320
Traél.IV. Qucest.I. Art. IV.
na
scilicet ,
&
burJJana
:
illa Dei auéloritate : hrec ab
hominibus immediate fertur, accepta tamen
a
Deo po–
testate. Prior triplex est :
ceterna, naturalis,
ac
positi–
va.
Dure primre explicatre manent, nec ínter se differunt
nisi 9-uod secunda semper addat promulgationem
fac~
tam m tempore per lumen naturale (
1).
Posterior est
tantum duplex, Ecclesiastica nempe
&
Civilis. Lex
po~
siti va
(2)
in humanam quoque,
&
divinam dividitur.
Lex Divina positiva est ea qure
a
Deo lata est ,
&
aliter
quam
~er
lume_n naturale promulgata. Leges
Ecclesias~
t1cre d1cuntur 1llre, qure a Potestate Ecclesiastica ferri
possunt. Lex civilis, qure sanciri valet ab homine
civi–
lem potestatem habente. Lex naturalis, juxta diél:a, reter–
na,
&
immutabilis est, saltem'}uoad prima princigia
(3),
ac proximas conclusiones ex eis deduélas; Leges au-
tem
Ex diél:is evidens
est?
rationetn fuóraÍeiú legi cuilibet· con
ve~
nire , cu omnis nostca aél:ia reél:a esse debeat , seu reélae ratio–
ni confo mts. ationi etia legali locas est in lege qualibet : le–
gum enim omnium summa esse debet concordia. Tandem ratio
historica competir regibus humanis, quibus ferendis occasionem prae-
bent faél:a , atque exempla.
. .
(1)
Porro confundí non debet !ex naturalis cum
jure 11aturait,
Slc–
ut faciunt aliqui.
J
uri.> naturalis nomine inteJligi_mus legum
n~tu
ralium scientiam, quae proinde ad ethicam
p~rtlcularem,
pertmet.
Distinguí etiam debet ]ex
a
pr<2cepto
;
haec enun fertur a
p erSo/la
privata,
injungi potest personae privatre.
(
z)
Lex
positiva
in genere ea est, quae aliter, quam per ,umen
naturale promulgatur , signo scilicet aliquo externo, voce, vel scrip·
to. Alia est
mere positiva ,
quae aliquid statuit, quod non est jure
naturali constitutum , sed quod jus naturale statui non prohibet;
talis est !ex ciborum quorumdam comestionem vetans. Potest etiam
esse
"atttrc•lis
ex parte
materice,
dum scilicet statuitur aliquid
quod jam lege naturali
s~atutu!ll
est. .
. . .
.
.
- (3) Distinguí debent vana leg1s natural1s prmc1p1a; alla sunt
prm~
ci pia
commcmia
,
seu universalissima_, ex quibus alia omnia deri·
vantur ; tale est primum legis naturalis principuum :
Agendum eJ't
'•
ex