S. Auguítini Epifcopi
Jttm
Yf.2 .
r 3.
Et opera
m111m111m
ejm ttnmmti4t firmamcntum
.
A:
cognitu faóle. Q uomodo autem
nox noEii
afm(tntial
~od
diéh1m efl ,'
gloriam Dei;
hoc
repeti~um
efr ,
fcientiam?
NonnUlli ha:c verba fimpliciter intellexe-
• •
opera mammm cjtl'..
~;e
opera manuU!11
CJUS
~
Non
run~
'
&
rorte hoc
fit
verum ' a:lhmantes
.h~c fen~
í.icut quidam fent1unt, Deus verbo fec1t omma , &
tenna figmficatum eífe , quod tempore Domm1 qofln
tamquam pra:ítantiorem ceteris hominem fois mani-
Jefu Chrifli, cum in te.rra verfarernr, Apoítoli au-
bus fecit. Non ita feotiendt¡m efr : .i¡;¡firma efr iíta ,
diernnt
, 1
h0.a·in pofl:eros efle tr:ijeél: um, tarnquam
de
&
non fatjs elimata feotentia:
om~Ía
enim verbo fe-
tempo~e
jn ,tempns :
dief dici , nox nofli
, .prior dies
Gm.
1 ,
cit. Nam licet opera Dei di ver
fa
narreotur, in qui-
po!l-eriori diei,
&
priornox pofreriori noél:i; quia h:Ec
bus hominem ad imaginero foam fecit: tamen omnia
doéhina diebus
&
noél:ibus pr:-edicatur. Ifl:e fimplex
] •an.i.
3 '
per ipfum faéta funt , & fine ipfo faél:um eít nihil.
B
.intelleél:us.cuí fufficit fufficiat . Sed nonnu !la verba
QEod autem ad manus Dei adtinet, & de ca:lis di.-
Scripturarum obfcuritate fua.J1c:Jc profüerunt , qnod
Snfpura.
;'~
1
•
1
º
1
·
él:um efr, Et opera mamium tuarum font ca:li . Et
multas intelligentias peperfrunt . !taque hoc
fi
plac
·~
obfru-
1biJ,., 27.
ne putes etiam ibi ca:los fanél:os diél:os, fubjecit, Ipú
num eífet, unum aliquid audiretis: quia veroobfcu· ;;';','
ut1
peribunt, tu autem permanes . Ergo non folum ho-
re diél:um efl, multa audituri e(l:is . Eít & aLius in-
• mines, fed etíam crelos qui peribunt, Deus
manibu~
telleél:us:
die¡ diei, nox noc?i,
hoc eíl:, fpiritus
(pi-
fuis fccit, cui diél:um eít, Opera manuum túarum
ritui, caro carni . Eít alins:
dief diei,
fpiritales fpi-
.
funt ca:li. Et de terra hoc idem diél:um eíl:, ·Quo-
ritalibus:
&
no'( noéli,
carnales carnalibus. Utrique
Pf• 1 · 9
M•
niam ipíius eíl: mare, & ipfe fecit illud, & aridam
enim audiunt, etli non utrique íimiliter fapiunt . Il-
manus eju.s fundaverunt . Ergo íi & ca:los manibus C !1 enim :mdiunt ramquam verbum eru¿l:atum
:
illi
& terram manibus, non folum hominem fe.cit mani-
tamquam foienriam aonuntia"tam .
~ad
enim ru-
bus
:
& íi c.-elos verbo , & terram verbo , ergo
&
él:atur , pr:efentibus ruél:atur : quod a.utem annun-
hominem verbo.
~od
verbo, hoc manu; & quod
tiatur, longe poútis annumiatur. Poffont cadí fenfus
rnanu , hoc verbo. Non enim humanis membris fra-
piures inveniri, fed adhibendus eít modus propter an·
tur:l Dei dH\-inél:a eíl:, qui ubique torus eít, & nul-
guflias pra;fentis temporis. Dicamus autem & unum
lo continetur loco.
~od
ergo v<trbo fecit , fapientia
aliquid, quod quidam velut
a
conjicientes ap!'ruerunt.
ª
fecít;
&
quod manu fecit, virtute fecit. Chriltus eíl:
~ando
Domim1s , inquiunt, Chrifrus loquebatur A-
•.c.,,,.i4.
autem Dei Virtus& Dei Sapiencia . Omnia autem pcr
poíl:olis , dies diei eruél:abat verbum
:
quando
Judas
~ª"·
1•
l ·
ipfum faél:a funt,
&
íine ipfo faétum
di:
nihil. Enar-
D
Domioúm Chriítum prodidit Juda:is, nox noéli an-
rarnnt, enarrant, enarrabunt .ca:li gloriamDei . Enar-
nuntiabat fcientiam.
:r:abunt, inquam, c:eli, hoc eíl: fanél:i, gloriam Dei ,
5.
Non ftmt loquel.c neque farmoncf, q11or11m non
}'.
4•
aterra fufpeníi, Deum portantes, ·p,ra:ceptis tonantes,
ttttdiqntur vocef eomm.
~orum
, niíi ca:lorum illo-
fapientia corufi::antes: illam, ut cfü<:i, gloriam Dei,
rum, qui enarrant gloriam Dei?
Non Junt loq11e!d:
qíiia falvi faél:i fumus indigni . Hanc indignitatem, id
ncquc fermonn
,
quomm non a11diant11r vocef eorrqn
.
dl:,
qua digni non fuimus, agnofcit filius minar egefl:a.
