t
230
Promptuarii Sacri Pars Secunda.
t/I
ifie Re:it .glorid!? NoH tam admiranres Angrll, quiim
./fupmw
(•inquít Eu!cbius Emifsenus)
~
11d rt111gn1tudi–
nem119vjt11ti1 a1to11itl peregrl11am i11ferrj fub/lantittm in
!1{c~
1
'.l'
de
J111ti911Um (uarum excdf•ft1fp1Ci1mt: él ldti> honorabiltm
p¡/~d!los
bomtntm trlumphall agmine comi111ntes, qua/i
cum exdamtltioneadmirn/ionls interrog1111t: .,euis efl ifle
1?.e1tglori,e?
~
.ifdmirabilem Afcenfionem.
Pro nobis quidem
&
ad
nollrum commodum creatum erat crelum empyreum:
Strm-
d~
-"•cc,,J'.
Sum.
d~
.Aíccnf.
Pojfitltte p11ratum .,,?bit
regn~m ii
con/litutione. mundi
.
Veruncamen quinqn1es m11lcn1
&
ampl11.\s anm efflnxe·.
rant, ¡,quibus nul!am unquam animam crcatam intra íe
íuíceperant, erantquc íoli ípirítus t\ngelici beari regni i1-
lius íncolac; ac preindc haud dlibic magna in ccelisexci-
tata ell admiratio, quanrlo na•ura & caronoílra ccelum
primitlis ingreífa fuit. S.Cyprianus ait:
Carnem Cd!/o in–
tul1t.
Salvator noíler
frag1 I~
hoc naturre na!hie lutum
c~lointulit,
illudque.nan íolum
~quali.cum fpi~iti bus
Angelicis gloria lubl1ma111t; verum et1am
in
ahquam
curo Deo :i:qualitatem evexit
Sedet
a
de:ittriJ Dti, Ipfis
cernentlb¡u
eR
eltva/111 in ,.,.¡,,m, flt no1 divinifatis {ud!
tribueru efle participes.
V erúm enim
vao
quod Jongeex-
cellenrius cíl, pa
r~m
cum fanl tillima Triade {effionem
habrre Golfric!us Abbas ait ;
Hodierna die homoin D(o
('11/oJ nfcentlit,
&
Dc111
in homine
.
~is
non obílupeícat
videndo quócl homo hac terr<i. vefiicus in crelum evolet,
.
haud íecns ac
(i
purus fpir;cus effet .
.,euiddifficilius
(in-
!;~~·8:•·~0r·
quit íaníl:us G regorius)
quiim homini in terra edito, ter
re11a
&
frtr[,lfi 4 membrnge{tan•i,rd!/orum alracon{ctntle–
'fe .
f 11pcf110111m
f
pi1i1u11m arcana
penetr~ ?
In mundi
hujus crea11one terra collocMa fuit velut ingenrismachi–
me illius centrum, adeoque hrec Jocum intcr omnia alía
elemcnta infimum obtine1;verum·qu1s fiupor,quzadmi–
racio eft illa,quód hoc!ic cerra illa, cuí ab ipíommet Deo
diél:.um efl :
l'111'lJ11
ei
;
qureque pcr os JeremirePraphetz
frepius
Terra, T erra
,
Trrranominata fuit, nihilominus
non folum íuper omnia alia elemcoca, ven\m etiam
íu–
per omoes ca:Jos in eminentiffi mam uíque
c~li
empyrei
pariem fubvehatur?Equidem primitus videri poterat il\·
terrogatio quzdam valc!e temeraria, qua qu;r:ritur, in
qu an~m
parte terra ci:elo alcior exiílat;& tamen revera
interrogatio myílica fuir, prauti ex dato ad eandcm re–
íponfo clarius colllgicur. Refponfum etenim fuie, in
c~Joempyrco id videri, ubi facrari!Iima illa Chriílibuma–
oica$,qure de hac
comm~ni
matra defumpta fuit, íuper
Hm• ·
•·de
omnes
c~las
evella cern1tur:
Hoáie ftupenda novltate(in–
Al~<ní.
quit Eufcbius EmHfcnus)
fuperc~ltfU11h101101
terrenum
corpus lmponitur, li1m1ua1ni1 buman.e, qui Deum por•
taverat In ttrra in fup1rna1 fedu Deo {ubvthente por–
tatur; d1vlnl1 humana ml{cmtur, cd!/eftlbus
terr~na
fo•
'
Ctantur.
+
Atlmir~blfem
Afcenfionem.
Homo,qui oh protbopa–
rcncum tranígreffioncm condemñatus fuerat ad infer–
num , eccc hodie in íublimiffimo paradili tbrono colloca–
Hom. ,,
d~
tur, bom? m?rti íubjeth1s
&
adjudicatus finum ingredi–
-":m1í.
tu.r <r:ter111tat1s.
