Enarratio
in Pf1lmum
CXIX.
ut occurras labiis iniquis & lingux fubdola:.
6.
Q.uid fequitur1 Accepit iíl:e fagirtas ardentes,
accipiat carbones vaíl:atores . Jam repellit linguam
f~~dolam_
& labia iniqua, jarn adfcendit gradum, in–
c1p1t proficere: fed aclhuc vivi t ínter malos, ínter ini–
quos; nondum eíl: area ventilata : puta quia triticum
faél:urn eíl:, nurnquid jam in horreo eíl:? Adhuc ne–
ceffe eíl: multa palea prematur: & quantum proficit,
tantum videt majora fcandala in populo . N am
íi
non proficiat, non videt iniquitates: fi non
Gr
verax
B
Chriíl:ianus, non videt fiél:os . Etenirn, Fratres , &
A
me.
Heu, vox eíl: miferix, vox eíl: calamitatis
&
in–
felicitatis; fed tamen in fpe , guia jam ve! gemere di–
dicit. Mulri enim
&
miferi .font, & non gemunt ; &
peregrinantur, & redire nolunt . líl:e jam volens redi–
re, cognofcit infelicitatem peregri nationis fu:e : quia
agnovit illam, redit, & adfcendere incipit, quia Can–
ticum graduum crepit cantare. Ubi ergo gemit
~
&
in ter quos habitat?
Jnbabitavit ct1m tabernacttlú Cedar.
Mmli.i¡ .
de illa firnilitudine hoc nos docet Dominus
de fru–
:(;.
" mentis & zizaniis. Cum autem creviffet herba & fru-
" él:um feciffet, tune apparuerunt & zizania : id eíl:,
quia nulli homini apparent mali, niíi faél:us fuerit ipfe
bonus : quia cum creviffet herba & fruél:um feci íiet,
tune apparnerunt zizania. Jam ergo iíl:e crepit profi–
cere, & crepit videre malos, & multa mala qu:E an-
'/f.
5.
te non noverat , & clamar ad Dominum .
Heu me,
C
r¡uod 1'ncolatm
meur
longinquw
,
inquit ,
faEluf
efl
!
Multum a te recelli, peregrinatio mea faél:a eíl: lon–
ginqua . Nondum veni in patriam illam, ubi cum nul-
lo malo vitl:urus fum : nondum veni ad illam focieta–
tem Ange'lorum , ubi fcandala non tirnebo .
~are
autem nondum fum ibi ? Q!:ia
incolattu mem longin-
I ncola
r¡uuf
f
aElt1f
efl.
lncolatus peregrinario eíl:. Incola di-
quis .
citur qui habitar in terra aliena, non in civirate fua.
Longinr¡11m,
inquit,
fattuf
efl
incolatm
metlf .
Et ubi D
longinquus? Aliquando, Fratres mei, cum peregri–
natur horno, ínter meliores vivit, quam in patria fua
forre vi veret: fed non fic eíl:, quando de illa Jerufa–
lem ca:leíl:i peregrinamur .Mutat enim horno patriam,
& aliquando in peregrinatione illi bene eíl:
:
invenit
-amicos fideles peregrinando, quos in patria invenire non
·potuit. lnimi cos habuit, ut de patria pelleretur;
&
cum peregrinaretur, invenir quod non habebat in pa–
tria . Non úc eíl: patria ílla Jerufalem , ubi omnes
E
boni: quicumque inde peregrinatur, inter malos eíl:;
nec recedere a malis porefl:, nili cum redierit ad
fo–
cieratem Angelorum , ut ibi
fit
unde peregrinatur .
l bi omnes jufri
&
fanél:i , qui fruuntur Verbo Dei
fine leEl:ione, fine litteris : quod enim nobis per pagi–
nas fcriptum eíl:, per faciem Dei illiccemunt . Q u:t-
lis patria? Magna patria, & miferi funt peregrini ab
illa patria .
7.
Sed quod ait ifle ,
Longinr¡ua faEla efl peregri.
F
natio mea
:
maxime eorum vox efl , id eíl: , ipíius
Eccleíi:e, qua: laborar in hac terra . Illius vox eíl: ,
qua: clamar a finibus terr:e in alio Pfalrno dicens, A
'Pf•
1·
6
º·l ·
finibus terr:e ad te clamavi .
~is
noflrum damat a
finibus terr:e ? Nec ego, nec
tu ,
nec ille: fcd a fi-
ª
-ni
bus teme ipfa
a
tora Ecclefia, tora hereditas Chrifü
'f.
l
clamar; quia Ecclefia hereditas ejus, & de Ecclelia
1
ª
· "
s.
diél:um eíl, Poíl:ula a me, & dabo tibi gentes here-
" ditatem tuam, & poífellionem tuam terminos terr:e .