Legire Aél:us Apüíl:olorum , quomodo veoiente
fo•
.Afl. »
+·
te confl:riél:ns; agnofcit, inquam, hanc indignitatem
per eos Spiritu-fando , omnes imple
ti
funt illo ; &
filius minor a patre longe peregrinus, da:monum cul-
loquebantur linguis omnium gentium , íicut Spiritus
tor , tamqnam porcorum paítor ; agno(cit gloriam
E
dabat eis pronunciare . Ecce
non ftmt loquel.e nequc
Dei , fed egeítate confl:ritl:us. Et quia illa glor:ia Dei
Jermonr:I, quorum non attdianteir voccf eorum.
Sed non
faél:i fumus quod digni non fuimus, dicit ad
parre~
ibi tantum ubi impieti funt , fonuerunt .
In omnem
fr,
5·
;~~"'
•l·
fuum
Non fum dignus vocari filius tuus . Infehx
terram, e;xiit Jonttf eomm,
&
in ftnr:J orbif terr,e verba
per hdmilitatem impetrar
fe!ici~atem;
&
eo fe
o~en-
eorum.
Ideo
~
i:os bic loqui:r:iur. Sonus enim
ill~·.ad
dit dionurn, quo confitetur md1gnum .
Han.cgloriam
nos ufque pervemt, fonus qui momnem terrarn exnt,
Dei c:;li enarrant,
&
opera manuum ejux anmmtiat fir·
& ha:reticus Ecclefiam non intrat . Ideo fonus in 1.n Don•-
fi
fi
··
·
[
·
Ü
uílas
mamentum .
C:elum rmamentum,
rmurn cor, non
omnem terram exut, ut tu m ca: um mtres.
pe-
·
timidum cor . Annuntiata enim funt ifl:a inter impíos,
ftilentiofe , . litigiofe , peílime ,
&
adhuc
errar~
vo-
•
inter adverfos Deo, ínter amarares
mun~i
perfecuto-
F
lens; o foperbe fili, audi
telhm~ntum
patris tui .
refque juflorum : ínter f.-evientem mundurn anountia-
Ecce
~
qui.d planius, quid apertius?
In omnem terram
ta font ifl:a.
s~d
freviens mundus quid poterat facere,
cxiit fant1f comm)
&
in ftnef orbif teme verb.a eorr1m.
guando
firmamen~um
iíl:a annuntiabat. ?
Annuntiat
~umquid exp?íi~ore
opus .eíl:?
~~a
contraite
con~-
firmament um.
Qg.1d?
Ope1·a.
manr~u1!1
eJflf .
~a: ~unt
ns? Pa:tem .vis m lite retmere, qui
potes
rorum
111
opera manuum eJus
~
.Glon.a Dei.1lla, qua falv1 fa.
concordia
retmer~?
.
1
.
él:i fumus
qua creat1
m
boms openbus fumus. Ipíius
6.
In fa/e pofuzt tabernacul11m fi111m
:
m
mamfeíta-
t .
6.
Epl>tf.
•·
enim
fumt~s
figmentum , creati in
~hriíl:o
Jefu ,.. in
tione Eccleíiam fuam , non in occulto , non qua:
10.
operibus bonis.
NON SOLUM
CJ.U!ppe
HOMlNES ,
lateat , non velut
b
opertam : ne forre fiat ficut
b
Pf•l 99 . 3 •
SED ETIAM
JUSTOS,
(ft
tamen fomus, )ipfefec1t
G
op~rta ~uper ~reges
ha:reticorum '. Diél:u.m
~fl:
&
c:" '· ~·x6.
nos,
&
non ipfi nos .
.
cu1~~m
m
~c:1p.tura
fanél:a ,
~1001am
tu m occulr0
~. R..;:
12 •
y.
3 ,
4 .
D ir:I diei er11Eiat verb11m
,
&
nox noc'lJ an-
feciíh , patiens m fole : hoc efl: , occulte rnalum fe-
12.
nrmtiat fcientiam.
~id
efr
2
Forre planum & aper-
ciíl:i , pamas fatieris in orrinium manifofl:.atiooe .
In
tum eíl:
Dief diej emflat verb11m
, apertum
&
/ ole
ergo
pofmt tabernac11!11m Juum
.
~1d
tu ha:re-
planµm , 'tamquam per diem .
~od
autem
nox no-
tice fugis in tenebras ? Chriltianus es ? audi Chri-
[ii annuntiat fcientiam
, obfcuru1¡;J eíl: , tamqnam
Hum. Servus es? audi Dominum. Filius es? audi
per noél:en:·
Dicf 1iei ,
fanél:i
f~nél:is , ~pafl:~Ii.
fi.
patrem : emendare,
:e~ivifce _.
D ic.am1.1s & de te,
dehbus , 1pfe Chnítus Apoítohs ,
qu1b~s
d1x1 t ,
Morttms erat,
&
rev1x1t ;- penerat, & mventus eíl: .
;'.";<
15 '
.Mmh. 5 ,
Vos efl:is lumen mundi. Apermm hoc v1<letur &
Non mihi dicas , Ut quid me
qn~ris ,
íi perii? Ideo
1
J~.
enim
a Aliquot MSS.
concfotns.
b Sic MSS. At Lov. omiffa•
uegationc,
wlur optrt•.