Promptuaril Sacri Pars
Tertia~
loquitur
Ch~yfologo
, qui hac de re ita loquitur ;
.Qui
ser. cit.
Vinculafolvtrat pee:cator11m
,
peccatori1 vinculi1 altiga–
ttlr
,
ut vinéla venia locum veni.e non relinquat
;
alliga–
vit eum
,
&,pofuit incarce:re
;
flerodn tu ad11lter·ium
f
,_
c11
,
&in carcerern vaditjoanne1
:
{icj11dica1 feden1 in
loco judl(is reu1,inloco vindiciJ innocenti..: per[ecutor
?
ubi
D
eu1? ubihomo? tt/Jilex?ubifax? 11bi ipftu1 j11ra Natt1rtt:?
Merito hocloco axioma illud allegari potefl , quod fci–
licetjudicía Dei abJ/fU1 mtilta
;
Q!!rs enim
no•:
obllupe–
fcac , quG-J pedes 1lli , qui
[unt
veloceJ ad eflundendum
fanguinem
,
uc ad laltus
&
tripudia agliores evadant ,
caputa!icLljusBaptilla:inpra:mium accipiant
?
dequo
Apud Sur.
Creten!is ícribit ,
Da1 caput
,
q11odve/ ipftrevertentur
A.ngdi
?
da1 if111d caput
,
[11per quodcumVerbum ba–
ptiz.aretur
;
Spir1tu1 in fpecie columb.e feden1 volavit
?
Dn1 pro parv.e voluptntisremuneratione illiu1 capllt,
m–
)111 dextera epm qui fedet ad dexteram Patri1 baptiz.anr
}anélificata.qfl
?
~is
unquam crediturus fui<fet futu–
rnm aliquando e<fc , ut is qui dum in utero S. Elifabe–
tha: marris fua: incluíus , percrelellium thefaurorum
>o
rnagnam illam animam crelittis deplmi,ntium cumu·
· lumfanllificarernr, in pra:fentia verbi a:terni incarnati
eriamnum in materno Maria: mero inclufi pra: nimia
hetitia in cla.uflromaterno exu/cavit, tandcm vitam
foam in tripudii cujufdam
ii
leviffima fcemina editi pra:–
rnium finitúrns e<fct ? Varia his ad nollram coníolatio–
nem refponderi poífunc ;
e
quibus nonnu/las rationes
)
allegabimus .
Lib.~. <P'•·
2.
Vinxit eum in careen.
S
Cyprianus ait:
O beatum
carctum
,
quemilluftravlt veflrnpr.e{entin
,
O
tenebras
Sole ipfolucidioru. , ubiconjfitutaf1mt Dei templa.
Sanll:us
L ib dclofep.
Ambrofius didt
:
Non turbentur innocente;
,
cumfaljis
<·
1 '
critninibttJ appetuntt<r
,
iiifitat Deus in carcereJ1101
,
é'
Ideo ibiefl plus auxilii
,
11bip/11s-eftperirnli; fedquidmi–
rum
fi
vi{ttat Deu1 incarcere pofttos , qui
f
eipf11m in fuis in
carcereincluft1mmemoravit
?
lncarcerc
,
inquit, eram,
<:::non venijfiJ(rdme
.
Enimvero quis fibi perfuadcat
S anél:um Bapti(lam catenis onullum
&
compedibu.s im–
peditum
foam
jam amiúlfe libertacem, quia ROti11s He–
rodes magiscacenis vinftus erat , mpote
quem deliElo·
rnrncatena conffrin¡;ebnt
,
ídque etiam, licet inter gau–
dia , convivia , laltus
&
tripudia jucundus confille–
ret ; Sanll:us Joannes vero non item,
quiaubiSpiritus
Domini, ibí /iberta1.
Alphonfos ab Oroícoin quodam
fermonein hancfe!liviratem ira fcribit:
Nec in carcerem
eum Tyrann11s mij{t, quia viroprobo 1otu1 orbi1 cnrcer eff,
co::lum vero Patria
;
Hmc regalis Propheta ait
:
Educ
domine de carcere animam meam
,
ut confiteatur nomlni
tuo
;
11011 denique
verft.muRex vitam viro jufto ademit
,
quam ille mirum
zn
modum re/inquere optabat; ac demurn
concludit
:
Ecce quomodo Herodes nihil nocuit
J
oanni
,
f edfatis eiprofttitficut fcriptumeft, flultu1ferviet (apien–
ti
.
