220
Amphitbeatrum
·Miíericordia?.
Soliclú
de·
1
7 3. An
calis
i\la,
quam ipfe ibidem bis pro–
bffie
~riam
ponit verbis
? [
~is
enim ignorar quod quid–
~radi~~auc
quid folidum & firmum eíl:,per quandam duri-
riem prorfus deníatum & confolidatum
fit
?
At
qu
od denfum& durum efr,aqualitate ponderis
&
grauit:i.tisvacuum ac purum non eíl:: quod
autem graue eíl:, ad fupra ferri natura non po–
te::íl:.
Atqui fupra omnem feníilem natura firma–
mentum eíl:: non igitnr craífum
&
corporeurn
circa ipfum eífe putare confequenria fermonis
dar.:~Sic
ille ; ex quo omnis ccdorum foliditas
plane corruit,imo & aíl:rorum,& contra Empy–
i;enm penitus eadem ratio videtur militare. Vi–
dea
·rgo hic Pater Tannerns quomodo opinio–
nem fuam de ca;lorum folidicare, ac de Empy–
reo etiam quantlim ad panimentum & culmen,
poffit ex huius Sanéti Doétoris Do.étrina elici–
tis pra:lidiis conimunire. Et in eo qmdem cwn
illo conuenit, quod folidirarem minime conue–
nientem natu ra: ccclorum exifümat, fed
a
Deo
ad finem habirationis Bearorum , aur alium
fua:
prouidentia: confonum, illis indiram arbirrarur.
.Sed Diuo Gregorio Diuum Balilium oppona-
D. ~alil.~ó-
mus, cuius ipfe vuk fuis pra>ferri fententias,
ho–
~:í:~:ll~- m~J.
3
.in Hexameron. lic
fcribe~re.m:[
Igimr & hic
dic.
ettam pro quadam firma folidaque natura, ad
derinendas
a~uas
ac cocrcendas idonea, qua:
fuapr-e natura dilubuntur,h;¡nc ab fcriptura vo–
cem(fcilicet Firmamentum) ordinaram dfe ar.
birramur.] Sic ille ; qui licet íl:atim eorum opi–
nionem fuggiller,qui firmamenrum ex aqua
fa–
&um velut Chryíl:allum
dk
dixerunr, qua: ex
•
Id
cm.
ldcm.
denfatione aquarum coalefcir; id ea racione
fa–
cit, quia conditionem firmamenri iudicatfubli–
miorem,de qua nihil dici exploratum polllt, &
ita farins dfe ignorantiam profiteri. [ Qui iam
(
ve.rba illius funt ) ab ipfa diuina fcriptura ita
)níl:ituti
fu
mus, vt nihil v!tra ea, qua: funt con–
ceífa mentí noíl:r.e,imaginaü, cogiraréque con–
cedamus. ] Ha:c ille. Sed h.ereat forfan aliquis
circa id, quod in eadem homilia de firmamento
agens hac verborum forma fubiungir: Diximus
quid apud fcripturam íignificati habeat
firma~
menti nomen. Nimirum naturam inlinuat mini–
me reluél:antem,aut folidam. ] Vermn quid ha:c
íibi velinr,fequentibus declaratuni;:
~;eve
fuo
pondere grauis
lit
aut renitens. Non eiufmodi
dicit elfo firmamentum. Alioquin
(i
íic grauem
mole eius intelligis naturam,proprius ac iufüus
hanc libi vendicaífet terra nomenclaturam
fir–
mamenti , fed quod natura rerum nobis fup r–
eminentium ac foblimium renuis admodum fit
ac rara. ] Sic ille, eam tanrummodo foliditatem
excludens, qure ponderofa ell, & fic cognationé
habens cum tetYª ,
&
hanc nos ornnimodis
;l
ccx:lorum nobilltJri coníl:irutione releg:11uus. Et
hanc forte tantum ab iplis vohur
o:
Grcgorius
.
~
remouere:qu()d
{i
plus contendir;fanél:iffimo ac
Quibu~co-
fapientiffimo fratri potiLtS adh.erendum. Dico
nacuralis
[,
l'dº
l
.
folidicas
ergo
~
t ttatem
.c~ eíhu~
corporum
connatn~
oficndicur.
ralem 1pfis
i
& licer tenma ad
fu
perna tendant;
eífe aliquod non re11:uc polfe, q nod fupr
a tenuiapera_c.
cle~ari.
Et
i~primis
incredibile
app:i.retnobihffirms corponbus contra naturam fuam
eam indiram q ualitatem
,
cum qua in a:ternum
debeanr permanere. Si fupern;tJuralis illa elfer,
tolerabile vidererur;
iic
cnim beatis corporibus
tribuenda:,vt extra naturalem loemn,terram,in–
quam,poffint fa:culis inrerminabilibus habitare.
