H I PP
I AS
.M
AIOR,
VEL, DE PVLCHRO.
11
puIchu
q~lm
turris etfe t!idetur. Tum Hippias aliud
quidd~
fímilicer e finguhs pulchris , non commune reípondet. Auru
-
'luippe ipfüm pulchrum,quo omnia pulchra fiút.
~d
ea ra
tionerefpuit Socrares,quoniamaurum quibuícunc¡; conue–
nir,pulchra illa facicalia uera deformar. Ergo non fimpliciter
pulchr~ f~cit,íed
cum decet.<l!!_ocirca non fui magis quam al
terius i'ationercs ornar. necaurum folum
et~quo
cunéla or–
nantur,íedargentumquo9;& ebur,ca:ceraq;huiuúnodi.Ter
tio loco aliud quiddaminferr, quod etiam proprium eft po–
tius quam commune:Pulchrum,inquit,corporeben
e
ualerc,
diuitem elfe &nonoratum, Cenem mori,Cepeliri
a
filijs,íepe–
Wfe
parentes.Falfomboc effe patet, quia non
res
omnes pra:
ter hominem hoc ipfo
pulchr~
redduntur.pra:terea hoc Ínter
bomines fotte pulchrum: ínter deos deorumq; lilios turpe,
ubi parentes non moriunrur.His redargutis
qu~
circa fingu–
la
cor¡>orea per íeníum & opinionem Hippias adduceliat,So
crates iam ad altiora tendeos.non quod íenfos opinioni,
(ed
quod opinioru ratio porrigit infert.Primo enim decorú pnl–
dirum,dicit. <l!!_od quidé mcorporeum
eft
magis,pluribusq;
commune. Id ramen hac diuifione refellit. Decorum aur ui–
deri folum pulchro,aut tam uideri qulm
elTe.pra:fi~t. ~i
pri–
mum,deceptio qua:dam citca pulchrmn, potrns quam •píum
pulchrum,decorum e:rifür.Vera en!m pulchritudo P.ulchra
ef
fe facit:qucmadmodum u.era
':Ilagmmdo,n~agna_.
euam fino
oideanrur.Sifecundum duem,
¡¡.¡(o
d1xem. Na fi 1píum pul
chrum quoties
dfe
darpulchra, uideri quoq; pariter larg.ire–
rur, qua:cunq; pulchra funt,
lit
íunr,itaomnibus apparerent.
(d
elf~
falfum,contentioaes
de
rebus pulchris & controuer–
fia: aobis oftendunt.Secuodo aliud quiddam etiam,quod ra
tío opinioai offerr,adducit.Vtile porro pulchrnm uocat.Vti
litas incorporeumquiddam multisé¡; commune.Nec mirum
eft,cogitationem circa
decens
& uule decipi.llludquippe or
dinem parris ad partem,yartiumq; ad cotum,hocamem ordi
né touus cuiuídi ad totll aliud habet, ordo uero pulchritudi
nem repra:íentare
uidetur.~propterdecens
uel urile,faci
lequis pro pulchro accipit. Qu9d d.ecens.pulchrum non lit,
confiitit:~uod
nec.utile, fic Oi'i:eadit.
V~1l~ ~fi
quod
~oten.riam ad aliquid faoendum haber. Potent1a 1gm1r & uuhras
1-
dem.
~cquid
agimus potentia quadam ag1mus,fed mala
ut
plurimum facimus, potentia itaq; & utiüras malum
ut
pluri–
mum inferunt,pulchrum atlrem nííquam malí
ca
ufa.Ergo nó
fimpliciter quzcuoq;uriliras pulclmun. Ar íaltem qua: ad bo
num confort, refp
ondebit quifpiam:aduerliis quem Ílcargu
mentamr:<l!!_od ad
bo.ou':II
tendit,co.ndudbile_.C~nduciblle
bonum efficit:quod
ahqmd efficu,alrnd eft quam 1d quod ef
licimr:quaJ>ropreraliud conducibilc,aliud bonum. Conduci
bi!e,&
pulcbrum,idem.Ergo pulchrum &bonum ahud.Neq;
pulchrum ioimr
bonum,ne~v
bonum pulchrum , quod pror–
fus
abíurdu~.
Tandem íeaíus opinionis,cogirationisé¡; con–
uiais erroribus mens rationi diél:at, pulchrum
eífe
gratiam
quandam,qua: animam,per menrem,uifum,& audicum mo–
uet &allicit.
