•
Scrmo
ad plebem
Cau hagi~
ncnícm
r
b
e
d
S.
A _U
G
U S T .I N l
HIPPONENSIS
EPISCOPI
IN P 'SALMUM LXXX.
*
E
N
A
R · R
A
T
I
o ...
l.
L'
O
QJ)
I ad vos c!e przfenti Pfalmo fufce-
A
.
' pimus : adjuyet vocem nofrram
a
quies
vefüa ; etenirn aliquanto eíl: obtuníior : dabic ei
vires
iot~n~io
auµientium ,
&
adjutorium jupe_ntis
ut
loqua~
. Titulum habet Pfalmus iíl:e ,
Jn fincm
.pro torcu/4ribur, quinta fabbati, Pfalmm ipji Afaph.
In
unum titul_µm mulca funt congeíl:a myíl:eria, ita.
tamen ut limen Pfalmi indicet interiora . Cum
de
torcularibus locuturi fumus , oemo veíl:nim-aliquid
exfpeétet nos diéhuos efie de lacu, de prelo, de fi-
B
fcinis ; quia nec ipfe Pfalmus hoc haber ,
&
ideo
magis indicat myfi:erium . Nam
&
fi aliquid tale
J?falmi
1
textus.contineret, nqo deeffet qui putaret ad
litteram effe a,ccipienda torcularia , nec aliquid illic
amplius requirendum, nec myíl:ice aliquid piofitum,
&
facrate íignificatum; fed diceret, Simplíciter Pfal.
mus
·~e.
torcularibus loquitur ,
&
tll mihi neício
quid aliµd fufpicaris . Nihil hic tale audill:is , cum
legeretur . Ergo accipite
torcularia
b
myíl:erium
e
Ecclefun, quod nunc agitur.
In
torcularibus animad–
vertimus qu:edam tria , preffuram ,
&
de preffura
quzdam duo, unum recoodendum , alterum proji–
ciendum . Fit ergo in torcufari conculcatio , tribula-
tio , pondus :
&
in his oleµm eliquatur occulte in
gemellarium , amurca publice per plave4s currit .
Intend.ite ad magnum hoc
fpe~aculum
. Non enim
e
deúnit Deus edere nobis quod cum magno gau–
dio fpeékmus, aut circi infania huic fpeé\:aculo com- D
paranda
efl: •
Illa ad amurcam pertinet , hoc ad
oleum .
~ando
ergo auditis contumaciter garrire
blafphemos ,
&
dicere , abundare preffuras tempo–
ribus Chriíl:iaAis ; fcitis enim quia hoc arnant dicere :
&
vetus quidem , fed a temporibus Chriíl:ianis cre–
pit proverbium , Non pluit Deus,
J
~uc
ad Chri–
frianos .
~amqt:tam
priores ifta dixerunt. Iíl:i au–
tem modo dicunt
&
quia pluic Deus, duc
ad
Chri–
fl:ianos . Non pluit
Deus ;
non feminamus
:
pluit
E
Deus, non trituramus .
Et
inde volunt fuperbire ,
unde deberent amplius fupplicare, eligentes ·blafphe–
mare quam orare . Curn ergo iíl:a com.memorant ,
cum ifta jaél:ant, cum ifi:a dicunt,
&
contumaciter
a Sic meliores MS-S. At cd1e1
1
'fº"
~
vt¡J.,,am
.
b R:mioicnfi¡ M
S. m<trtyri11m .
<
Sic
R.e~n\gienÍI•
MS.Acediti,
<Ü(<rit,
( f.
peo
durit )
D<Ht
d.rt&c.
d Editio Er.
hic,
die ttdchri/Uano1
•
Lov. autcm ,
dic1u
Cliriflia-
nu
s. Ecalrcro
inf(a loco pro
d1•c ttL
Chrifii~no'
,
LHraquc
cditio ha–
bct
dic4.ntChri/li:t.,,i
.
