397 / 436
Elementa
Geographi~.
Art. VIII.
375
ram , ex. gr. ex ligno confeéhm , al–
t itudine ducentorum pedum, aut eo
amplios. D einde, proponite vobis ho–
minem , qui globi hujusmodi cacumi–
ni insideat , ibiq e consistat. Horno
is , si oculo
in globum ipsum demit·
t at, ipsumque globum circunspiciat ,
non t<Jtum quidem globum videbit,
sed dimid1:im ejus
tan'tt}m
partern,
.nirnirurn, qµre superio r est; dimidiam
:lUcem ·inforiorern ornninó videre non
p ocerit; nam ex surnrno punélo, cu i
i pse
insi et, globi parce
paulatim
veluti curn turnore qu ocbm in ci rcui–
turn expandí,
&
x
uabiliter dilatari
videbuntur : at u bi oculus a picien–
do ad m:ixi mum superfic iei
illius ex–
pon 1onern pervenerit , ibi consistet;
r eliquas autem subj t!éhs globi partes
cernere non poterit. N imirum, post
m?ximam illarn in ci rcuitu expansio–
.nem ' mox globus
rursus paulati m
veluti con stri ngi ur, don ec termine–
tur in punélo , quo
solum contingir,
oppositum ex di ametrCJ
illi punélo,
cu.i hominem
insidere
supponimus;
&
quo oculorum visu
, majori illa·
io .c ircui tu e pa nsione terminatus,
&
impeditus, ul tra su bcus perspicere non
potest. Iraque hominis globo insiden–
t i visus ·cerminabitur in cir ulo globi,
superficiem velu ti cingente. Ha!c ad
te~rre
globum cogitatione
transferen–
t es , facile intelligetis , quid sic H ori–
zon ;
&
quare hoc vocabulo , qood
Terminatorem , seu Fi itorem signi–
ficar, appelletu r; simul ue facile col–
ligetis
1.
Horiz'ontem varium esse pro
locorum varietate:
2.
Eo , qui sub
p oli
habitant, h1bere pr Horizon–
t e
JE
uatorem ; q_tque adeo sex men–
sibus, qu ibu Sol
in opposita ipsis
parte versatur, habere eos perpetu am
noélem
,
e
contra babere semesuem
perpetu um diem semél ac Sol in eo–
rum parte prodiem ; qure spha:rre po –
sit io habe nc is polu m in vertice appel–
lacur
paralleta.
Et qu ia isti dum So –
lem
habent
inocciduum ,
habent
propterea umbram , per omRia hori –
zontis punéla circumgirantem, appel –
hnt ur
Peri1cii
3. Qui habent
1phaJ –
ram reélam,
id ese, qui habitant sub
linea,
arque adeo ambo:; Polos habent
in horizonte , his perpetuum esse
.lEquinoéliu m. 4. R eliquos Zonarum,
tum frigiclarum , tlim
temperatarum,
Tlim Tomda: habitatores, dies noc–
tesque, hoc est , Jucem , ac teneb ras,
ina::quales babére , vicissitudi ne cor–
responclente majori a ut minori
ad
JEquatorem propinquitate ; respeétu
quorum
Sph<Gra obliqua
dicit ur, qua–
lem nos habemus. Qua:: omnia diluci–
dius patebu nt, sí quis globu m terres–
trem artificialem sibi ob oculos sistat,
ipsumque globum ad vari0s spha::ra::
para llela: , reéle ,
&
obligue , ac ma–
gis, minusve obliqua:: posiiiones com–
ponat.
Al ter circulus, qu i variatur pro va–
rieca te locorum, est Meridianus, prop–
terea quod Meridianus est circulus
transiens per polos mundi , simulque
per verticem ; ita u t hemispbcerium
conspicuum, quod est su pra Ho rizon–
tem , dividar in duas partes aequales,
quarum una O rient alis esr, altera Oc–
cidentalis.
u
ode VJrÍato versus Orie n–
tem, a ut ve rsus O ccidentem H orizo n–
te,
&
cum Horizonte etiam vertiGe,
meridianum quoque variari, necesse
ese. Si igitur per síngu los .lEquatoris
gradus ducantur circuli
t ranseuntes
per polos mundi , erun t
360.
semi–
circuli , quí totam terra: superficiem
ab .uno ad alterum polum paribus
intervallis divident;
&
omnia cerra:
lo-