Super tJtcdf11
'~li(
inquit Euíebius E–
.m11fenus)
ter~enu':!
corpus imponitur ojfa,lntra fepulchrl
11ngu{tla1 paulo •nte conclu(tr, Angtlorum
e
d!tibus
¡
n(erun•
tur¡ingremlum immortalltatis mortttlis nat111a l1t1n1jun–
tlitur.
Vcrum enimvero idquod maximam admiratio-
s~,,,...
de
-"fe<nf.
nem
p~rit,
c!l , quod hodie horno cum ipfomcr Deo de
requahtatecertare quali confpiciarur.
Homo minor An–
gtli1 anttizfaélus fuerat,
(
inquir Goffredus Abbas)
fed
gl~ria
I(:/
honorepo{tra coronatu1, con/t1tur111 eft fuper om.
n111
'JU~
Dru1ftctrnt
:
bomo /iqu1dem Angelos, .4r(ban·
ztlos
,
'l'brono1, V1mmationes, Principatut
,
Potefra–
tts, Ylrtutes Cd!lorum, Cbtrubin
&
Seraphim fua ma–
gnit~di?t/uptra~,él
el1 imp
_eratVen)m adhuc modicum
n1~1s
d1x1
i.
fiqu1dem, ur
1.amdiximus,
$((/et
iidextris
D11 .
Undé 1dcm Patcr pralequicurdicenda:
Homoln
D
¡
Filio col/ocatu1 in c.e/0
1
,
in feth majtftatis tlivln.e.
o,;;.
.if:C~f.
de
rn~lftm
eJtllltationr'!' .
(exclamar fanllus Thomas de
Villa-Nova )
o exrmlam gelftris no{tri glorlam? ur ho-
1'1'
Ange/Js pr.efideat, mu•dum rrgat, ornnlbu1 impe–
rtt,
«!f
CU/1811 ái{ponttt; frater, inquam, nofttr
(!;t
Ctl•
ron1ftr11
In_
Cd!!o<!;t i11.ttrr11 tlomin111ur él.regnat.
s
4ámrrabilem A.fcen/ionem .
Dua: Chrillo afcenden–
ti naturz ioíunr, natura Íciliccthumana
&
natura divi–
na.
A:qualis P11trls(
inquicS. Athanaliusin Symbola)
{tcuntlum átvi111tattm, mino• Patre fe(undum bumanira–
ltm.
Utriautcmex hifce duabus nacuris Aícenlio adícri–
benda venir, qua: adcaadmirabilis efl at<¡ue ílupcnda
?
tanquaroDcus abreterni Patris fui linu nunquarn lle.
toen.1.
11.
ícendit:
Unigenitus.qul efrin/inu Ptttris;
tanquam ho-
rno aute
m cum hifc.c mortalitatis cxuviis paoderolisin-
dutl1l> lit,
quomo.doin ccelum evolare, atque parcm cum
Deo íeffionem occuparc potuit? S. Thomas de ViJJa-
N
ova
in prima Concionc ita ícribit:
Sicut corpus In ci·
n~res
rtáa8J4m vivlficarl1urfuJ,
él
adauras t1itales reál-
rt
mundo impojfibi/evlde¡,atur; itaetiam carnem
él
off a fu-
p er aftra IPCltri,
é'
ratloni
é-
philo(op6i1,
&
totius n11tu-
>'d! ordinl adverfum
r&
dlffonum pelfltiu appareb11t.
N
ul-
h~m
li mile
dubit~m
in aliis vit;r: Chriíli myíleriis ícíe pra-
cht
; ·
nam fi fat;gat11r, 6 jejunet, fi plorct, b.rec omnia
~ ~acura
noílra derivari manifeíle conílat; 6 peccata di-
m.mat, li mortuos ad vitam revocet , idipíum narnr·z
tnbuendum eíldivinz: at vero quid deadmirabili ejus in
cadas Aícenlione dicemus} nu
m forte ad crelum qua
Deus afcendit?ícd obllarevidetur quod.
dc íemetipío ait:
C
d!lum (:/ terram erzo impleo, Dominus In e.el• feáe1 t)us.
An vero qua ho1110 adczlos aícendilfe dlc.ctur? majo–
~em
id difficultatem in íccontinet; oam quomodo lutum
1ílud , i lla corporis noílri terra in crelum fuper Seraphi-
Cíe.
in
&lo!!'.
nos elevari pocuit?
De no{tro fuit, !Juod Fillu1 Del pepen-
in
~¡·Aa.
dit
(
inquit Sanllus Au3u!linus)
In Crure, fed
de
[110
11 '
•
12[,endlt.
