DE
JE
CA
E
TlS
LIBER III.DISSERT.XLIIJ
45
fuer t!a conílüu ns
empus ,
&
locum
ub
g n r,. quanucacis men ur ntis,
non
r latio,
' non uH1
obijciunc,
ve
xcludant
locum ab
e genere •
. o. Rurfus
dubitabis
de tcmpoce,
fir
ne.,,
uantitas concinua, an
di~ rera~
de q uo aliJ mul–
ta:
f
cd
rel1étis al1orum
placicis,
m1hi
magis arri–
dl:t
L
•
Ma(ij
tent
ntia,
id
11c
t,quod
cmpus
applh.arum motui
prirni
reli
mobilis
eíl quan·
tiras concmua,
conrra
Soncinacem,& Ferraricn–
fi
m; Rario: qui partes ilhus termino commu–
ni fCilic
t
rn!lantc copulantur.
Si
vero
rempus
applic tur
albonibus
Fluidis
,ctdiícreris, vr in–
telkd:ionibus,
&
volicion1bus, efi quantitas di–
fcr
ta
•
Ratio fcre
efi e
dcm
a
contrario;
~ia
parre mtelleél:ionum,fcilicct intdlellioncs nul–
Jo e rmmo
communi
copulantur:
ergo
tcmpns
quod
elt
numcrus
illarum
oper tionum, quan–
tiras
eric
di( rctl.
cias v lim,
A
gullinum
s.
f
1p
r
nefin1 ad literam cap.
29.
Et
Diuunw
Thom m quodlibeto
2.q.
~.
anic.
1.
efi quodli–
bc o
9.q 4·art.4.primos adinu
niíle
\ideri
tem–
pus
dif
r rum:
1
d
reueri
id
ab Ariílot'
le iam_,
pridcm
inuentum
fui!Ie,
cft
nomine
Oraticnis
fi.
g
1ficatum,adnotauir fcite
akranus; equid m
id genus quantitaris, forra(fi (vr non temere u–
fp1cacur M.
~ocus)
ante Arifiot
len1
erat inco–
gmtum,
&
primus ill
hanc fpecicm
appellauit
ranoo n
d
qua infra .
• 7·
H~c
noílra aífertio
vece
ThomifiicL
cft, quippe quam expre
se
docuit
Doll:or
n·
geli us •
1Vl
ta
hvf.
lell1one
1
5.vb1 fic
inquit;
.1!¿11odPbilo(opb11S m
prpdicame•ito poffuit tempus
quau–
titatem per
f<.~
Cum in
Metaphy{ica
ponat ipfurn
quan
titatem
per accideJJs,
1¡uia
fibi
di/linx1t
f
pe
et
es
quantt-
'8ratis
jernnd11m
diuerfas
ratioaes
menfurtt
:
aliam
e11im–
rationem menfuri babet tempru
,
q"od efl
menfura
ex–
trinfeca,
&
a/iam
magnitudo,
qu~
e{l
me11{11 a
inttfo–
feca:
H1c
aurer con
1derat
fpecies
quantitatlS
qu•mum
11d
ipfum effc quantitatis,
&
ideo
illa
,
qute non babent
effc
qua~
tttatts, ni{i ex
alioJnon
pomt
bic fpecres
qnauti–
tat1s
,
fed
quantitates
pt'r acc1dens;
H
~
&lle . Ergo
qui 1
r~
acam
ntum
Logicale
quantiraris
ordi–
llat ,
deber
cum Ari ot le tempus
admitteru
ranqu m fp cicm
qt
annraris
per fe
qn
ndoqu1-
dcm \
t
loq uitt r D
homa
PlnlofophNs in prte•
d!camtnto pofuit tempus
quantitat
m pcr je
.
§.
s.
ed
ob11
ic
M.
~
n
h
z .
ln
hoc
pr~di
cam
nro
non
d
bcnt
callo
rt,
mil qu
1
r
p
r
fe;
T
mpus
non cft quanrn
pe
l
;
rgo
e llocandumnoa cílJOt r
p ·
i
shmus
p"~d1·
camcnu:
1
la1or cft per
a
nor
n mor
11q
t: .
Nam
e Anílocclc,
haber
ffc
q
3
tu 1
b
e ·-
t
ntione
íp
rij ,
&
rarione mom
?
Di
um.-1
ompluten
1bus,
riílocc t'm du s
<.
·ítingt
·re
modo
quanti pcr
accid
nr •
..
t
·u , uo
\
trc
1-
citur
tal ,
qui
ac
fe
nullam h
bct (
·e
n
ion
1;
cd
tcndnur p r
1p
ac
exkní1on
m ub:
'[ n u cum,
&
album:
b
uti a
enim,
1
o
11ull m
h b
ne
pro r
n
J
n
n \
t
p
r
r.