At contra naturam, ell id fane
a
Dei ordinariffi–
tna prouidentia alienum rerum namris fuau!_ter
confulenris. Deinde. Nonimplicar dad co.rpus
folidú, quod non folido petar eminere,íi in vnú
concurranr locum:íic glacies aqu:e fupernatar,
íicut ligna
,
& lapides quidam. Si dicas id e{fe
propter inclufum acrem, qui forfum vergit. Sit
hoc ita, ar negari nequir guod valde conforme
natura: rerum illarum
íit
fopra aquas enatare,
Ergo quod in illis aer inclufos pr<eíl:ar,p0tell
in
aliis corporibus códitio aliqua illis natiua pra:–
íl:are. Pr.ercrea. Qu;e videmus fuper
ambire
locum, ideo eíl: , quia non grauirant, & nihil de
serrena aut aquea habent condicione; fed dari
poteil:folidum corpus non graue;illud ergo fu–
pe_rná ambier regioné.
Cur dari nequear?~od
fc1l.neque
terreú,n~q11,e
aqueum.Idcene neque
apparenrem repugnarkiam vidernr pra: fe ferre.
ltem,qood magis luciduminter lucida corpora,
mag_is apparet
&
denfum, vnde qna: rara, &
fi
pedpicua li
q1inus illuminanr, & ira aliqua,
qua: fplendé
:.>volumus,addenfamus.Sic Allra>
crelorum partes denfiores ceofentur, in quibus
CL!m lux diei contra ipforum naturam nequeat,
neque denlitas poreft affirmari. Cum ergo Em–
pyreum fplendidiffimum
lit,
& hociuxraiplius
debeat cenferi naruram , idem parirer de illius
credendum eíl: denlitate.
.
1
7 4.~ergirP.Tanner.& Tbeodoret.producir
!heo~o~er.
m
c.9.epift.ndHtbr.íicfcribenrem:[Hoc quidem
1
~mcmo
ccelum, eft quidem noíl:rum reétum,poteíl:atib.
~
1
ª~
addu·
'1urem qua: fub afpeél:um non cadunt, eA: loco
u•.
foli
&
pauimenti.] Sic ille. Sed quid inde.? An
ca:lum hoc, quod nobis reétum, eft illis Empy-
reum
i'
Hoc cerre videtur iuxta huius auétoris
placitum eliciendum, qui Empyreumin tres di-
uidir partes vt vidimus, quarum vnam pauirnié-
tum dicit. Siergo hoc,c¡uod fpeél:amus ccelum,
pa.uimenrum eíl:,iuxta Theodorerum:Erao .Em-
pyreum illud. Quod
ii
hocTheodoreti
v~rba
nó
indicanr, ad quid afferunrur illalSapienret qui-
dem ille locucus, quia quidquid fob Empyreo
nobis imminer, quafi folú
&
pauimétnm ell pe-
dibus Bearorum; omnis namque crele!lisregio
fub il
lorum eíl: pedibus, quia,calcare illam pro
libiro
polli.mr:& vr immediarc non tangant, me-
diate cene contingunt cum lint omnia ccx:leíl:ia
conriguá.,& ira vnum veluti pauimenmm cóíl:i-
ruunr vario ex opere concinnarum. Er affeél:um
noíl:r
um pro generofo terrenon\m defpeétn
vi-
demr
Theodorer.íl:imulalfe,dum ira locmus eíl:.
Q!,wmodu enim non terrena defpiciant , & ani-
Calcarurns
mose proculcenr,quibus funt calcanda·ccx:leíl:ia
ccdefliad
illa,illa pukhra & fplendida
corpora,qua: ocu-
~e~r~~:
e·
lis femper reuerenribus & íl:npentib.ad tam
glo~
pm •
riofa fpeétacula,confpichmmr. Calcarurus cce-
lum,non calcet terram,& qua: in illa funt terre-
na prorfus,& originem teftamia fuá.Terra,rerra
nobilé deprimat, & captiuet affeétum eius, qui
ad calcanda ca:lefüa ab eorú auétore oblaris ad
afcendendú adminiculis inuiratur?Vidir Ezech.
memorabilem illum gloria: Dei currum,& inter
mnlta,qua: de quatuor animalib.
a
fe obferuara
pronúriat, illud caufre prrefenri accidit faris op-
porrunú.
Pedu eorum, pedeJ rdfi, (ft·planta pedis
Ezech.r.
eorum quajiplanta pedis vituli
,
&
fcintillte quaji
v.1.
aJPeétm teris c11ndentu.Ezech.
1 •
it.
7.
Qyod pedes
linr reéti,non videtur mirum, cum de animalib.
diél:um ab
ipfo:Sim.ilitudohominisin eh-.
Ar quod
v.5.
plan~:t
CJL1afi
vir~\orÚ~appare.a t,i~
Certc
~On
fine
lfouinl pe·
admtranone
cap~ndu.Requ1ram
arcanu acra-
dis forcicu·
menrum. Ex animalibm nullú ita fortiter rerram
dinc pro·
calcat> ve bos; vnde illnd Diui Hieronymi ad
culcanda.
Diuum