Trall.
III.
Difp. I. Art. J.
~~ft.
I.
nuditatem? Qu11ji ifta [ciejtia,
v~l
ex
nat~~~
opibus re/idua,
ve! e."<
kgalu tjo8rmt11 erudzt10-
11e qu&./ita, po/fit fui perceptzone prteflare, v.t
quod faciend_um No'Veri!"u!,
e
tia"!
facer~
di!i–
gamus.
Qu1bus verb1s fatetur m nob1s
fu–
pereffe quamdam fcientiam,
&
cenam
ve–
J'itatis deprehenfionem
ex
reliquiis naturre
a
Deo conditre.
Probat
etiam hanc veritatem fubtilisDo–
étor in
L
diíl.3. qu.4. contra Academicos,
&
Henricum, qui contendebam, nullam
a
nobi-s comparari poífe
natur~
viribus cer–
t:im cognirionem :
Primó
quidem ex Ari–
ílotdt
2.
M etarh.
Prima principia [unt
om-
11ibus nota, ficut }anua in domo,
quia janu:i
neminem latet, licet imeriora domus la–
team, i!1quitDollor; undefic:irguit: Q uod
converm ornnib lls alicujus fpeciei, fequi–
tur naturam fpecificam: igirur ctlm quií–
que habcat
cenitudinem
infallibilem de
principiis primis,
&
infuper, cuiltbet
firna–
tu raliter evidens forma fyllogifmi perfeéli ,_
·ftcut patct ex ejns.definitione; cl\01que fcirn–
üa
concluíionis non dependcat niG ex evi–
ticmia principiorum,
&
ex evidemia fyl–
logiffcre illationis ; confequens eíl, q uód
cuilibet naturaliur fcira poteíl: effe qure–
<:umque conclufio demonílrabilis ex prre-
miffis per fe notis •
.
-
Secundo
ctlm
Henr~us
m:ixime Cuam niea:–
tur
fententiam af)lloritate fanéH
A
uguíl:ini;
probar Doélor eumdem
fan~um Doél~rem
<:oncedere nos poíie naturaliter affeqm cer–
tam cognitionem per experienriam fen
f~um;
quod utique dernoníl:ra¡¡ primó, ex
hb.15.
ele
Trinitar. cap.
12.
ubi ait:
Abjit
a
nobii,
ut ea , quti didicimus per Jenfu1 corporiJ ve–
ra effe dubitemus
;
per eo1 quippe didicimuJ
t'&lum, terram,
&-.
ea
qv.~
in
eis nota
[unt
11obis, quantum ille ,
qui
nor,
&-.
ip[a condidit
innotefcere nobis voluit.
Ex quibus fic infert
Doélor: Si i.gitur non d ubitamm de veri–
:"
tate eNuru,
&
non fallimur: Ergo certi
:n
fum ~s
de
cognitis pei; viam ftnfus;.
~arn
,, cerurntlo habetur, quand.o excludnur
71
dubitatio, &.decepüo.
Infupe,.
$. Augufiinus conGedit íbidern
cer–
tirud:inem de aélibus nofrris:
Sive
quú dor–
miat,
inquit,
jive«Jigifet,
vivir;
quia etiatn
dormire,
&,
in {omniis videre
,
viventis
a/l.
Nec valer dicere , inquic Doé1or
1
vi.vere
non eífe aélum fecundum,
fcd
primum;
quia fubdit ibidem Auguílinus.
Si aliquis
dicat,
S
c.'o me 'Vi'Vere, fa!/i
~ton
poteff, etiam
ljuorie[cumque refidicndo [upra primu.m fci-
tum.
Et ibidcm:
Si qwfpiam
dicat,
Vo!o
e;–
[e bearur
,
quomodo non impudenter re(p<>nde–
tur, Forre falleris? Etfidicat, Jciomeboc'!Jel–
le,
&
hoc me [cire [cio
,
}am bis duobus
&..
tertium poteft addere,
quOd
b&c duo[ciat;
&..
quartum, quod bcec duo fe (cire [ciat;
&i
fi–
militer in infinitum numerum pergere:
E t ibi–
dem :
Sed qv.ifi!ittm dicat, errare no/o, non–
ne /ive erret, fl'Ve non erret, eum errare nof–
le verum erit?
Et alía, inquit, repe riuntur,
qua: contra Academices valent, qui nihil
fciri poífe ab homine contendunt:
Et
fe–
quitur
ibidem:
Sunt inde libri
tre1
r.oflriy
primo nojlr& conver/ionis tempore
{crip'ti,
quo1
qui poterit,
&.
voluerit legere, !eBo[que intel–
lexedt, nibil eum proftélo ab eir, q11.& contra
perceptionem veritatis argumenta multt1
inven–
ta [unt, permC1Vebum.
}tem
eoclem 15.
c.15.
lita qu& fciuntur, v.t numquam etiam éxcide–
re poffint, quoniam pr&[en1ia funt ,
&
ad
na–
turam
ipfau
animte
pertinent,
cujufmodi
ejl
illud, quod no1 vivere
-féimiu.
Confiar igi–
tur ex fanélo
A
nguílino haberi poffc cer–
tam rerum natura1ium notitiam, idque
fo–
lis vel ingeniri, vd comparati luminis vi–
ribus, quo quifque
-experirnr dum agir,.
fe
aélum habere,
&
d.umvivit fe vite\
ef–
fe
donatum.
Probatur in[i.per conc!u/ío ra-tione:
Horno
ex:
narnra foa
h aber principia fufficiemia act
~omparandam
notitiarn fpeculativam rerum
~aturali~n:1:
Ergo ad id
fü>n
eíl: opus gra–
t1re
fubficho.
~eq
uela manifeíla efi ; no l'll
enim .alia racione
gracia cenf< tUI' eíTe nc–
cdfana ad rerum
fi.dedivina credibilium
~10titiam
a!fequendam, quam quia ad id
nlrurre vires deficiunt. Antecederrs
vero
pro~arnr;
c011 fla r enirn hominer:-i per fen–
fus meemos,.
&
~x~~rnos
natu_ral1ter perci–
peFe ob¡eéla fenf1b11ia, ex q u1bus verítaces
natm:ales deducwnrnr: Dein<lc, pedmelk –
éh1rn agemem fab.Ficare poteíl: fpecies
ín–
t~lligibiles ,
9.ure talero frnfuwrn apprelien–
{10nem expr1rnaBt; ac dernum eamdem
for–
matam ab intelleélu ageme rernm per
fet'l'–
fos perceptaru m
ex~uffam
irnagi nem in in–
cdleélu poffibili percipere, frcqu€ perfe–
étam haberc formalem iHarnrn rerum no.–
titiam: haber i.gicur homQ ex f.latura fuafuf–
ficiemem vinurem ad cognofccndam quam–
lili>er veritatem narnralem; neque ad id
ei
opus eíl: grati.a: auxilio.
SecundQ,
ft
grncia foret homíni neceffa–
ria ad cognofcendas veritatcs natu
raks
:i.
maxime
\Jt
principium
rhyficum"
v.elut
p
rin-