Promptuarii Sacri
Pars
Tertia.
rna: Yirginis
pr~rbgativa
, utpote qua: non íolum pra:
cunébs aliis excellentius dicere potefi:
lpjius genu1fum,
verum infuper ipfimet DEO vere dicere eocuit, quod
'Eft genitus ex ea.
lo
Symbolofanlli Athanafii dicitur:
'Deus eft ex fubftantia Patris ame fdcula genitus
,
horno
eft ex fubftantia matris
,
in f dcu/o n11tu1
;
atque ideo
beata Virgo certo quodam m0do cum a:terno Chrifii
Patre decertare pote!l, dicendo j pfum eífe Patrcm &
genitorem ejus in crelo; fe vero in terra matrem& ge·
nitricem ejus eífe, unde ficut Chriílusneminem alium
Patrem
a
quo genitus lit, agnofcit pra:ter patrem a:–
ternum , ita pariter nullam 'aliam potell agnofcere
matrem, qua: ipfum conceperit , gellarit , pepererit
&
nucrierit, pra:terquam ipfam ,
de qua natus
r/I
Je-
Vb.decxcel.
fus
.
Merito igitur fanllu¡ Anfelmus ait:
Intendat
Virg.c. •·
mens humana,
&
contempfetur,
&
'lJ[áeat
&
admiYetur,
unum filium jibi confubflantialem Deus Paterienuit, hunc
.ftbi
tam unicum,
&
in omnihus omnino 11qualrm, nonpaf–
fus
r.P
remanere folummodo fuum, fed tundem ipfum 'lJO–
luit in rei 'lJerit ate effe beattt: Marttt: unicum
&
natura–
lem
li/ium.
4.
' Optu rnirabile.
Admirabilis quoque fuit ejus Na–
tivitas, fiquidem de ventre fanlla: Anna: non velut
infantula , fed tanquam Genitrix egreífa e!l. Et ra–
tio e!l , quia Ecclefia nobis ipfam eriam in cunis
Filii fui in brachiis _gernlam exhibet,
&
ofiendit :
J!.utt: efl i/la, qu4 ajtendit de defertodditiis a/fluens,
innixa fuper di/ellum fuum,
& ut fupra advenimus
in inrroiru Miífa: de ipfa canimus:
Salve fanlla pa–
rens
.
Unde fanllus Joannes Damaícenus Srrmone
primo de hoc follo ira eam alloquirur
:
DEI geruliS
S.r11<. ,._,
u/11i1 Creatorem geflafli ;
Chryíologus pariter obfiu–
pefallus exclamat, diccns:
Virgo ex te concipitur au–
tbor tuus
,
tua ex te oritur origo
;
in ruo germine
eft genitor tuus
,
in tua carne rjf Deus tuus
,
<&!
lp–
Je /11crm mundi per
te
repit
,
qui lucem mundo de·
d1t.
s.
Opus 1nrr11bile.
Tametfi enim in hac lachryma·
r-.:
rum valle nata fuerit , non ramen in ca·facis difiin·
ouitur an natura:, an vero gracia: partus exifiat, an
de cedo def<:enderit, an vero aícenderit de hujus mor–
talis
vitre deíerto:
Orietur jlef!a e:t
J
acob
,
&
confur-
N•lll~•,.
•:t·
get
'lJirga de lfraef.
Stella foos in. crelo
~a~a~es
ha–
bet, virga aucem in rcrra efflorefc1t;
Q!!_1s
1g1turefi
hic Joquendi modus, quotl una eademque Virgofimul
fiella qua:dam
fit
&:
virga? Verc! iraefi, mirusomni·
110
eft ille loquendi modus, eo tamen Scriptura utitur,
quia alludendo ad beatam Virginem ambiguos nos re–
Jinquere voluit, an ejus Nativitas
e
ca:lo potil)S quam
de cerra fuam crahat originem: L icet enim ex utero
faolla: Anoa: nata fuerit, de hoc enim fas non e!l du·
bitare, acrameo Spiricus fanllus qui univerfa: facra:
Scriptura: author , & pa riter
~po~íus
i
lliu~
extitit,
nullam
f:
ve Patris,
fi
ve Matns e1us ment1onem
m
Scriprura lieri volt1it, ut vel inde
conO.et, quod camet–
fi
dilli Parentes carnales 1llam genuerint , in
ea
ta·
roen ipfi minimam partem
habe~n~,
ucporc. qua:creli
potil'ls quam terrre creatura ex1füt . A ud1te 1g1tur
quanró cum jure Angeliobfiu pefcentes inrerrogar int,
dicentes:
qutt:
•fl
ifla, 'llltt:nfcendit de deferro.
