Table of Contents Table of Contents
Previous Page  62 / 902 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 62 / 902 Next Page
Page Background

8

DifCurfus

Iíagogicus

in

Píalmum

·.J8.

intenrnm redeo. Amphicheatrum mifericordire

.

fcribo, quod in vc:rbis Pfalmi noíl:ri me depre-

~~t~~~c?Je- hendi~e

non leui

ratiocina~ione . coni.e~~

:

fil.!!;~·

reddira.

niam

tn

ttternum mifericordia &:dificabitur

in

cttlt~.

Id licec ofi:endere , ad primam operis partem

fpell:ct , hic etiam nonnihil circa idem

pra:mi~

liífe ' arbitror

e

re noíl:ra futurum. iEdificium

audio. Sed quale illud

?

Po!fem templum,pala–

tium, ciuitatem, non incongrue credere, quia in

ca:lis & templum, & palarium,& ciuitas glorio–

(a

prredicanrur. Sed id cum mifericordia non vi–

dctur pulchra, vt par eíl:,vnione componi. Non

c:nim magñum quid videtur pra:

fe

ferre iíl:a

complexio:

T empfam mifericorditt,

& huiufmodi

aliqu:i. loca pia nouit Chriftiana deuotio.

Pala–

tium ,,l,,fer1cordiie,

nefcio quid minus apmm au–

dienti fonat

:

cum palatimn eo titulo minorem

obiiciat claritattem, qnam

íi.t

regia, cui p:i.latia

confecrata.

CiuittU mifericOt"ditt

.<

Minor eíl: titu–

lus , quam pro re tanta; poífec enim quis ciui–

tatem aliquam

elfe

credere , in qua mifericor–

di hofpitio peregrini recipiuntur, illi contra-

Virgilius

1.

riam , de qua Virgilius 1.JEneidos.

lEneíd.

- -

fi2.!!;tt,_

ve hunc tam barbara morem

Permittit patria? Hof}itio prohibemur arenit.

Et 1íli fonilem,de qua idem ibidem, vbi hofpita–

lis inuocatus Iupiter :

btppiter,(hofPitibUJ nam te ·dare iura loquimtur.)

Cum vero

A111phitheatrum mifericorditt

auditur,

aut legicur, res quidem magna,

&

maieíl:ate fi–

mul ac nouitate commendata, alce ,

fe

iníinuat

animo, adrnirandum aliquid

&

infolirnmaugu–

ranri. Amphitheatrum quidem res magna eíl:, &

~dificium

iµxta Martialis fenreariam nulli alteri

CO.Fniparandum ,

quo

illa

fic poft enumerara

•orbis miracuh.

Omnú Cttfareo cedat labor Amphitheatro.

M~rt.

lib.

1.

Vnum

pro cunEtú fama loquatur opus.

epi

gr.

1 ·

Lib.

1 •

Epigr.:im.fed

erat illud non mifericordia::,

Terrenum

rd

d

¡·

.

d

I

..

fi

lif.

p

Amphithca.

1e cru

e

itans,_vn

~

ou1

m

erna

acrum.

ro

mrm

crudc-

quo fic Prudennus

libro

x.

contra Symmachum.

lirate íacrií.

~id

puluú cauett femper funebrú,

&

illa

Prudcnrius.

Amphitheatralü JPeEtacula triftia pomptll

.<

Htt

fu~

delicitt louú infernalú

,

in

iflú

Arbiter obfcuri placidus requiefcit Auerni.

Hinc immiífa:: fera:, quibufcum certarent homi–

nes ab ipfis mifere dilaniandL Nec vna ant al–

tera, fed pa::ne innumera::,vt potuerir vates Cor–

dubenfis canere fupra

epigram.

20.

Ajfuitimmif.

Martjalis.

fum pecudumgenus omne ferarum.

Dedicatum

a

Xiphilin.

Tito feris nouem mille affumat Xiphilinus. Eu–

Etmopius.

tropius quinque tantum mille fui!fe conrendir.

Demus hoc

illL O

quanrum numero feritatis in

Itlius dedi·

illo

?

Sed

r~m

graui,

fu~t'lilet

ipfius nempe

íl:~c:atio.

lo, Terrulhanus perorant. [ Ita morrem hom1-

rm.ultian.

cidiis confolabantur. Ha:c nmneris origo. Sed

paulatim proueéti ad tantam gratiam , ad quan–

tam & crudelitatem. Quia ferrum voluprati

fa–

ris non faciebat , nifi & feris humana corpora

diffiparentur. Quid ergo de horrido loco pero–

rem , quem nec periuria fufiinenr

?

PluriGus

enim & afperioribus nominibus Amphirh.eatrú

confecrarur, quam Capitolium omnium da::mo–

num templum eíl:.] Sic ille

libro de fPeEtaculu

cap.

I 2.

qui

cap.

20.

lmmi{ericordii1, innuit confe–

cratum.

[

Et immifericordia: extra

~nphirhea­

trnm. ] Verbo illius

funt.

Et

fane g1¡muinum

Í{l–

ferni & da:monum omnium fpeé\:aculum , ad

crudeliratis h orrendnm fpecimen, dehifcere tcr–

ram

J

& omne frrarnm genns e fubterraneis ca–

u eis e bullire. De

~uo

Calpurnius.

'i

Ah miferi quoties, nos di-fcedentr',s arenit

Edog. 7.