Servís Dei famihare cll , quod corporis illius lu–
tum nihili reíliment , fcd pnriustanquam implacabilcm
inimicum fuum in hac vica dircfte rrallenr
?
Ec pari
ratione D eus per alciffimam providentiam fuam ocu–
lum fuum adcullodiam animarum elcfterum fuorum
direftum habet , corpora eorundem parum admodum
curando , quia
Corpu1 qttodcorrumpitur
,
aggravat ani-.
mam_ .
P~íl:
hanc viram amemcorpora illorum tanto
mag1s zllimat , quanto mag is illa conrempfit , dum
viverenc , in Carnif'icum manibus eadem relinquencto.
Et quidcm quis pro digniratc íatis explicabit , quanra
cum venerationeCaput S. Joannis Baptilla: in omnibus
fxculis honoraridccreverit? Etenim Ecclefia quovisan–
no de <lecollatione S. Joannis Baptiíl:Efo/emnecclebrac
offic!llm ;
&
hicquidem , id en in alma urbe Roma–
nad ies hodiernus in cjus honorem folemniffime tranfi–
~irnr
· Similicer
pretiofiffi~us
ille facri capiris rhe–
iaurus , quanracum reverencia
&
venerationea<ferva–
rnr
&
cufloditur
?
Cardinalis Baronius in Annotationi–
bus ail Marryrologium itafcribit :
Hac di<totius orbis
l.etitia dedicatam effe B.a/ilicam ilfam Alexai:drinam f uper
dlrutttm.temp/um Serapzdumagniftcentif!imeexcitaltlm per
Tbeophzlum Epifcopum AlexamMnum
,
Fit etiam in
Z1:1a~tyrologio.
R om.ano
24.
Februarii prima: inven·
t1oms Cacr1 cap1t1s hu¡us commemoratio · hodie verofi t
memoria invenrionis fecunda: , qua dillum caput in–
venrum fuit remporc Valentis l mpcratoris
;
qui dum
illudaug ullo cum honore Conflantinopolim transfcrre
dccrevi<fet , i!)eum ipfum hac gracia dignari noluit
eo quod hrereíim profireretur Arrianam, fed
potiusexi~
mium hunc favorcm Theodofio fcniori lmperatori rc–
fervayit , qui illud cum pompá plane regia Confianti·
nopolim perduxit , ibidemque íumpruofiffirnam Bafi–
licam in eju!dem honorem ercxit . Singularem porro
confiderationem meretur modus ille loquendi Evangcli-
.fia: :
Attulitcaput in difco
;
quodnam cnim in eo late–
rc pura:tismyílerium,
quod~utn
duz ha: mulieres im–
l'lacabili quodam odio adveríus fanétum Pra:curforcm
luccenf:;ee~ent
, ideoquc de illis pra:íumi meritópoí–
fit ,
q~od
11lum omni Oudio vilipcndere & conculcare
fategermt, caput tamen ipfius
a
cervicibus reíciffum in
vafe quodam argenteo , cibis Jautioribusi& delicatiori–
bus ada ptandis
defüna~o
coram •Herode adferri cura–
rint ? nunquid iíl:ud halla: oujuídam cufpidi infigere
vel Caceo alicui involvere porerant ? Qua:fiio ha:c
oli~
a
D.
Chry~ologo
mota fuit hifce verbis :
Cur in tlifio
?
Scr.1
14 •
Curpret101egefta1
,
quem viliteroccidiJ ! niftquia
preti~
{aln con(peElu .DomiJJI mor1 fanElorum eju1
;
boc ipfum
quodvu nonag11
,
quomodo ipja vi1
,
cujus mox ratio-
nem
addu~it
:
Quia
~git
tejuperna ratioaliter quamvis.
Deuseren1m fe Dommume(fe abfolutiffirnum nobis in–
finuare voluit, fimulque reipfa oílenderenon deeffe
fibi.
modum
f~rvos
fuos eciam_in fommo ignominia: gradu
h?nora~<h
,
eofqu~
mter 1pfamet ab aliis iis pra:parata
v!l1.pend1a
exalt~nd~
& glorifica11di : De malis ercnim
~1c1t
:
Egogloriame~rum
in ;gnominiam cornmutabo
,
Ofc••
1deoque quia
contrarzorttm ejf eadern difciplina
modum
4
quoq~e
nov
i.t.inramiam
&
·probra íervorut"\1' fuorum
tranlmutand11Unonorem & magnificentiam ,
]oanner
venit in ft•blimi pofttu1
(
inquit Cbryfologus)
11r
lucerna
fuper candelabrurn
,
tenebra1 ut fugaret, dicente Demi-
no; lile erat
lucernaardem.étlucen1
:
venit
J
oannes, ut
J udex
111
t11brmalzrejplenden1, ut qUl arguit adu!terum
damnaret homicidam.
