1000000236

134 / 484

IIO TraCl. J. Qucest. l.
ordinario , & harmonía perficitur secundum reales
substantiarum contingentium relationes: est autem uni–
versi ordo a causa prima ; primum quidem idealiter,
deinde extra ideas in rerum natura: ab eadem igitur
est ordinatio aél:ionum.
5· Hrec ordinario finem aliquem, eumque prreccl–
lentissimum ' & optimum speél:at. Quía cum sit a
causa reterna, non emanatione , sed voluntate, & ra–
tio , & finis necessario esse debet; quandoquidem nec
concipi valet voluntas sine ratione , nec ratio sine
fine. Hic finis est ratio entis infinite perfeél:i , sibique
ad beatitudinem sufficiemissimi, ac tum absolure, ti1m
relative optimi ; unde & finis optimus, ac prrecellen–
tissimus esse acbct.
His posi 1s , sit conclusio: nullum est atum Spi–
nosisticu¡n , & Stoi m ; sed omnia libet:a Dei volun–
tate, ac providentia rcguntur (1) .
.,... Se--
natura ente a(iquo intelligente regitur , aliudve est quam aggre·
gatum virium motricium , qure corporibus in Mundo coexis.tentibus
simul sumptis irísunr.
(1} Ex Stoicorum mente ita fatum describit Seneca (*/: , Ita. hrec
, servant cursum suum irrevocabilem , ex destinato fluunt. Et
,quemadmodum rapidorum aqua rorrentium in se non recurrir,
, nec moratur quidem , quia priorem superveniens prmcipitat, sic
,, ordine rerum fati reterna series rotar, cuJuS hrec prima !ex, sta-
1, re decre~o." Mirum est quomodo cum fa~i immutabilitate ?Tfovo<a>
tllam conJungere possent. Fortasse non altud in Deo fati genus
quam Jt.utitice, convenientice admissere. Ultra duo prrefata es~
& fatum , quo humanos animos abripi non de~unt
qui effuti ma certe gentium fere omnium' stultitia fuit
stellarum vi res sublunares inexorabili fato regí. Hodiedum Tur–
ci, Persre, Sinenses eodem insanissimo errore capiuntur. Animad•
vertamus in eodem creno, tribus abhinc sreculis totam ferme Eu'–
ropam provolutam , unde Philosophire ac litterar~m adjutorio emer·
si-
(*) Nat. Qucest. lib. 2. e, )3.