VidimUf in partes

,

r•tptáque voragine terrtf

,

Emerfijfe fmu.

Q_ui ergo Amphitheatrum audiebat ,

&

fi rem

magnam concipiebat animo,crndelitatem fiatim

non mediocrem pariter hauriebat. Iam

Amphi–

theatrum mifericorditf.

audiens,

&

magnum quid,

& de nouitate rnirabile , cum acri rem cantam

fciendi íl:udio, reueretur.

Apte

ergo iuxca ha::c

tirulus ada.1'53-tuS.

9.

Et

theatrum·quidem

in

crelis

g~ui!funi

Amphithea;

fcriptores agnofcunt. Diuus Ifidotus Pelufiota

trum in ca:–

theatrum Angelorum

dicit

lib.

3.

ep.

126.

S.Nilus

lís.

r

fb Ar,

·

·

fi

D

Ch

r

ft

d

d'

D. Iucilorus

i

1

cettco

in

ne.

.

ryLO omum e

1

11n.us

Peluf.

numero ante pra::cedentem.

D.

Salianus

pag.

6.

D. Nilus.

col.

2.

mnn.

2.

in Annaliurn Epitome

lic habec:

D.Chryíoft

[ Ccelum Empyreum, ina:ftimabilis pulchritu-

P.

Salianus.

dinis chearrum, in quo

fcfe

Deus fanétis Ange-

lis

arque hominibusvidendum pra::bec.] Sic alij.

Cum ergo theatrum in ccdis habeamus, fit inde

&

amphitheatrum merito po!fe nuncupari; quia

amphitheatri n

:iine

nil

aliud quam magnum

Ai:nphlthca•

theacrum

volum~defignare.Nomen

enim chea-

t~! d~G t~e!-·

ttí

in

A

phithe zum tranfiit ampliori reddito

ui

1

'ºm

~

theatro,

&

ex

fc

1

nicirculo in oualem formam

traduéto, quale

fcribit Corippus Africanus.

e .

iU

de laudibm Juftin.

·.

onpp

s.

lpfe mgens Circm

,

pleni ceu circulm

.anni,

Claudirur

in

teretem longu anfraEtibm orbem,

CompleEtens geminM tfquo difcrimine metM,

Et JPatium medij

,

qua fe viapandit arentll.

Promifcua

Hinc apud aull:ore¡ ha::c nc;imina vfu promifcuo

eorum no-

vfurpaca. De Pompeio Lucanus

lib.

1.

/

mina.

-

-

Pla11f uque fui gaudere theard.

Lucanus.

Et

tamen Amphirheatrum fuiífe, ex Plinio con–

ftatlib.

3

6.

cap.

2

5.

illis verbis : [ Pompeij Am–

phirheatri toties multiplicara vrbe.]

~iidquid P~inius.

Lipfius obíl:i:epat

lib.de

Amphitheatro cap.

5.

con-

Liplius.

tra anriquam

&

communem huius loci leétio-

nem. Vidit Pompeius in CiuitateMyrilene thea-

trum forma pulcherrimum,

&

forma ftylo ex-

preífa pra::concepit animo egregiam imitationé,

[

con~icurus

aliud Roma: , fcd maius

&

fpecio-

fiu~,

] ve

Plur~rch_us

narrar in _eius

vi~a.

Ha_nc

Plutarchus;

ma1orem amphrudinem & fpec1em ad id mento

referas, vt ex rheatro Amphitheatrum condide-

rit, duobus ínter

fe

theatris copulatis. Dio Caf-

.

fius

lib.

5

I. [

Statilius T aurns in campo Marcio

D\.>Caffius.

theatrum quoddam venarorium , lapideum,

&

íl:ruxit fuis impeníis, & dedicauit.] De hoc ipfo

theatro Xiphilinus

in Nerone.

[

Palatinus mons

Xiphilin~

vniuerfus, & Tauri Amphitheatrum conflagr:t-

uit.

J

Et Dio i,pfe

libro

4 3. [ Multa

&

varia

fp~-

ll:acula edidit, venatorio quodam thearro e lig-

nis fuu'1:o,quod

&

Amphirheatrum(ex eo quod

vndique fedilia in orber.R habeat, fine fcxna,)

appellamm efi.]Sic ille de Iulio Ca::fare locurus,

qua: Leétor nunc interim dum ad locum Pfalmi

deuenimus, cum illis componat ex Apoql.

4. Ap.

..,.v.+.

Et in circuitu fedú fedilia viginti q:iatuor:

&

fitper

thronos viginti quatttor feniores fedentes &c.

An

non hic

vndique fedilia in orbem

.<

qua: funt ipfa

Dionis verba. Qui ergo theatrum in erelis ag–

nofcimus,

&

amphitheatrum necelfum eft fatea-

mur. Eft enim illud theacrum omnium maxi-

mnm,

&

vt diétnm nuper ah fcriprore grauiffi-

mo ,

l ii.t{fimabilú pulchritudinu.

V

nde T errullia-

T

11

nns

cita;o lib. cap.

3

o

fic claudit opus egregium:

emi •

[ Vt ralia fpeé\:es (de extremo iudicio egerat) vt

Qgarp

glo–

ralibus exultes, qui tJbi Pr;-etor, Conful, aut

riofum

c:a:–

Qurefior ,

aur

Sacerdos de

fua

liberalitate pra:-

lc:ík.

ftabit ?