Promptuarii Sacri Pars
Prima ·~
fenfu'!1 aHudens, fcribit:
H.ecdiesefl anmu
J
ubil~i;
fuum•
que d1fcurfum ad fefiivum hunc Pafcbatis diem ada·
ptans, confiderat, quod omnia ilia bt¡ma in nobis adim·
pleantut, qu<e
J
ubilreus
Hebr~o
populoconferre folebat.
13t
nos /Jacdie
¡,
ferv11111e peccati redemptifumur, tf:J nobir
reflitutp efl p<e'Cditas paterna.
N
u!lus ett in rotius anni
fefie dies , in quo fidelibus magis plenaria conceaarnr in·
dnlge}ltia, quam in hac refurreél:ione in¿ulgetur, aut in
quo divinagraria majorem
&
'iberkrem habeat in ani·
mas noílras aditum, quam in hoc fortunaritli mo dje :
!>Jemgratid!
é:t
glorid!
(
inquit Salmeron)
ab om11ibu1
1
om·
ni benedilltonisgenere
rccolend1m~ ,
4
Diemglori<e.
Hodierna etenim diecrelum homini
aperjrnr
,&
hrec caronoílra, velle gloriofa& immortali
amiél:a fuit. U ndeS. Thomas ait:
ln hac die inchoatur
dies .eternitatis, qtJ.eeft unanonhabmsinrerpolationemno·
él;,, quidfol, qvi eam f acit, non occidit
.
Theophylaél:us
air:
Futurif .ecu{i exemplar
e//
b.ecdies quoniamfv.turz f
tf·
fU{lttnadies ejl .
Verum quidem eíl, inquit
S.
Bruno ,
ln cat.D.T)¡
omnesdies a Deo fa{l:os eife:
Hunc tamm diempr.ecipue
fcj¡~•rlíc
fecif!ed;cit11r, dum in ea hom,inem in
mel1us p~r Jan~ui•
P•
e ·
nem f qum. rccrea'llit,
~
eum ad ilflmorta!rtatem
1
am cor-
pori1 quartJ anim.e, per urriufque refurreélionem revoca·
-vit .
S.
BernardusqQoque de hoc die fcribit, dicens :
Ve·
ln PfaJm,
gQ,
rtu d ies, qui nonnovitoccafum efl teterna veritaJ, vera
l>crni.
'
1 •
.eternira{, ac
proind~
vera teternaquc fatiettll.
Nullus.
autemS. M,aximo in exponenda dieí hujus g(oria fufius
{e(e
extendit; D\cit enim :
Bonu1plane dics, qui lucem
Hom.J.d~
¡ntulit tfnlverfi1, v erum non huj111f ,eculi
lu~em,
fed refµr–
,.,.,.
.,eélio11i{ teternd!. Bonzu inquam dio,
&
hicquam ille
,
in
quop>;imum_ mundus enltuit: i!lc cnim homin;bus ad /abo·
remcreat11s efl, hicfallu1
e~
ad quietem:
/lle
morttm1:1e–
ruit;
ho~
formidinem morti1 C'l(afit
;
i!le bonis malifq11e
comm11nl1 cfl
1
hic pr,opr1u1
cj/
jujlorum; illius diei
fux
te·
nebvi~
fepelit11r, hujus diei fp!endor etiam fepulturas il–
(uminat
;
ad
pojlr~mttm
i1/i115 diei {ucem mortul 110n Vi·
dent, h uju1 d1ei lumen etiam defunEliJ emjcuit, ficut ait
P1oph eta; quifedcbant in
region~umbr<e
mortis luxort'(
Ou t.t·In
Pafch.
"lni,.uc.
u.
Lib
t~.in
¡ 0:11\.
tfl eu
•.
·
Ph1i:a alia conliderantur motiva , cur
hic
refurrc:él:ionis 4ies
a
Deo faél;us eífe dici.
poílic •
DISCUR. SUS SECUNDUS .
R.ece/i
dies, quamfecit Dominus, e(lu/temu1
é'
·
(tt:temur iu ea.
1
u
Num ex magis prrecipuis myfieriís , ob qu<e
hrec dies., in qua refu(citatus efi Dominus ,
dics
a
D eo falla vocari poílit, nec non cur hrec dies,
nunc & in omnibus freCltlis
fu~uris
Deo dedica ca & con.
fecrata exiílat, ideoque hoc nomine
Dies. Dominica
ap–
pella(i foleat; und¡; Cardinalis Bellar.minus,
I'eculla·
t·iter,
inquit ,
Deus eam dicm
jib~
conftcrn'IJit
.
