C
J
V 1 L 1 S,
V
E L, D E R E G N O.
Aníma!lum quoque
g~nera
gregacím
diftínda,d~=
Hominú ui-
manes quid.a canquam diuiní paíl:ores forcici func,
~~ub
Satur-
quorum quífgue ad munus fuum obeundum
íuffi-=
ciés
cum
c!Te.r,
Gnguli fingulls,lic utille uoluít,pr:r.:
ficiebancur,guibus
pr~eratipfe.
Q1amobrem nihil
erae agreíl:e , omnisét; rapaácas, & uorago procul
aberac, aber:u bc.llum penicus arque fcdicio : c:rcera
ínfupcr, qu:r condíáonem íllorum temporum fe::
quebacur,ínnumerabilia func.Quod uero de uidus
facílitate, & libcrcace uic.a: fercur, ob id eíl: dídum,
quod Deus eos pafcebac, ipíe íllorum paíl:or &
cu"
fios:quemadmodü homines nunc, quorum natura
diuínior,brucorum paíl:ores funr. Deo íraq¡ ruíl:o==
diencecíuiramm confücutíones null:r eranc, neque
Deíultoria
maríum fO?minarumé¡¡ ad filias procreandos con::
mundi admi
íugía.Omncs enim
ex
cerra rcuiuifccbanc,rerü
pr~"
n1fuatio.
tcrícarum immemorcs.Aberancautcciufcemodío ..
mnia.Frud:us uero íllís,& poma, & frugcs, abüde
arbores, & fercilefolü fponce fua abfq¡ agricultura::
opera fuggerebanc. Nudi quineáa, & expedid, &
errabundí,ut plurímum paícebancur. Nam cempe::
ríes illis innoxia, mollia quoq; pafsím parara rubí
lía,
quamplurimís
ex
cerra herbís rcpullulancíbus.
Vicam,o Socraces, hómínü fub Saturno uíuécium
audis: haneuero, quam Iouís e!fe cradunc, pr:rfens
fpfe íends: ucra uero
fic
felícior, íudícaréne uís
J
ª'
poccs<:'s oc. Mínimeomníum.
H
o
s.
VÍsneígícur
ego quodammodo cibi diíudicem<:'
s o e .
Ec
maxi:.
m cquídcm.
H
o
s. Sí Sacurní quondam alumni in
ramo ocio,& líbcrcace uit:r pocenáaé¡¡, non folum
incer fe,fed cciam cü befüjs colloquendi, hífce omni
busad phílofophíam uccbantur,íncer fe,& cum be=
frtjs uiuences,fcífácanccsé¡¡ ab omni nacura,qu:rcíi=
que propriam fencícndi uim alíquam dífferencem
ab aliís habec,ad prudecíam acquirendam,facile iu"
dicari poceíl: illos longo quoda inceruallo, nos ad
beace uiucndumexupcra!fe.Sinaucéepulis affiidm,
& poculís facurací ínter fe, & cü beíl:tjs cales fabu=
las conferebanc,qualesde íllis nunc referuncur, hoc
quoq; íta,uc mea ferc opinío,facílcadmodum iudi–
carecur. Sed h.:rcomícramus, donecalíquis horum
idoneus appareac nuncíus,qui nobis referac,ucrum
homíncs
illt
fdenctjs,& confabulacioníbus operam
dcderínc: cuíus aucem gracia fabulam hanc íngrcfsi
fu
mus, id íam dicendum, ucfequencia cum ancecc"
dencibus coniungamus.Cumomnium illorii tem::
pus e!fec explecü, mucacionemét; circuícus fore
iam
oporcerec,cerreno genere omní confumpco:quippe
cum qu:rlibec anima generaciones orones
i
mplef=
fec,quocé¡¡ mandacaerancruiq;, cocídem unaqu;;rq;
in rcrram remina proieciffec:cunc uniuerG guberna=.
tor Deus,quafi gubernaculorü dímifsis habenis
ini
fuiípfius redtjc fpeculum. Mundum uero dcinceps
facum rcuoluítícerum,& cupídicas innata. Omncs
quinc1iadtj Íummí d:rmonis collcg:r Gngulis prf=
poGci regíonibus,quod concigcrac aduercences,mii
dí
parces dcfücucrüc. Mundus deinde cocraría prin"
cíptj finisé¡¡ íefe agícatione reflcd:ens,n:rraemocu in=
gcná inceríora concuáens, animalia rurfus cuíufq;
generis,uc plurímum perdidic. Ac uero cerás cem=
porü exaél:is curriculís,cocu!Sio pcrcurbacioé¡¡ ce!fa
uíc,& mundus
a
turbulento fragore deliíl:ens,folica
furjpfius progrcfsíoncrucurric, & in ordíne debico
coíl:ícurus aucoricacem adminííl:racíonemé¡¡
>
& Íuí=
ípfius,&eorum,qua: in
Ce
funr,fufcepíc,aucoris pa,:
trise¡¡ fui gubernaáoncm pro uiribus memor
irní~
Q.lll$.Princípio igirur
perft:étius cxecucus
cilJed
ab
ea demum imicadone longius degenerauic. Cuius
quid~
defcéi:us cau
fa
eíl: narura corporea prifca:.- na–
tura:.- fornes. Nam quondam ualde deforme erar,
& ordinis expers,ancequam prxfenti ornacu deco.
