Caput
I.
verf.
4.&
5.
21
.
. .
promiífos in
1
nn
11
clo
;
&.
hoc reíl:imonium de-
eft.
,
Grntia vobü.
&
p11tx
a
Deo Pttt1I
&
Do•
'fJ
Chlºbtifti
die omni verbo,aél:ione,opere,ac univerfo mi-
mino noflro lefu Chriflo,
>
J'ªt
1
us non
r
•
·
•
ffi
r
S
d '
'J'
funt rimeodi
uculorum genere,1angmne proprio e
mo,
ac
ecun o. Richardu.s
Viél:
p,r..
•
l'rintipet
rnorte
foa,
PrimogenitUJ mortuorum:
idefr,
pri-
·
aic ,
flaíim
p~."'C
fubiungitur
q:~·
°.f'd'ta
grtttill,
.
. d
.
:r;
•
d'
'
ia qui
epeccato-
Richa¡d.
terre;rn
•
1
nus refurgens ex mortms a
v1cam a:cernam,
rum m1,¡
crta
.1
mvame gra.tia murum
t>:
•
•
108.
d
'
rravr t1tt1s
ac beacam.
Princeps RetTum territ
;
Cui nernpe_
fui1.,a De-um revertendo, trtf.r:1nf'ureditur p
.
6
•
•
.
'J6
;
rot1m11
fob1·
eél:i Cune omnes Principes ,
&
Reges cerra::
imer zpfum
,
&
Deu~n
pax firmiffima ref.".o
t
.
d h
.
>r.
¿ •
fi
.
J'rma ur,
ac proinde veis Chriíl:i fideles, nolice timere
e oc muro
tn
P
1
a rms zc att
,
in Deo meo tr
.,r_
l
R
r
d'
R .n.'d'.
an1-
Domicianum , ac
a.
ios
cges cerra:: , icicorc
gre zar
~nurur?·
e1.;1.e
ic1tur
gra~ia
vobis,
&
Ptct4lo 11 ,.
qnod Chrillus fuper eos, haber domínatum ad
pax, qma exunél:o peccato ,
&
aflecuta gratia
gratiam .fu•
.
eos compefcendos , ac annihilandos.
,:tacim eximia
pax
incer Deum,& hominem fir:
blato
P'!~ ~
Q
d L
r
•
h •
&
l
•
r
•
"fi
reione1l11111~
1OJ.
ui
i
exit nos
,
ieu eximia c aneare •
a.
marnr per ·tp1amque(urac1am pac1 ca reconc·
,
1·
.
ti'-
h
. .
e
.
1-
/it
inter
si
ChriJlus
vit nos
A
peccatt5 noflru,in
ara Crucis,
Sanguine
~auo
t omm1s ad uum
reacore
m. Tcrcull.
Dtum,
~
P~º
nob
11
áe-
fao,effufo
nempe , ex fupra diél:is bene imelli-
h_b.
5
.contra Mard. cap.
5. Deinde,
a.ic,gratiam,'
hominem.
;u
fuum
gicur, cur hic Ioannes de Chri!l:o
dicar,dilexit
&
pacem non folum ejm effe
,
4
quo priedicaban-
Tcnul~
J
""%
'•l1: "
• •
•
·11
('.
J
,/+,
nospro Chri.
nos,
(?"
lavit nos in faniuine
[uo:nempe, uc
1
ius
tur,
1
ea ejm quifuerit o
11
enfm; nec gratia enim
.
fto debemus
fidcles ad mortem perfercndam
excicencur;
íi
fit, nifi offenfo;nec pax, nifibelli; populm autem
J
mftrum
cnim Chrill:us ita dilcxic nos ,
l1t
fi.mmfangui-
per difciplinit. tranfkre.fftonem
,
&
omne hominum.