~d
íane parrim ex huius dialogi calce,parcim
cxPha:dro & Sympofio Plaronis
elicitur.~
racione gratia
ha:c inlit,& quo nomine ouncupanda,inquirit Socrares,
nec
tamen ambitiofo fophillz declarar,qua: Phzdro reuelauit, &
Agathoni,qui quamuis ignorarent,íuam ramen ignorantiam
agnofccntes,dociles erant. Gratia profeélo pnlcT1ritudo eft,
non ratione feníus,quia mentí non cóuenirer, &czteris fcn
fibus a:que ur auditui uiíuiq; competeret.Non racione men–
tis,quia oculosauresque effugeret. Non uolupratis eciam ra
tíooe, 'luía ba:c non in aud1tu & uifo duntaxat, fedin omni–
bus íenhbus reperitur. Non ratione auditus folum: non e–
nim menti uif
uiq; congrueret. Non ratione uifos. Auditui
nan'.I; mentié¡;
deeffet.Nóracione auditus uifosq;_fimul,quia
in mfu
auditu~
ua<l coniunfüs pulchrimdo ineíler: In uao-
~~~~.u~~~~~u~:~~~~or;x~si::~~g~~t=~~~tb:~j~:~
communiterpercipi, triÍc1s quoque obiefüs earum inelfe
communirer.
~propter
addit uoluptates menris, uiíus,
aud1tusque,e:r
eo
pulchras
elfe,
quod max1meomnium uo–
luptamm inao:riz íunt & º\',tima:.Si optimas idem quod con
ducibiles intellexeris, redi it fuperior an¡bíguiras.
Coodu–cibile bonum facir,crgo booi caufa.Caufa& eifoéHí
aliud.Ergo aliud códucibile,afiud boníí.Q\1()fequiru1-,aliud
pulchrlí,:iliud bonum
elfe.
Ideo oeque pulChrum bonum, neq4e bo–
num pulchrum. Sia autem optimas, iq eft, innoxias, facilcs,
fpirirales,lucemes,uiralesque,
ut
ira di:rerim,expoíueris,ue–
ricompos clf1cieris. Nam pulchrirudo mhil ahud eft
~:lm
futnmi boni fplcndor,folgens in
1js
qure oculis,auribus,men
te percipiuntur, perqueiTlaadipíum bonum , uiíum, audi–
tum, menremque conuertcns.
Qi.1.9
lit ut pulchntudo orcu–
lus quidam d1uina: lucis exifiar,a bono manans, in bono re–
íi:dens, per bonum & ad bonum fempirerne rellcrus. Hoc
Socrates myfierium quod
a
D1otima fibylla didicilfe alfe–
ru¡¡;,noo foph1ftis,íed diícipulis reuelauit.
~d
ipfum bo-
num, ipfun¡ unum rcrum omnium priocipium, allus purus,
aélus fequencia cunüa uiuificans.
~d
ipfom pulchrnm,
~¡
uificus aaus
e
primo fonte booorum efRueas, Mentem pn–
mo diuinam idearum ordine inlinite de<oraas, Numina de–
inde fequentia mcntesque ratioaum íerie complens , Ani–
mas tertio aumerofis dilcurfibus ornans,Narnras quarto
íe–
minibus, formis quinto mareriam.Sol profeélo.corpora
u!•
fibilia &oculos uidentes procrear. O culis,
lit
u1deanr,l11c1-
d111n infonclit fpiritum.Corpora ut uideantur,coloribus pin–
git.Neque tamen proprius ocu!is radius,¡>ropriíue
~orpori•
ous colores,ad uifiooem perficiendam fufficrnnt,
m(i
lumen
ipíum unum íupra multa
a
quo multa &propria lumina
~cu
lis & corporibus CÜftributa (uat, adueaÍat, illuftrct,
CXCl[C[,
arque roboret. Eodem modo primus ipfeaétus, id
e~,
deus,
fpeciem aB:umque rebus fingulis producendo
larg1r~s
efi.
~
fane aétus cum in íubieélo pariente íuíceprus
fi~e~tr!de
bilis eft,&ad operis executionem impotens.
Sed
Jwm1
fo–
lis perpetua& inuifibilis lux,un
a femper omnibus adfiat,fo–
uet,uiuificar,excitat,complet,&
roborar.Dequo
di
u
ine Or–
pheus, Cunél:a
fo
uens arque ipf
cfcrcns foper omuia
(e~e.