Q.!_idJrn v::co
libci
1
Cciliccc G.:mmeticcnfis
,
Pra
tcllcnfis&c. alío vcrbocum ordin:. provccbium
refc:ru nt hunc in
mo-:ium
J
c:~pit
provrrbilf '1>
1
'l'{•n
pltiic
D~UI'
n., IJ
femin:ttll'H :
pl1.itDtHt,
n,,.., rrit1u·41niH .
E..t
{tqu¿cJ4r
1
1'{·>n
pluttt
DttH
1
di.c1i&
Chrifli
anJus&
t t1u t Dc111,
dic.itCl,rifli:ctJtH.
Q_:u ..
1n(111ctm
priorts
ifl..t
d-i1rrunt
:
hi
lfUt~m
&
m?do dicunt ,
&
indt
v ,lanr
{t1ptrbirr
&.:.
Ec qui omnium
VC7
rull1fTi ,nus arque opcir>\.e noca? eíl C.>cb:jen!is hal> ;c
ÍI
e ,
cc.pit provcrbin•n,
JXonpt11;t
D:1u,
PS0.4
[<: io irum.
u
:
plui&
[):Ju,
U?
i
iritu.r41wo
:
&
no1•
dicunt , non c;ui:ri timore ,
fed cum elatione , non
vos perturbent , cPut3 enim quia preífura: abundant,
tu oleum eíl:o .
Nigra
tenebris jgnorantia:. amurca ii:–
foltet,
&
illa tamq¡;¡am per plateas
pro~é\:a . P~bh-
ce infultet :
tu
apud te in corde tuo, ub! qm
v1d~t
Mwh
6.
in occulro redc!et i;ibi, liquare in gemellanum .
Oh-
6 •
va in arbore ql,libu[dam quidem tempefratibus agi-
tatur, non tamen preffuris torcularis adteritur; ideo
utrumque fimul pe.ndet ex arbore ,
&
quod P.roji–
ciendum eíl:,
&
quod recondendum eíl: : at ub1 ad
torcular
&
p1:eífuras veotum fuerit, utrumque dif-
cernitur , dirirnitur ;
&
aliud appetitur , aliud ref-
puitur . Vultis noffe vim torcularium iílorum?
Ut
unum aliquid dicam , unde
&
ipfi murmurant qui
ea faciunt :
~anta:,
inquiunt , rapime temporibus
noíl:ris , quant:e preffura: innocentiµm , quanr:e ex–
fpol iationes rerum alie1;1arum? Ita fane in amurcam
adtendis , quia r-apiuntur res aliena: : in oleum non
adtendis, quia pauperibus donantur
&
propria!. N on
h abebat
antiqu i~as
tales raptores rerum alienarum :
fed non habebat aotiquitas tales donatores rerum fua-
rum . Aliquanto eí:to curioíior in torculari, noli hoc
folum videre qqod- publice fluit : eíl: aliquid quod
qu~rendo
inveni;i.s . D ifcute, audi , cognofce quam
multi faci unt .) quod ex ore Domini cum audiífet
uous divcs , triíl:is abfceíTi t . Ex Enangelio mul ti
aucrunt ·,· Vade, vende omnia qu:e pofiides '
&
da
Ma tt/1. 19.
pauperibus,
&
habebis thefa urum in c:elis,
&
veni
«
2
'–
feq úere me. Non adtendis quam multi id faciunt
?
Pauci, inquiunt, funt. Ipfi rnmen pauci oleum
funt?
&
qui
be.neutuntur his rebus quas poífidenc , ad
oleum
pertinent . Adjunge omnia ,
&
videbis pa–
tris-fa rnilias
tLii
plena,s apothecas . Vides raptorem
qualem numquam vidiíl:i : vide contemtorem rerum
fuarum qualem numquam vidiíl:i . Lauda torcnla-
ria , impletnr prophetia de Apocalypfi, Juíl:us ju-
Ap•r.
n.
íl:ior fiat ,
&
fordidus fordefcat adhuc . Ecce tor- '•·
cularia in hac fententia ; Juíl:us juíl:