6
lfdmirabilem 4fcen/iontm
•
ln unico momento
a
monte Oliveci ad dexteram Patri.s aíccndit. Salmeran,
To.11.cr·l'·
Aílrologorum calculumadducit, qui tantam abhinc ad
ot\avam UÍIJ,.Ue ípha:ram intercederedicunt di{\amiam,
ut li elfet qui per ollo annorum millia furfum femper
procedcret, ad firmamentum interea temporis pertinge-
rc nequaquam polfet, ab hac autem fphzra ad crelum uí-
que empyreum alia majar reperitur difiantia • Sumpto
enim calculo,fac compucum íupponendo quódconcavum
firmamenti
a
terra
a~1oginta
milliarium millionibus di-
fiet,
&
tantundem ípatiicamputctur
a
concavo illius ad
eju{dem convexum: quodque íuper firmamento politum
Corn.
~
L•P•
fit
crelum cryílallinum; huic autem fuperimmineat cz-
in
A~·
Ap.
lum empyrcum,quod vaílitatis efi infinita::
&
tamen to-
cap. '·
rum hoc infioitum fpatium aterra ad crelum empyreum
uíque facratiffi ma Chrilli humanitas in unico momento
&
illu oculi pertranfiit,prouti paulo ante! contcílati íunt
Angeli dicentes:
Hlc
J
efuJ qui ajfu>11ptus e{t a vob11
.
7
AdmlrabJ/em A{ctn/ionem
.
Magnam meretur refle·
T om. 1•
r.,.
xionem, quod S.Bernardinus de devotiffima illa¡rocef-
''f," 't•l·d•
fionc fcribit
>
quamChriílus e
c~naculo
Sionis a mon-
A
C<ft •
temOliveti prreícntibus circitercentum viginti homini·
bus inílicuit, in qua primi Eccle6aílica: hicrarchiz car-
dines aderaot,ni
mirumfaóéliffi ma Mater ejus cumaliis
fanll:is Mariis, .
6.po!loli quoque
&
difcipuliamncs,
&
via:
Bcthani~
inliílens in montem uíque Oliveci eos per-
duxic . Super amnia auteln admiratione profequitur co-
mitatum i llum & obfequium , quod Salvacori defereba-
tur, licetoculishumanis invi6bile tot videlicet anima-
rum,quas e! lymbi ljexibus exemerat, tot Prophctarum,
Patriarcbarum,omniumquealiorum,qui per legis
natur~
&
Mofaica: univerlalem decuríum
fa!
vati fuerunt,
&
prreter hoc illum conícll:abamur Angelicarum ípiritum
hierarchia:, quac ut gloriofiorem redderent illius trium-
phum
e!
paradiío ci occurrerunt:
A.tleft ilaque difeélus
J
efu1 medliu tnttr ba1 ti11a1 turmas utrofque In ftipfo in-
vlrem mirando amore conne8tnt
;
In baculo namque fuo
fanéli,'fimd! C1uci1 pertranfiens
J
oráanem noffrte mortali-
t•ttls,nunccum bisfan8Jffimls turmis: una in fe tranJfor-
mata pergratiam, quam ad ttmpu; relint¡uebnr in terriJ
;
altera Infeipfoglorificata
ve/
beatificatapergloriam,quam
ad
fu~
Afcenjionls focietatem aátlucebat, ad cd!/01 re-
'lltr
juserat.
Notandum ell autem, Apoílolos, diíd-
pulos, omneíque alias admirandi hujus triumphi fpdla-
tore¡ poíl hanc proceffi onem abfolutam,
&
Afcenlionc
peralla, folito fervenrio(es ad perfolvendas debitas
di~
vinz íuz majeílati laudes protinus fuilTc congregaros .
L
uJ
Recdfit abeIs,(:/fertbatur in cd!lum,
inquit S. Lucas;ac
"" "
fiatim fobjungit:
Et lpjittdoranreutgrt/fifunt inJerufa·
fem,
&
erantJemper in templo laudantn
l(:f
bmedicenus
Deum
.
Enimveró ut fanéta mater Ecclefia fidelium
fuorum animas ad ingens
&
prreclarum hoc myficrium
celebrandom ranto melius difponat, ideo in triduo· A–
fcen6one111 Domini prrecedente tres inlliruic proceffio·
nes folemnes, in quibus Salvatori noílro preces porrigic
affeduofülimas. Venerabilis Beda, id quod Apolfoli
le·
¡
0
Luc.
cerunt, confiderans, nos quoque ad earum excmplum
confrllandú hiíce verbis excitare íatagit:Slc
etJ4m quo1i·
d1a-