~'84
e o
N T R
o
V E R .
s
I A
I 1
r.
quam fecum:::fert mmuum; fed· fape jub?at. Chri.íliana charitas , ut .
no~ f!l~
:uum,
fed
e:le'emofyna
tribuacur extreme
md1genc1 ,
fine onere refütucioms •
Viciffim.
·
.
.
:!~,
ckemofy.-
§.
13 ).
n. si
quis ·diceret ,-
folam
.
ext_rema~
nece_ffitateJll
die
Cufficient~m
·
rationem
uc imponi non pofüt obhgat10 re!htuend1,
&
co
nfeq uenter re¡n
11-
fam , qu;
extrem~ ne~effitati~
cauífa
~c~epra
fuit, reil:icui..
n.on debe.re:.
h~c
etiam nimium generahs d.oétrma. proban non poffec ; Chr1íhan:E caritat1s le–
gibus nonnumquam
fatis~t
dat<? mutuo,
nonnumquam
non
nifi
liberali
elee-
mofyha •· ·
·
.
in hunc fecundu¡n fcop
l!lum inciderunt Aucfrores aiiqui, contra cjhos cum Saoéto· Thotna
llefi- .
qui
'I
heologi communiter
doce.nt,
extrem~
rreceffitatis titulum non
elfe
fufficientem ,
ur
tollatur
oblígatio r_ellituendi rc;m acceptam,
lp
primum autem fcopulum (
§.
q4.
Y
impegilfe vifuseft
qu~dam,
guem
P.
Daniel Concim1
amici
&
amici/fimi
füi
nomine femper honorat, uti notatum fo1t
Dij[. I.
§.
176.
Schol.
Motus hac admonitione Clarillfmus ille Auétor, typis edidit
§},_u1.ftionem
Mor11Iem
,
11n
&
·qu11ndo
fufficiat,
conflitutis
in extrema.
necej/ltate
(ubvenire
potius mutuo,
q11111n
eleemo(Yntf.
Pr::emirtit ibi notaoda aliqua,
in
quibus
nimis
gmer11lem
fuam al1bi traditam dottri•
11a\11
limirnt: dein adducit aliquos Dot'tores, qui optime docent, extremam necellitatem non
elle
ft1fficienteo1 titulum', qui excufet a reílitirtiOne. Sicut dotlr1na horum Doét,irum numquam
fuir
impugnata,
&
hinc frulha in
fex
iHis foliis exfcripta : ita· laud-<rndus eH Claríffimus ilte Auél:or
:ro
qvod doéhinam fuam
nimis
gener11lem
limitare a\iquatenu
s voluerit. An autem limiutiones
jbi
.Polit::e Got {ufficientes, non
ell
hujus loci examinare. l_{.emítt
im.us Lcétorem.
ad
Profefiorem Ingol.
fladienfem,
qu~1n
diéto
loco
Di./fert.,I.
§,
176.
allegav1m~s,
foltc .et!
HE O
E>
O R U M P E·L–
T A N U M
qui bene monet,
de trib. bonor. oper. gener. lzb.
1.
c.~.
qui bene monee'·
nd hoc que-:
fitum, propter vt1rios ctefus, fimplici verbo
rofpo~deri eomm_~de
!'ºn
po./fe :.
Unde
incaute
agu~t:
Scriprores, qui ejufinodi
quadlio~es,
quarum dec1Go ex varns ctrcumllant11s _dependet ,
p~ucuh¡,
verbis definiunt
nimis
generaliter,
&
hoc ipfo
minus
caft1g4te;
propterea
mertfo
admonend1.
ve~ullninf~s,
§.
136.
lnd1gentia civi;ml.J:requenter officium mutuandi exigir : (
§.
133.)
~~~:~su~a;:bli.
util'iffimum igitur
Reipúblic~
eft ',
pr~beri
c_ommodam accipiendí mutui occa:–
ca
audoricare
dfonem. Quam,vis aucem privatorum caritas indigentibus fape non defü, in.•
tereft tamen, uc' publica auétoritate id benefiduo:i pr:ríl:etur.
(
§.
126.).
Jam
Prill]i Romanorum lnJperatores_n·eceffitarem hujus iníliruti agnoverunt. Onde
Augullus; quoties ex damnacorum bonis .pecunia fuperflueret, ufom ejus gra–
tuicuryi .iis, qui ·cav.ere in duplum poffent, ·ad
fCrtum
cempus indulfit. ( a)
Ti~
·~erius
eriam difpofids per -menfas nummis, fine ufuris mutuandi copiam fecit
ad tres annos, t:nodo debicores populo in duplum pra:diis caviffenc • .(b)
(a)
's
V ETO NI U S
ln
Augufto
c11p.
41.
qua ratione
in
duplum cautio petita
fuerit,
explica~
·CU]
A:C I U S
nb(erv.
lib~ ~.
&1ip.
38.
( b) TAC
I'f
US_l~b.
6. Annat. c.
17.
.
.
•
1
de
§.
t
37.
H~c
liberalitas pJurimis in locis ignota videbatur fequentibus
fzcu-;,
l>a~u~ufi~~~fa
"lis,
qfu~a·ria
.potius pra-virate populos opprimente. Quam gravirer
h~c Stcu~
11mmu,
,
lo XIJI. multas regiones afflixerit, abunde rnanifeílant gravi(Jima Summorum
J;>on;ificum
&. ,
C~pc!IjQ~um
Decreta, Codici Juris Canonici' infem. Hrec
mah
itri _
penitus ev-ellendo, ex eo przcipue
~apite
non fufficiebant , quod ipfi etiatn
Magnh:atus, qui compefcere
f~neratores
debebant,
part~m
indulgentia foa ,
pardm etiam variis fiatutis hanc populi. perniciem fo.verent, eo confülentius ,.
quo impudentius aliqui docere non erubuerunc, exercere aforas non eífe pec-
c~~m.
'
r
•
tlíminm per
§,
138. Onde Concilium Vienpenfe, Anne
q
u.
celebratum , Ratuíc ,
at
~ic~~~i.~r~:
q!'ic,~~ Co!'!mu~it.atum
!ote/lates
,
Cap~tanei,
Reélores,
Confuln,
}udiw .,
Con{i–
ltaw
:t
aut alu qu1vzs officialts, /latuta hu;ufmodi de cetero {acere, fcribere vel diélare,
aut
·qiwtl
folvantur ufurte
,
vel
qi+ad
f
olutte
,
.cum repetuntur, non refiituantur plene ac
11bere, fcienter judicare prtffumpferint
)
fententiam excommunicationis incurrant: eamdem
~tiamfententiam
incurfuri'A.nifi fiatuta
b~jufm_odi
baélenus
edita~
de
li~ris Commu~itatum
iffarum
(/i
fuper
~oc
potejtatem
habumnt
)
mtra tres
menfes
deleverint,
aut
fi
ipf
a fia
4
Ultri
five con[uetudmes,,eff
e(lum
eorum babentes
quoqu~
modo
pr.lf[umpf
erint
obfervfia~e ~.
In
u-