J,,re
b' d
'
.
a:rr:
l
.
d
l
•
nem pro no 1s
arce ,
ut
eo nos
a
peccac1s no-
genm per naturdl z
11
imu
atio~em
,
&
e iquerat,
lhi~
abluerec, ac ab <l!terna dominarione eripe-
&
rebellaverat adver(UJ Creatorem.
rec, J·uíhun cíl:,
uc
nos pro ejus amare, ufque
Tcrtio. Citacus Termllian. cum Apofiolus
•
109.
ad cffulionem fanguinis íl:emus, mtllum mor-
ait,Gratia Dei,
&
p11tx, Evangeliz.,ator bonorum
Tcuun.
tis genus
recufante~
eft.
Omnia enim bona fob Dei gratia, ac ·fob
106.
T
enult.
.Baron.
Luc.
10.
-.....---------
QUJESTIO
XIV.
Q.uare Joanne.s
falut~n.s
EpifcopoJ
Ajite,
~diunxit
pacem cum
gratia?
N
Otat Terrulliamts lib.
J.
concra Mal'c.
·
cap.
r.
ac otiam ex eo , t"el ato Baron; ad–
Annum Chrilli
4
5
.qnod Judad
&
juxta conun
morem Chrilfos,pacis nomine, fitos difdpulos
falutarc confoevcrac ; eifque íimilirer man–
dans, uc cum i alienas domos introircnt.
Luc.
1
o.num.5
,'in
díi
ue
mane-rent, pacis no-
mine falmarent · pofr Chriíl:i ve
ro Aícenfio–
ncm ·,
A
polloli in falucacionibns
pa.cigraciam
ad'diderunr, imo pr<t!miferunc;uc Panlus in fois
Epiíl:olis ,
&
Petrus fuos falucant :
Gratia vc-
PA<is ,,omi-
bu
, ·
&
pax.
Q1em morcm fecuti font Sanél:i
•e
f1lut11-
Parres ,
ur
S.
lgnatitts, c:eteri-que Anriochem
b11n1.
Epifcopi, ac
íi
ut
aic cic. Termll. eífenc Evan-
gclizacores bonorum.
Dum ergo dicicur
gratia
,
inrelligirnr gracia
per Chriíl:um reíl:imca ,
&
a
plenim<line .ejus
gratia! derivata,
qua::
remiílion~m
peccarornm
importat , per
qua~n
reconcilia1.nur ·Deo ,
ac
interius mundamur ,
&
renovamur,
ac
robora–
nmr in omni lege Dei , ad pra=cepra ejus fcr–
vanda ; proinde
fic
gracia denotat omne
gratuitum donum Spirims Sanél:i , ad. falmem
homhiis conducens;& addimr
Pax ,
qua ligni.
hcamr
interna animi quies , ac ferenicas
a
gra–
tia Dei proveniens, dum juíl:i Deo , ac rationi
íuos appecirus, ac paffiones fubditos exhibenr,
rnnc magna cranquillicate gaudenc , nihil
ri–
ment,nihil doicnc,nihil rnpiunt,nihil íibi de
fe
credunr.
In
hoc
Íenf1,1 dicicur
Pfal.
118.n,16
5.
falm.
11&.
Pax rnHlta diligentibUJ legey1rnam:
hQC cíl:,illis
eíl: maona quies,ac cranquillicas in animo. Sic
pra:fat~
verba Pfalmi exponic Gra:cus Auél:or
Anonymus.
anonimus apud
Agellum :
Non
tAm
externA
Ag llus.
ptix,
ait,
qu.t
non
e.flin noflra potefl¡ete,
quam
illa
~x
v11cr1itate paffiom1m, atq11e perturbationum
~xiflem,
íUm
1mlla
cogitatione vitiofa, neque
per~
turbmione qu:irimr
,
qttam fimul cum mtttua inter
fa
g-r·111i11
;u;
co11ftcu_ti
fu-:r1111t
,
ad q11os diffurn
Dei pace cominenmr.