.¡J
num
inquam, illo{um my,fleciorum h,oceíl, nimirum eo die
ab omni fc{vili opere abfii.nentes, ad eum peropera.
pietatis
&
devocjo¡;¡is. fanfrificandllm magis. fimus in·
tentiarque folliciri .
U
nd~
S.,
Gregorius Nyffcnus ait
:
E.'<
11/o Sabbatbo prtefens boc Sabbathum ag11ofce
1
quie·
(Is hunc diem, cui fupra dies alio1 Domin11s bmedixlt: in
bDc
enim vere ab ompibru operibus fr1i1 De111 tmigenitus
conquievit.
Albertus Mag nusfuperilla verba
S.
Lucre :,
Una Sabbathi ;
fubjungit:
.Quam, no1
Dominli:amappel~
/amrts
.
Cauíam autem C\lr refurreélio Domini in ea die
a cciderit, ab eodem hrecadfcrtur:
Decmt enim quodhoc
in prima Sabbatbi
nuntiar~tt•r,
-ut qua die f eptiman.e
DeusfecJt cJ:lum& tcrram, endcm die trrra grati<e
&
c,zlum gaudio reft1rrdlion11 rep!ercrur ;
&
qua die Deus
d ixit ftat lux, urilluftrara cirl11m
&
urram, eadem die.
lux furgeret claritatiJ
re[rtrrdlion~1
rrdca:l1
&
terrte novam
illumina1ionem.
Hic dies
a
fanltis certatim celebratur
non Coluro ob reíurreltionis Chriíli gioriam , verum
etiam quod divin.o fir cultui fpecialiter confecratus
:
Ejlenlm -vere fcfla dies
(
inquit Rupcrtus)
wrobeata
dlei, r¡ob1/itas anni, menfis dccu1, arma dirrum;pulchritu–
dinehujru die/ Parrrd1ftu refplenduit, ctrlrm¡ purpurarum
eft,
Ange/lcandidati, bomine1
e.~b1/arn¡ifrm1 :
huj11sd1ei
gratia jingulari1 wrbiJ expltellfi nrquit .
S. l gnarius in
quadam Epifiola foa, fequentia nobis-de hoc die
(~ripta
reliquit:
Dremfeftum celebrar om11is Chri/lianus,
D~miel·
cam re[urreél1omm,regalem
,
emltientiffimamomniumdie-
.
rum
.
B.
Laurentius
J
ufüoianus in fermone de hoc fefio
f/~~.'.d
ait
:
H.ecutique
eP
dru pr.eclara
&
celebrif, exceljior
ettn·
él11, fan8ior umverfi1, in qua mundi conditor ab infe-
rís refurgrns incorpore, 'IJiélor gloriofiffimus remfaVit atl
fupem.
2
Dirsq11amfecit Dominu1.
Hic dies multis antea die-
bm
haud dubie
a
Malac!iia pr<ediíl:us foit, dum ait:
Vo·
M.r.¡i
bis timentibl!J nomen meum orietur jo/ jufliti.e
.
Hodie
~nim
hic íol ad fideli'um animarum illuminationem ori·
tur, utpote qua¡ hoc die pocius quam quovis alio anni
temporead gratiam, lumen, & agnitionem Dei difpo–
nuntur .
Hite ef/
dia,
inquit Albertus Magnus,
de
qua
In Joan.
dicitur ad Rom.13. Abjlciamus opef11te11ebrnrttm,&ind11a.
mur arma l11ci¡, ficut in die bo11efle ambulemtu
.
Porro
diem illum, qui corporis illuminatoculos, lux efficit folis
jllius, quifupra nofirum Hemifph<erium volvitur: at
veró diem Dei
ve
rus jufiitire fol efficit, quianimas no-.
firas gratire
fure
lumine interiusill11minat, peccati tene-
bras ab illis diílipando, idquod hodierna ¡lie fpecialirer
perlicitur
'.il~iu~.eten!qi r.~furrellione
prrecipue
e~citur,
quod Chníliam hod1e v1tam fuam comrnuniter m me·
1i11s
commute~1t.' 1!1ºr~s
pr.iílinos 'emendent, omoem- •
que culp<e
&
m1q111tat1s cahgmem diffugent, feque ad
gratire lucem hauriendam aperiant:
U1 quomoá0Chrijlu1
Rom.6. •·
[urrexit
it
mortuis
,
inquit S. Paulus ,
itatf:Jnos In
notJitat~
Orai.m.
wu
ambulemu1.
Und~~.
