432 / 464
•
GEORGI MARCG
Av
I
C
A P.
X.
'De Armis 13raji!ienjium,
&
exerci 'is illorum.
A
Rcus habent e
duro
ligno
f:
ltos,
quos
vocant
Guirapartl
&
Yrapara.
Lignum
autem
uncle
fiunt
Guirapariba
&
/7rapariha,
Lufitanis
Pao
d'
Arco.
Cordas
arcuum
goffypio ontor–
quent, voe nt
Guirap11cuma.
Sagitta
x arundine filveftri faciunt
&
vocant
utramque rem uno
nomine
Yttba.
Exrremitates fagittarum,
qu.asanha
vacant, funt ex ligno afpcratre-, vario 1odo:
quzdam
enin1 multa
acumina
Putapoaeta,
qu'1:dan1 unicum acumen habcnt,
dam den–
tata, q
u~dam
ferrata :
quibuf
dam etian1 dentes pifcium
qui
Iperu
vocan~ur,
aptant.
Jurup11ra
appellant fagittam qua! acmn n h bet ex
arundine
Tacoara
vocata.
Tapuyarum nationes
qu~dam
nullis
arcubus utuntur,
fed fagittas fuas e1nittunt manus
jaltura folummodo, imponendo ligno
cuidam
excavato
inftar
tubi per
medium
fecundum
longitudinem
diffi
lti.
Cariri autem arcubus utuntur.
·
Tapuyre clavas
habent
x
folidoligno nigro confel\:as, vacant
la ema,
longas
&
latas ante–
rius,
&
officulis intcrdum
afp
ratas.
Manubrio
aut m
circumvol
unt teniolas e go!f
ypio,
vel
aliud quid: vocatur
Iatirana
quicqud
it
circumligatur. In extren1itate
clav~
poftica depe11-
det fafciculus pennarum e
cauda
Arara, uti
&
in
medio
parvus
fafciculu adligatus eft. Vo- ·
catur
id quad fie a clava
dependet
L.Atirttbebe
&
Iatirabehe.
Tuba faciunt ex
offibus
humanis,
quas
nominant
Canguenctt.
H
bent
alias tubas,
quas vocant
Muremure.
Alias itidem tubas grandes
faltas
ex
conchis
quas
Guata pi guacu
nominant,
&
ipfas tuba
Nhumbu
goacu.
Item alias
quas dicunt
Yruca.
·
Tuba item
alia qure
ex
cannaeftfalta, ipfis
diciturt./J1emhi4para.
Tubas autem nofirates
vocant
Itamembi:
quia
e rnetallo faltre
funt.
alt
tionibus
!hpramodum
funt
addill:i, quas
generali nomine vocant
Guau.
Habent autem varios
faltandi modos:
quorum unus
vocatur
Yrucapi.
Habcnt
&
inter
fa!..,
tandwn
v rio cantandimodos.
Pueri
quoque certos exercent
lufus;
quorum· unus
vocatur
Curupirara:
alter
Guaihip4ie:
tertius
Guatbiguaibittbucu.
Atquehrec ta ram obit rab Aultore ddignatainveni, uberius ex–
plicaturum fuilfe liquet,
fi
fuper
ixiffi
t;
fed
apud
Joannem Lerium
hrec ·pluribus
explicata
.
.
'
inveruw1tur.
·
I
c
A
P.
XI..
Ve 'Braji!ienjium religione.
Redunt ex antiquorum
traditione immortalitatem anin1arum,
&
~
minas
&
fortes viros,
"'qui
multos inimicorum trucidarunt
&
con1mederunt, poft
mortem ad campos
EI
yfeos,
quos pene
montes.quofdam
etfe atitumant
~
abire, ·ibique tripudiare. Czteros.ignavos
&
fo–
cordes qui nihil
in
vita digni geiferunt, credunt a Diabolo
fratim
poft mortem cruciari.
Vo-
cant
autem
Diabolum
tAnhanga,
lurupari, Curupari, Taguaiba, Temoti,
aubimamtt.
·
AN
o
TAT 1
o. In Hiftoria ·noftra feu Defcriptione IndixOccidentalis· lib. xv. cap.
I 1.
diximus
de
eligione Brafilienfium,
verum
quia
de quibufdam
poftea melius
edolli
fuimus
ab
ii
qui diutius
inter illos
egerant,
totum
illum
lo~um
ita
conftituimus, pro
fecunda
edi–
tione.
BraGlienfi
Barbati nullum
pene
habcnt religionis fenfum,
nee
de origine,
&
creation
nu–
jus
univerfi
quicquam
norunt,
de
diluvio univerfali obfcure
&
fabulofum quiddam
record n–
tur:
niminun
mortalibu
omnibus aqua hauftis,
f
uperfuiife
unum
aliquem cum germana
,
jan1
ut rum feren
,
atque ab
iis
rurfus
genus
fuun1 originem
&
incremcntum
accepilfe. Ne ...
que Deum liquem noverunt, neque proprie adorant quicqua1n, unde
nee
illud nomen in
ipforum idiomate
reperire
eft quod Deum
xprimat: nifi forte
'Iup4,
quo excellentiam ali–
quam fupremam
denotant; unde T onitru vocant
Tupacununga,id
cft,firepitum
f~ll:um
a fupre–
ma exc lentia, a
verbo
Acunvng
ftrepere:
Fulgur
utem
Tupttberaha,
id eft,
fplendorem
e~ccllentire, verbo
Aberab
r fplendere. Illife ligones
&
agriculturre fcicntiam debere profiren..
· tur,
atque ideo
pro
numine aliquo
agnofcunt.
Crelum
aut inferos
poll:
bane vitam paritcr
ignoran~,
licet animas poft
fc
parationem a corpore
fupereffe
credant,
atque
nonnu -
in
d~n1ones
converti,&
ad campo irriguos, variifquearboribu
rene
confitos,
trad
J ,
ibi-
dem jugiter
choreas
ducere.
Spiritus
malignos
imp nfe metu
t,
quos
Curipira,
T11gua1,.Ma–
&4chora, Iurupari,
Marangigoana
vocant: fed
diverfis fignificat.
ibus
nan1
Curipira.fignificat
ntm \