G
Si ergo poffellio Chriíl:i ufq ue ad fines terr:e,
&
poífef–
íio Chrifli omnes fanél:i, & orones fanél:i unus horno
,, in Chriíl:o , quia unitas fanél:a in Chriflo eíl:;
i
pfe unus
, horno dicit A fi nibus terr:e ad te clamavi , dum an-
' geretur cor'meum . Hujus ergo hominis longingua pe-
regrinatio faél:aeíl: ínter malos . Et tamquam dicere–
tur illi . Cum quibus ergo habitas, ut gemas?
P_ere–
g,.inatio,
~quit,
mea longinqua
f
aEla efl .
Sed grnd fi
cum boniseffet? Si cum boniseffet, non dicerer ,
Het~
Tom. IV.
Verbum hoc quia Hebra:um eíl: , procul dubio non
inrellexiíl:is . Quid eíl: ,
lnbabitavi et1m tabernaet1li1
Ccdar ?
Cedar, quantum meminimus ex interpreta-
tione nominum Hebr:Eorum, tenebras lignificat .
fo.
terpretatum Cedar Latine, tenebra: dicuntur. Noflis
autem duos filios habuiffe Abraham, quos qLiidem com-
G
1
memorar A poíl:ol us, & ad imaginero duorum Tefla.
:C.'
4
' "
·
mentorum effe dici r : unus de ancilla erat, & alter de
libera . Ex ancilla lfmael erat: de libera Sara, quem
G••·
I(~.
fufcepit ex defperatione per fidem, Ifaacerat . U ter-
1
s.
&
2 1 •
que ex femine Abraha:, fed non uterque heres Abra-
z.
ha:.
De Abrahamnatus unus, fedtamen nonheredi-
tat : alter etiam heres; nón folum filius, fed & heres.
In
Ifmael funt omnes qui carnaliter colunt Oeum.
Ad ipfos enim & vetus Teíl:amentum pertinet: quia
fic dixit Apoíl:olus, Sub Lege volentes effe, Legem
ce
non audiílis? Scriptum eíl: enim, quod Abraham duos
ce
filios habui t, unum deancilla,
&
unum de libera, qua:"
funt in allegoria. H a:c enim funt duo Teíl:amenta .
ce
~:e
font duo Teíl:amenta?
U
num Vetus, &.alterurn
Novum. VetusTeíl:amentum aDeo, &novumTe-
íl:amentum aDeo: quomodo deAbraham &Ifrnael
&
Ifaac . Sed Ifinael ad terrenum, Ifaac ad c::eleíl:e
regnum . Ideo vetus Teflamentum promilliones habet
terrenas, terrenam Jerufalem, terrenam Pal:eíl:inam,
regnum terrenum, falutem terrenam, hoíl:ium
fub–
jugarionem , abundantiam filiorum , fecunditatem
b
frugum. Ornnia ifla promilliones funt terrena:: .
In
figura fpiritaliter intelligunrur,quomodo Jerufalem ter–
rena umbra erat regni c:eleíl:is,
&
regnum terrenum
umbra erat regni ca:lorum. ffmaeJ in umbra, Ifaac in
luce. Si ergo lfmael in umbra; non mirum quia ibi
tenebra:. Pinguiores etenim umbra: tenebra:: funt . Er–
go lfmael in renebris , ffaac in luce .
~icumque
hi€
etiam in Eccleíia terreoam felicitatem qua:runt a
Deo,
adhuc ad Ifmael pertinent. Ipíi funt, qui contradicunt
fpiriralibus proficientibus, & detrahunt illis, &
ha–
bent labia iniqua & linguas fubdolas, Contra quos ro–
gavit iíl:e adfcendens, & appofiti funt ei carbones defo-
latorii, & fagitt:e potentis acut:e. lnter illos enim ad–
huc vivit, donec tota area ventiletur: ideo dixit,
Jn.
babitavi et1m iabernarnlif Cedar .
Nam
&
ipfa taber-
nacula lfmael, Cedar diél:a funt . Sic habet líber Ge-
c.n.
25 •
nefeos, íic habet , quod Cedar ad lfmael pertinet .
i¡.
Ergo lfaac cum Ifmael : id eíl:, qui pertinent ad I faac,
ínter illos vivunt, qui pertinent ad Ifmael. Ifü furfum
volunt adfcendere , illi deorfum volunt premere.
Ifli
volunt volare ad Deum, illi conantur pennas evelle-
Gal.
4. 29.
re. N amque apud Apoflolum ita dicitur: Sed licut"
tune, qui fecundum carnem natus erat, perfequeba-
ce
tur eum qui fecundum fpiritum
j
ita & nunc . Spi-
tbid•m.
ritales ergoperfecurionempatiuntur acarnalibus . Sed
Gen.
2 1.
quid- dicit Scriptma
?
Ejice ancillam &
filium
10 ·
ejus ; non enim heres erit filius ancill:e cum fi-
lio meo lfaac . Sed hoc quod dicit , Ejice, quan-
do erit ?
~ando
area creperit vemilari
Modo
Mmm
au-
b
l'l~1cs
MSS.
f.cu11dit4m1J fru fllrn m .