Gregorius
~rlfem1s:
ait:
Dies
quamfecit Dominu1,
lo~e
diverfa a diebu1 illis
,
qui mundl procreationis initlo unt conftituti; t¡uos tempo·
ri1 curfu1dimetitur, alterius .ec eftprocreation/1 initium;
in hac e11im die ca:lum no?tum facit Deus
,
(:f
terram
no'IJam, 11tait Propheta.
Hancamem diei hujus novira–
tem
lit
magis declaret, fobjungit:
In
bai; frMtlone fo/
quidem
rjl
vita rmmda , /lcfl<C virtures
,
aer prteclara
converfatio, mare
altitud~
d1Vitiar111n fapiemi<C
él
fcien–
~i<e,
herb.e
&
germina bona doélrina, d1'1Jint¡que docu•
menta,
IJUd!
popul111 pafc11tt: hoce//, Dei z rcx carpit at–
que depáfcirur, arbore1 ferentcs fruélum man<tlatorum
ob[ervatto
:
Ac tandem condudit :
lJI
hac die verus
homo procreatur ad imaginem
,
&
fimi/1tudtnem T>ei
.
Ehem quoc fiunt bodie 111duratorum
&
in peccatis habi–
tuatorum cordium converliones
&
mutaciones?
~ot
reformacionesconfcientiarum, & relipifcenti<e? Qnot
funt qui ad vecam reducunwr
p~nitentiam?
SanTius
Ambrofiustam~tfi
nolli prrecedenti noaistitulumatt{i·
buat, de ea nihilominus dicit:
H<ec
nox
efl, de qua fer¡,.
ln~rzconí•
p111mefl: Et nox ficut d_iu i/luminabitur,
&
nox illumi-
l'•fi:h.
natio
mea in
de/itils mei1.
~<eoam
autem eíl diem in- •
ter
&
nollem ditlinél;io? Eccc; tibi iliam hifce verbis ex·
pr~ífa m
:
Appella'IJltque llflttn; diem
,
(:t
renebras no-,
é'lem.
Unde fi noltem hanc a tcncbris exemptam fuitre,
jmo.cum ipíomcc delumi1.1,ofi;ate contendiffe, oílende-
re poffimus, illam urique faé\um
a
Deo diem appella-
{e poterin:ius, Deus,etenim diem quidem fecit , nollis
vero a11thor nequaquc;extitit. Dixicquidem;
Fiat lttx,
per quam dies formatur•:
Appe!lavitque/ur:em diem
1
non
veródixit:
Fiat nox ,fianttenebr.e,·
fed h<e Íeipfis pro-
dierunt, per
fo
lis.a qobis,receff\lm. Prorfus eandem con·
liderare polfnmus.differentiam i11ter alios.dies,.!lc hunc,
qui a Deo fall11s effe dicirnr. Alii e11im ex die
&
noéle ,
fiveex luce&tenebris.componuntur.
Fa!lumefl 'IJefpere
( eefe renebras)
lf:J
'!'ane
(
ecce lucem )
dies 1111u1.
~o-
diernus aute¡n a tenebris. ' & confequcncer a oo{le
exemptus fuir.
Lu~
ifla
(
ioq11ic
S.
M,aximus,)
non cafi,
H'om.l.
dt
ginemnoéli1 detulit, fedmorti1tenebrar amputavit.
Cu-
rcíur.
jus veritaris E_vangeliíla teílimonium perhibere velie v,i-
d~tur,
d11m a1t:
i:efpere autem Sabbathi, qtttl!
lurefci~
.
Ubi Chryfologus ita:
Vefper finit non incboat diem,
t~ne ·
S•m·7'·
brefcit vefper.
1
non. lucefcit.
Videtur aucem. ldem ille
fanllus J:;'ater verbis fequenribus innuere velle, id nequa-
quam
mi~andumelfe
'· fiquidem diesille tal is
fit
dies ,
quam parir
fo!
<etcrnus.
Vefpera maur noéli1parit diem,
i:nutat ordinem, d11m cognofcit autborem
1
anhdat crra-
rori [ervire non tempori.
Enimve10
S.
Mater Ecclef<a
noffer:n hanc ob glonam refurreél:ionis glorioíam
~P·
pellar
:
Glo~ia
D1minicte ,.e[11rre!lioms ¡/frijlrat
.
Et S–
Thomas air:
No.x illafuit lucida.
Et
de hac noél:e in·
i1;.~~:;~.
rellig1tur Prophet1cum oracufum:
Et no:r ficut dies
;/.
lumln.abirur
.
U:
nde
~
upenus AbbasTuitienfis
lib.1.DeIn faod.
Trm1t.
&
operfbus e1us att:
flicirco noflrm 11:que acd;em
"'""
jrqurn-