'
3
Vlnxit.eumincarcere~decollavit
•
DionyfiusCar-
InMar.c.
14 ,
thufianus a1t :
Ecce-f«nélijfimum confanguineumChrijli,
pr.econem
,
P.r.ecurfore'!', BaP.tiflam,SalvatoriJ
, .
quo in-
ter nato1
~ulurum
ma;o.r non
f
uit
,
permiftt ttd fuggejlio-
nem adulterte zncarcerarz, ad 1nftantiampetufant11 &
vi·
lis puellte occidi
•
Cllr autem Redemptor idipfum per-
mifir, cum fatis fuperque conllet, quod is
a
deo mirifi-
ce pra:curforem íuum
amave~it,
ut ejus lauéles ore fuo
proprio ízpius pra:conizare non dubita
ve~it
{
Cur fe
ir~
&
furori perfecutoris per editum.aliquod miraculum
non
~ppofuit
?
,Nemo ergo fervorun'T-Chriftimurmuret
,
.
contrifi~tu.r
,
acpujilfanimis fiat
,
d11m adver/itatibus at-
~~~:
0
·
•n
que ht;urz/I fatigatur
;
multte enlm
tribufati~nes
}uflo-
rnm
,
e':t
tanq11am aurum infornace probaviteos
.
Porro
Chryfollomus pauloaliter
&
differenter
a
Carthufiano
refpondet?
Q.ua:rens enim cur Oivinajullitia fuper in-
celluofos illos adulteras, imo& homicidas ca:lírns non
evibrarit ful111ina , aut cur fob !llis debifcens terra eos
non devorarit , prout olim Darhan
&
Abyron conti-
gir , refponder Deum id non feciífe
ut&ju{lus illeful-
gentiores corona1 confeq11eretur
,
té!
qui pojlea injuriam
paf[uri ejfent
,
hoce:.·emplo,corrobo>·«;ti1
~
.equiorl animo
'1utllaperferrcnt;
Et paulo poll fub¡ung1t:
lntelligamus
btec omnia
,
qu.efludio1é viventes
a
praviJ 'lJexamur ho-
minibu1
,
intelligam111
h.ecomne1
,
inquam
.
~idnam
veró S. Chr.yfollornus hilce verbis nos docere voluit
?
nimirum quocl Deus facrilegorum ifiorum fcelera role-
rarit , cademque abfque ul/a de illis lumpra vindifta
diffi mularit , permitrendo
ut
is , qui defcrti incola
exiílcns cilicio indutus erar , quique Domino tefie
plufquam Prophera , & in BeatorumCatalogo maxi-
mus íanlluse<fecrnfebatur, impudica:cuju!dam mu-
Jieris pra:da ficrct , idque l.JOn ob aliam caufam, quam
quia L)ei honorem zclarns fuerat . Cur autem idipfum
pcrrnifit ; lit
h.eccog1tnntes rnagnoferamu1 animo, qutt:-
cunquepatiam11r
.
S.
J
oannem diris modis haberi& cra-
(lari permific abfque eo quod adipfum ab Herodiana
impictate liherandum ullum patraret rniraculum , ut
deinceps nullus in hac vira lamenternr , fi pie & fiudio-
H
d d
~
sé vivens male in hac vita tralletur .
Si quem forte mo-
º·
e
eco·
vet,
inquicCa:farius,
tant.ee:xcellentítt: Prophetam imo
plufqut<m T'ropbetam
,
tam viliteroccifum
,
recogitet ip.
[um Prophetarum Domlnum in loco
C
alvarite interlatrones
erucifixum
.
Verum enimveró S. Gregorius aliud nobis
motivum íubminiflrat , per quod in a:rumnis
&
períe–
cutionibus confolationem non modicam clicere vale-
mus . Dicit enim :
De1t1 [1101/icpermifit in infim;,
,
quia videt quomodo munirrt In ji1mmi1
;
Hinc ergo un11[-
Lib.¡.m
0 ,,
1•
qui{-
c.1.