Eccle.
íia quidem de ipía hodie canit :
Hodie n ata ejf beat1t
YirPo Maria ex progenie David :
ex alia vero par–
te lanllus Joannes , qui
a
Chriflo Filius ejus ado–
pcivus declaratus fuit, quem poll lilii Afrenfionem uf–
que ad diem Aífumptionis fua: individuum habu1r vi–
ta:
&
converfationiscomitem, dicit fibieandem in vi–
fioneolleníam fuiífequafi defcendenrem de crelo:
Vi–
di Civit4tem f anélam
J
trufalem novam defcendentem de
Aooc
1•
ca:lo
a
DEO
paratam /icut Jponfam ornaram 'lJiro {uo;
Quam vifionem Asbercus de beata Virgine intelligit,
CUI
confenrit ra.nllus Amonin,usdicens:
H.ece.ftbeat;{–
•4º
tit.,
1
.c.
fima Virgo
~arta .c!'lJ1t11~
f anila
.
ldem quoque íanllus
f.
g.~.
Joannes de 1pfa d1c1t:
Srgnum magnum apparuit in ca:–
lo mulier amiéla So/e, &c.
'ó.
Opus mlrabile.
In
ipfanamquepriusgratiaprin–
cipium ha.buit,
~
.pofiea
~a~ura
, cuius contrarium
cunllis alus hom1mbus acc1d1t . Unde Damafcenus
Or•t- •,de
de ea lcribit:
Natura gratid f .J!tum ante vertere mini·
Nar. .l4ar,,..
me
aufa
e/f,
verum ta11tifper exfpeéla'lJit
,
dum gratia
f{tum
Juum prod11x1ffet.
Omnibus paffim notusefl glo–
rioliflimus ille
&
tranfceo.dens tttulus. qui
a
multis
fa.
out. in
cris
Doíl:oribus ei atmbu1tur ,
quo
vocatur
Complemen-
BJ1>1>•· Uc
tum Trinitatis
.
Longe tamen excellentius quidpiam
de ipía dixirfe viderur fanllus Martyr Methodius ,
quamlo de illa ipíummet Deum Maria: iodigum fuif–
le dixir:
Aw cu¡us De11s faélus eft inditus
,
adeoque
licet David dixerit:
Dixl Domino: DBUS meus
ti
tu,
quoniam bonorum meorum non eges
,
hoc ramen in Ma–
~ia
_patividetur cxceptionem , hquidem iplius DEUS
md1gus fuerit. Q!!is enim ei fanguinem mini!lraífer,
Ut no!lra mortalirate i¡¡dueretur, quis illum concepif–
fet., genuiífer, lallaffet, nutriviífet , nifi hrec obfe·
quia accepitTer ab hanc Virgine ímmaculara
?
Sanllus
Hom.
6.,.,..
Cyrillusait;
Per
te Trinitas fanélificatur, p er te Crux
ira'.1Ndlor.
pretiofa dicitur (:/ adoratur in 1010 orbe.
Enumcrantur
a
facris Theologis tria opera ad exera fanlliffima: illius
T
riadis, nimirum creatio, incarnatio, & jufülicatio,
& de omnibus illis certo quodam modo dici potuit ,
hzc opera fuum
a
Mariaconplemenrum & perfelbo-
nem Cortita fuitTe . Sicut enim lanfüffima Trinitas
cr~av it
beariílimam Virginem, ita quoque hzc ge-
nu1t
Ve~bum
a:ternum , quod etiam in virtute con-
fenfus !ui ,
&
ope corporis ei
a
D eipara fubmi-
miniílrati incarnacum fuit; Denique DEUS peccato-
rem quidem ju!lilicat , id ramcn concurrentibus conti-
nuis ejus intcrceílionibus prz!lat .