Nulla
hic divitiarum,
nullaqne bonormn cerrenorum mencio eíl: ,
ut
fiebat apud Patres antiquos ,
uc
Ifaac dixit
la-
/
- cobo :
Der tibi Deus de rore Cr.eli,
&
de pint,ue..
dine terrlf. abundantiam frumemi,
&
víni.
Gen.
S11 /,
pttct
2
S.n.
2
8.fed
Apoíl:oli altiori fpidtu ferebanmr,
om11i11
~~ntt~
terrena contemnentes , ad
folum
ccddl:ia
in-
centi gratiam,& pacem ; in quibus func omnia.
bena,fois precabancur.
~tod
de Dei gratia
dl:
evidcns,&: etiam
de
pace , unde Hebrrei in fuis
falurationibus dicebant :
Pax vobis,
fub pace
omnia. bona intelligebanc. Aic Ifaias.
5
2..
n.
7 • lfai. 5 '·
QJ!am pulchri fuper
mont~s
pedes annuntiantü,
&
pr.edic1entu pacem
,
annunti11mü bonum.
Ubi
Propheca id, qnod dixic pacem , fiatim appel ..
b.vic bonum.
"uarto, Haymo,
&
Ansbertns :
Notandam, ,
..... ,
'--.:
. I.Zve
inquiunc,
quod non diciturpax,
&
gratia ,fed
Haymo·,--....
prit.mittitur gratia
>
ac deinde fubjungitur pax,
Ansbenug~
quia mt!lus ad pacem reconciliationu venire po-
terit
,
nifl hrmc gratia mifaricordidl prtf.cejferit,
quia ut
ad
pacem Dei pervenire pojfumus
,
a
Dei
gratia prtf.vemi (umus.
Prius Apollolus ponic
1
,
•
gratiam , dcinde paccm
Gratia vobu
,
&
·pax.
~rbª
1111
De,.
•
•
,
•
e
et
prtt-
Clll'
non prms pomc pacem , quam grac1am,
'Venire,
1
:11
cum grada n;hil
Ge
excellericius,
&
majus
J
re-ad
/'4<em
' él:e prius fcdbicur gracia ; quia niLi
gratia
D.eiDei
vmi111~
nos pra:veneric , ad pacem Dei pervenire non
poíllimus
?
hinc gracia pra:cedit,
pax
infequi- '
tur ; qnia non eíl: pax impio .
Ait Pautus Rom.1
.11.7.Gratia vobu, &pax
I
JI,
a
Deo Patre noftro,
&
Domino lefi1 Cbriflo.
Non
Roro.
1 •
prius dacur pax
a
Chriíl:o , niíi prius
p
recedac
orada condonantes peccata,m fic poílimus ha-
bere pacem cum Deo.D.Anfelm.Curn
enivi per
b
,r.
fi
. . . .
D. ·Anfclmr
grati11m remilfis peccatú a '111tmptt1,
~m;t
imrm-
citict
,
refl11t
,
ut p11ce adh1.reamu1
fi
,
/1
quo nos
fata peccata d.irimebant .
.
.
.
•
Dac Dominus reoulam
íius
d1fc1puhs,quam
debcanc obfervare .tlienas domos ingredientes,
aic illis:
Dicite : Pax huic d.omui,
&
ji
illicfuerit
ftlim
p1tcu
,
requiefcet fuper eum
pa~
veftra
,
fin
l 1
l.,
Autem ad. v os revertet1-1r.
Luc.
I
o .n.
5
.Nó
dicicur
b .
.
r
fc
d
Lac.
10,
abfolucc , quod
i
i
reqme1cer pax , e
,
Ji
illic
fuerit fiiius pacis:
Si
ib.i
nempe fueric horno
Pm
4111 ,,,;
pacis dignus , excinél:o nempe peccato ,
&
in
ef
p11x. nm
amicicia. Dei
conftieutui,
tune:
!i
ibi fueric
calis
<Qmp
11
r1Mn~
~1
·fMf ,
~
11.lS,