Altcrum
\ero,quod non
t
m dicic r qu
n–
tutn cr
c1d ns,
quam p r aliud,
ve
p
1
uit
• Tho as
~HaL
·
l
1 nunirum,
1c
t
in
{
hab ar
pr pri
m
t
níion
in,
11
e
t
l
n
duh
t,
d
riu rurab
l1a,
qn m pea: u
on ·r,
L
,g1c
D.
loan.deEjpinofa
•
:itq
UC' 000
d
uidJtn [
p
~r
,
fe
d
d1uifio
l
m a[.:
ter ius,
&
hoc modo
e~
m
p
s appdlarur ab
ri·
l
oc 1
quantu
per
Hlc11s,
u p
r
aliu •
n•
d rempu
,.m
quanrum
pcr laud
1
odo
li ..
cato,
non tol u,
qu1n
reu
ra
tc
fi
ecks qu
nci–
taris •
~.
9.
Sed contra:
am Complutenlium
fo.
lucio.nc~l
1l>i
prop?fuir
1. _
anchcz,
&
ex
1píá...i
exph
uon S néb Doélons que
1n 1f
li
pro
fe_,
adáucunr,
fumit
ipte
robuílior
m
inllanriam:
Eílo tempus non lit quanrum pera
ideos • d
fo
1
um fir
q
u
antu
m
p'"
r
al jud ; a
t
\
ro
1, e
q
u
o
d
clteífequantum ptraHud explicar D.
homas
p1o,,r
po/lerr~s:
a1
t
.e~i
m:
Pnd
h.t
1Jon
folNm
qu
ntit"•
tes per
a_cczdens
d1c1
pof!u11t,
fed
m
gis
per pofleri11S.
Vndc íic argum
nr
rnr R
r10
q
i
nr1
1 aur
d
tempore,
&
de
q
uanro
per
fe
nalogi e;
erc:to
cempus
non
ponicur
in
ha prxdJcam neo;
0~1-
feq uenua
fi
liquida:
qua! nim
m pra:drcam
n..:
to
colloc.:an~ur quantica~is,
dcb ne r
r1on
1n
ip–
fius
v
nmoce,
&
fimpl1cuer
participare.
P
oba–
tur
aateccd~ns:
quia
dicitur
p1...r
pnus,id
ít
fim–
plicircr
de
quanriratc
continua,
tcdi
er d
~linea,
corporc, & íup rficic,
&
polterius, id'"íl:, fccun–
dum quid, e
quancitate
pcr accidcns,
111c e
d
motu,~ rcmpor~:
erg.o: Non
coi
01 (
inquit
Sanchezrns)pordt
mtellig1
rano quauricariscon–
uenire motui,
&
tempori,
nili
pcr
ordinem
ad
q uanticatem
fpacij,lic
ut ne
accidcn potcíl
p r–
ti
i
pare
rat1onem
cnus
J
ni
110 orJinc
ad
1
ub·
(fantim.
§.
10.
Rcfpondco. Tempus bifariam
fu
mi,
&
potT\,; diuidi, vno modo lec und um p
rt
luc·
e íhonis,
fcilicec
pra!1ens
pr~tcricum,
&
futu–
rum, qui modus
d1u1lJbillrar1s
tiu e e nt1onis,
ita c1
corialis,
&
propriu
e(}
rcmpon ,
ve
ea ra–
tio ne por ffime ir
qu rnrum
p
r
fe,
"frcun
Ltin
ipfam onudaacur
rnl1oc
pra:
i
am nro,
lio
modo
iuidicur
le
u.ndum fpariu1n ,
p
J
quod
mouemr
iJlud
moblle,
quod effi ir,
aufat
tcmpus,
&
focundum
h3n
dmdibdicarem
ell
1
dic1tur ' qu
n~ir
P?r
accid\.:n
in
e
aphy
1-
ca: hin dilues mílanuam
n hczi1. Du ua e
1un
... andus O él:or air,
t
mpus elle q uanrum p r
acciden ,
&
per po/lerius;
id,
quod
m
i
e
~
li–
cac,
in
uien :
in quantum qua11titi .. i1
duúfioncm
4b
alrquo priore forti
mtur,
inrel11g ndu
lt
d ·
f
un·
da
diuiíibilicace·
non
de
prim ,
nam ec n um
han
r mpu h bct
diír
rn cxr'"nfioncm
moru, pr ind que
ilr
m
motu
non
h
b
r,
r
f ,
quo
man i
fi ·
appar
t
x ho
,quo mo-
tu
porc
h ber
na m
xr
n
j
n
11,
'4ru
m;
lo,;
ontrario empu m
0
n
1
cu
ru m, e
l:O
cingu
m \
locJC,1h::
e
r-
dit
t
mom
=
in
p
ruo
nir
1
r
m
on
p r10
u cxr nhon
f
or
ll
mu
e
,&
maior
t
r- io mo
rus fien
G
\
ax Gc,ergo
xtcnfi
r
pori
e
f.
fiu
diUinét
e omnrno b xten 1on motu
,¡
quod
rtiílim '
docuJt
riítoreles in 4. h
l
corü
rexcu
9
.
lltatro
q11ulem(
ing
u
ir
)omnis
-r;el
tior
anttard1or
fl
tempus
auté
non efl ·T ardü
erima,&
fJtlo
temp re d1tfi111untur t1elo
tnim efi
q11od m
pau o
tem ore m 1/tum mouewr.
'1
rdum
aut
1n
quod in mul-
to p ru
,
ttmpus
a11tem
non
definitur
umpore
•
l
s
arb cr r
pe
i
mu
iffi
u
e
t
ha ,
li
e
(t