rarecur. Ab co
fan~,
qui ipfum coníl:ruxír,bona
º"'
mnia pofsidec:a priori aucem deformírareincomo..
da,& iniuíl:a omnía,quf inrra cxlum nafcunrur,&:
mundus ipíe fufl:íner,& uíuécibus iníerir.Dum igi"
rur animalíafua,una cum gubernarore nurrir, mala
quidem parua
J
bona uero ingentia parir: cum au::
tem feíungirm, in proximo difcdfuscempore pers
pukhre omnia dude: uerum procedente cempore:
obliuione íam ocrupacur: quapropcer príoris de"'
formicacis uitium uehementiusdominacur. Demü
longo exado tempore defforefcic, ac bona exigua
procreans,malorum uero nacura hís plurimammi
fcens,perirulllm fubic, ne & ipfe, & qua:.- in fe funs
omnia,di!foluancur.QuamobremDeus ille quons
dam huius ordinis aucor, cernens müdum canco in
dífcrimine pofüü
,miferecur.acne cumulruadeo cur
bulenco ffuétuec di!foluaturé}¡,& in locum difsimi::
lícudínisinfinírum mcrgarur,irerü adítac,&
pr~li=
dec,refumpcísé¡; protínus
gubernaculis,:rgro~anúa
omnía dilTolucaé}¡ anriqua fui agícaúone conuerúc,
ornar & corrígír,morcis(¡¡ feruac íllum,& fencd:u::
tis ignarum. Hic ergo cund:orum diél:us eft finis.
Pon Saturnú
Suffidcamem hoc ad regís ipfius oíl:enGoné,fi mo"
do fopd diél:a ceneancur, Conuerío enim íterum
müdo ad pra:fenús genicur:r progrdfum,a:cas rur..
íus ulera progredi ddHcíc,& noua hís cocraria, qui;
eranc cüc,rcddidic.Animalía porro morci ob ipfam
cenuiracem proxíma auéta func: quae ucro nupcr
ex cerra cana furrexeranc, icerum in cerram morim
da reciderfic. Ca:.-cera ítem omnía cranfmutaca func.
mundi tocíus fequencia pafsíonem. Generaúonis
quippe, & conceptíonis,
&
alímenú imicacío uní::
uerfum ipfum nccdfario fequebacur. Neque enim
dabacur amplius in cerra
J
percaufas mucuo opicu·
lances,animalfieri.
Namquemadmod.uminfriru.s
cum fuir, uc mund
us motionís fu:r dominus elTtt>
íca fimili quo¡Íam dudu faéi:um, uc parces '1llundi
per feipfas,quoad
fieri
poccíl:,generent,& nafcacur,
& nucrianc. lam uero ad id peruenimus
J
ad quod
omnís noíl:ra rcfpexic
orario.Derdíquis enim an1::
matibus mulca & magna referri po!fem, ex quibus
qu:rq;,& quas ob caufas cranfmucaca fuerunc.
Qu~
u
ero circa homines conrigerunr' breuiora funt' &:
magísad rem accinenc. Cumhomines paíloris pr<e
fidisé}¡ ípforum d:rmonis e!fcnc prouidenúa deíl:iru
ti,
& animalia multa, qua: Íuapre nacuraimmania
fueranc,efferaca icerum effenc, inermes ípli imbedl=
le.sé¡;,& cuíl:odía derelidi, ab illís paísím dílaníaba
cur. Accedcbat inercia,& imperiúa fuperiorii cem..
porum . laborum enim rurarumé}¡ neíctj uixeranc.
T
ellus haud ulera uid:um fponce fuppedicabac,
Pª"
randi u
ero
induíl:ría nondü inuenca, quia nulla ne::
ceíSícas íllos
anee
coegerac. Hís de caufis in fummu
difcrimen acq¡ penuríam illorum redaétae res func.
Qµapropcer munera illa, quae olim a dtjs cribuca
.
homínibus mern,oranrur, neceílaria quadam dífcb
fe~ecf:d~
plina erudiúoneq¡ críbuca fuerunc. A Promccheo
füiá pa.randi
quidem ignís: arces aucem
a
Vulcano illiúsque
CO=
uitlus.
forc.e : femina
~uo9ue,
& c.err:r
rulcu~
a.b altjs :
º"
th~~~·~;:~
mnta fummaum utta:.' hom1num admm1cula, cune
tus,
a
~ulca.
deorumopera func comparara, cum hornínes
deo~
no
arte,.
rurn prouidCáadeft'.rui{fec,oponerécque ipfos íam
propagationís,& alimoni:r
fu~
cura habere, mu!\#
dí
to