7.
Opus mirabile.
J\deoadrnirabilis fuit eiusfanlli–
tas , ut Spiritus fanltus ne ullam daret Ha:refeos
occafionem, per quarn exillimare potuiífet in ccelo ,
non vero in rerra ipíam natam, ac proindé non pu·
ram creaturam fuifse, opera: pretium efse duxent ,
Ecd-'~·•'conrrarium de ipfa perfpicuis verbis cdicerec:
D1xit ml-
hi creator omnium
,
(:r
qui crea'lJit me, req11it'lJit in ta–
bernacu/o meo.
Oprime igirur S. Joannes D amaíccnus
ait :
O
mlrtfculum om111um miraculorum maxime novum!
mulier StraphiniJ fublimior effella eP
,
Deus vifus
eft
paulo minus ab A.nge/11 minoratus: jileat Japicntiflim11r
Sa/omon
,
nec jam nihil nO'lJllm f11b cai/o effe nf!i-tmet
;
crea'lJll Dommus no11um fuper ttrram , {(mina circum-
dabit 'lJirum.
E cce duo miracula , videlicer puellam
hodie natam lilium in brachio fuo ferenrem,
&
utrum·
que in illa infantili rerateperfeétiílimoratiorns uru
pc~-
élitam . Verunramen oblervandum eíl. verbum illud
Damafceni:
Si/ea:;
fiquidem laudes ejus nulla lingua
e:xplicare przvalet . Unde fanéh1s Bernardinus ait
!
Tom.i.conc
Tttnta fuit perfeélio Virginis
,
ut {ofi Deo cogn,,fcen-
9
u·
¡.c.¡.
da refervetur
,
juxta 11/ud Ecclefiaftin
:
Ipfe Hea-
'lJit illam in Spiritu fanllo
,
'lJidit
,
dinumeravit
,
&
menfiu efl.
01lendirur quod falutem nofiram beara::
Virgini in acceptis referre debeamus ,
eo quod per ipfam gratiam.
&
quodvis
aliud bonum receperimus.
DISCURSUS SEXTUS.
Hodic nata e/I beata Virgo Maria
,
per quttm
falus mundi credenribus apparuit.
r.
u
Num ex moti vis principalioribus, ob qure fan-
lla mater Ecclelia fe!livitatem Nativiratis
B.
Virgi~
tanra cum folemnitate conce-lebrac, illud fuit,
quód viaeitcet
~ator
omnium
b_on<.>n~m
Deus, .omnes
crele!lium granarum theíauros
m
1plam effudent, ac–
queideo quzvis ad gl.oriam afpiranslidelts anima ean–
dem fine magna: hu¡us Matris auxilio fibi nunquam
cornparabit,
e0
quod ipfa habeat divinre gratia: domi–
nium, urpore qua: theíauraria faltaefl celi. Undé An-
gelicus
Doll~r
ait
,:
Rationabiliter credit¿r quodilla,
qu~
¡.p.p.q..,.••
genuit
umg~mtum.a
Patrep/enumgrautt: (:/ 'lJeritatis,pr4
,. .
omnibus a/tu ma;ora gratitt: acreperit privilegia. Unde
A.ngelus ei d1xil: Avegratia plena; bine Bcclijiacelebrat
Maritt: Nativitatem.
Poll tot deplorabilia tranfalla
f~-
cula,
primiru~fortúnatiffimum
illud aufcultatur nun-
tiurn , quód !cilicec
falus mu11di credentibus app11ruit;
quia nafce!lte Virgine illa , de qua Angelus dixit:
Gra
•
tiaplena,
fuum lex gratia: accepit cxordium, eique
!11<.'·
dianteaerecna:glorire pignus recipit
&
ar rha m .
Prtt:dic1t
re'lJerendam Ange/11
(
inquit S.Bernardus
)
de/idera1am
Epil\.
•14·
gentibus, Patriarcbzs l'ropbetifq11ep rogcnilam, efeélam e:c
omnibus, prtt:latamomnibus;
ac demum ad propofitum
no!lrum