Vt
eft aétus omnium roborarque, bonum dicitur. Vt uuuficac,
lenit,mulcet,& excirat,pulchrum. Vtin obieél" qure no icen
da_
fo
ar, tres illas cognofcentisanima: uires alhcit, p11lchri–
t11do. Vt in cognofcente potentia ea
m applicatcogniro,ue–
ritas.Vrboonm efi,procrcat,regit,&
complet.Vtpulchrum,
illuminat,gratiamque infundir. Pra:p
arata auremefü· opor–
ree omnia al! grariam diuini fulgoris excipiendam. Corpo–
ra qnidem proportione, qureordine, modo & fpecic con–
fiar.Voces harmonia,qurenumeris inceruallisquc conficitur.
Officia,morum refütudine ad fincm bonum.Diíciplinas or–
dinead obieüum uerum. Animam puritare perauerfionem
ab inferis,& conuerfionemad fupera.Mcnrem,pcra:rcrnum
in
ipíum bonum,intuitum. Per ha:c omnia gradatim diuinre
pulchritudinis radius penetrat. Circa corpus
in~quahtatc
nu
meroía tefulgec,loco montié¡ue
íubie~a.
Circa uoces,in har
monia,extra certum locmp,
(ed
motu difperfa. Circa officia
difciplinasé¡ue &
anim~m,in
motu quidem,
fed
racione uita–
li Gonfifiens.Circa mentem.liipra motum, in a:teroa idearum
ferie micans.Circa ipfum bonum, aétus purus,uiram & gra–
tiamomnibus iníerens. Hzc precor Petre Medices uir o–
mnium
prreclariísime,folir~
gi!jgenria legas.Nam & tui¡: mé
tis miram pulchritudinem prorfüs agnoíces, & quam pro–
ximead ipfum pulchrum' de quo hic a1fputat11r'
acccd.ts'ª""
nimaduerres.
SOCRATES.
HJ PP JAS.
~~=~ftl
S
A P
J
E N
S
&:
pulchcr Híppia, Occafio dia–
quam raro Achenas accedíso:' H e
p
:>.
logi
cíí
pro-
Non dacur,
o
Socraces,
odum.Na~¿;~:t~~~:~
Elienfes ciues quoáes cum e.;cccrnis ga fophillá.
genríbus aliquid
dt
tradandum, mi
hi pra:
c~ccris
legaciones commímrnc, idoncum me
íudicem ac nuncíum exífHmanrcs eorum quf apud
fingulas ciuícaces dicuncur. Quamobum íxpe
&
ad alias urbes, fa:píus ecíam
&
de maximís rcbus
Laccd:rmonem legacus acccfsí.Q!Jo
fic
ucha:c loca,
quodipfe qu.rrcbas,mínus frequenrcm. s o e. Hoc
cerce,o Híppía,Capienás pcrfeétié}¡ uirí propríü
dt.
Tu quidem cum priuaám,mulca ab adoleíccncibus
accepca pccunía, plus eáem conferre illís quam
qu~
acccperis,uales(cum publicc pacríx cu<r proddfe, uc
deccc eum,quí non
cor¡c~mnendus
uulgo, fed fum=
mo in precio
Ge
habcndus. Caicerum, qux'nam , o
Híppía caufa, c)upd prííd ílli qui fapíenrum cogno Sapiéccs pri–
men adcpd ll1nc,Pícracus acq; Bias,
&
qui Thaleris
feo~
cimlib•
Míldlí
C~ll]~ore,q~Íue
deínceps uíq; ad Anax::igo•
fi~~~:ar
ab
ram,íap1cnua: íl:udio flprufrunc,ud omnes uel plu=
rimí ciuílibus rebus abftínuere-:'H
1
p
v.Quíd aliud
pucas,o Socraces,qu:lm ímbccillícacem
ingen~,
cu
non poífenc ucraquc príuara
&
publica prudencer
adminíílrare -:' s o e
R.
An u ero puras qucmadmo=
dum ca:rerre arces incremencum cempore íufcepe:
runc, adeo uc noíl:rí cemporís arcífi'ces fuperíorí"'
bus longc pra!ccllanc: íca
&
faculcacem ueíl:ram,fru
g
.i.
díumui