus vobis certamen
efl:,
aut inanima &
.fimulacra. rarionis expertia , nec vilo tirnoris fenfo pr:edi–
ta hominum íimulacra efl:is.
]
Ha:c ille. Virgam
Deum vidimns fuperius comminarnm, fc:d ccrte
rolerabilem , quia mifericordire dulcedine tem–
peratam. [ ViGtabo in virga iniquitates eorum,
&
in verberibus peccara eorum. Mifericordiam
autem meam non difpergam '<lb eo.) Sed iam de
virga agitur alia, qnam Dei arri piet manus,
a
Non
vili·
q~~
non
fe
.poíllnt eruere
m~feri
: virga, cui iu–
tantis virga füria: adnex um pondns , vt iam nullam vlteriLh
pro illis.
liccar mifericordiam expeél:are. De qua Ifa.
3
o.
lfa ¡ ~. v.p.
')b'.32 .
Et; rittrt11njitíuvirgit,fimdatm ,
quamre~
D.
meroo.
qniefaere f flcict D omirm& f 1pcr cum,
Vbi D.Hiero-
nymus ira fcribit: [ N equaquam eum v'irga
p'é-
cuciet, & eam rurfus leuabit, ac more ca:den- Sed
qua:
tium finem faciet verberandi ;
1
i
quaíi fu11da-
~n~m
rion
tam ,
&
alca radice defixam ,
i
:prunis eius
fa-
b:rae:~a~er-
ciet permanere.
J
Sic ille.
,
9
o
I.
Pro carcere illo dc:fe tire poteíl: ali- !nfe•nalis
qualis Caffiodori defcriptio lib
1
1
1
1.
40.
ve ex carmis ali–
his qu.c cernimus ad nondum v
fa
transferamur
~ u~h~
de:
{id
.
d
.
r
d
l
1cnprio,co.
con 1
c:r~none ~ ~e
tan em re1p1a euo
u¡n~L~r.
munis co¡n.
Sic ergo ille fcnb1t: [Cella gem1tuum , tr1íl:ma: parariorie.
domus , locus perpetua noél:e ca:catus, in qua Calliodor.
non vnum tormentum
fuíl:i
; t
reus , qui ante-
quam incurrat necis exitus ,
a
fupernis proba-
tur abfci{fus. Primum pedor ille , collega cate-
narum, abominab:ifrmrerore difcruciat , au–
dinm~emitus
&
lamenta conrurbant,
gufü1m ieiunia longa debilitant, talh1m pon-
dera prementia defatiganc, lumina diutius te-
nebris obtufa torpefcunt. N on efl: vnum clau-
íis exitiJ1m : mulcifaria marte perimitur, qui
carceris fqualore t<f1_uecur.
J
Sic ille, qui in
his aliquam inferni partem recognofcit : vnde
fobdir : [ Nunc ergo reos de Auerno mo vi-
él:uros
emitce~edeact
ad Superos qui ex ma-
gna parte lnrei'.os permlerunt. ) Ha:c Caílio-
rus. Sed non
lic
damnatis euenic. Integras
patiuntur ínferos, non aliqnam eorum partcm:
veriratcm tormenci, non vmbram, qualem in
defcripto carcere licer fpeél:aui{fe.
Et
quando
illi vocem audient carceratis gratiffimam
:
RcoJ
de .Auerno vi[furos emitte,
Audiamus Chriíl:um
ffi :
loquentem
M ntth.5.
')b'.25.
&
26.
Ejlo con-
Marrh·f·
.
.
. '
·
·
v.i .
&
i6
ntteru ad11erfrmo tuo cito dum u
in
vui
cum eo :
5
' e fortt tradat te aduerfarim
iudici
,
&
iudex
tra-
_¡Íat teminiftro:
&
in carcerem mittaru. .Amen d¡,..
t
co
trbi
,
non exiu i11dc, doncc rcdd.u nouijfimum
1
'quadrantem.
Circa qua: Ge fcribit Hug6 Eteria->
nus
libro illo de regrejfu animarum
ab
inftru,cap.9.
,
qui verba pra:fata aliter legic: ( Ideoqnc: in E- Hu<>oEte–
uangelio monet te , 'dicens :
~ando
vadis cum ria;.
aduerfario tuo ad principem in via, da operarn
liberari ab illo, ne forre trahat re ad iudicem,
&
.lf.rernus
iudex trad1t te exaél:ori, & exaCl:or mitrar te in cruciarus
carcerem. Dicó tibi , non exies inde donec no- ibi •quia
uiíllmum eriam quadrantem reddas. Sed nnm-
dcb~num
&
quam reddm1rns eíl:, quia non erit aliud
iudi~
e itum•
cium. Qgare nunquam dehabebit
cruci~tum.)
1
Sic ille. Tranfibunc ergo dies, tranfibunt
an~
ni , tranfibunt fa:cula ,
&
faculorum eciam
fa-
cula numerofa trantibunt , & adhuc pedl:abit
debitnm , períl:abit inquam nullo fine foluen-
dum : vnde
(le
carceratio dura períl:abit , cuius
vrnbram ,,h:dimus: vmbram inquam , quia nihil
vltra horribilia illa, G cum Auernali
careen~
cornponantur. Et in illo quidem, cuius
ell:
pra:–
mi /['1 defcriptio' de igne nihil ,, cum tamen in
·ifl:o futurus ign1s,imo igneus carcer,& hic ídem
a:ternu~.be
cuius
condi~ion~
íic citarus Scriptor
cap.1
2.
lNec efl: in dubi,tationis parce locai;dutn, Et ignis,cu–
ignern illius modi dfe corporcmm,in quo certum
fas
infufo~
eíl:
fpidms cruciari. Adeo pertinax incendio, vt mare nulla
r.
.
fl
¡ .
ll
.
(f¡
,,
fc
facerec re–
n mare m ueret, ca ons nu am rem1
~one e~-
mi!Iionem.
tirer.J Ha:c ille,& alia. Et quid nos ad 1fia ?M1-
hi certe rotis anima:
&
affeél:ns viribns exda..
mandum :
n~o
Sela, Scl1i, Seta.
Attendite homi- Srimulus ad
nes , coníiderate, perpendite, ponderace. R es
li-
confidera•
quidem ha:c fupra omnem verborum potentiam, cionem,
vnde
&
coníideratione profundi(fona: commit–
tenda. [Hic Sela vox excitantis ad medirarionem
nofüre mifarcc conditionis.
erba
funr Genebr.
Genebs.
Noíhre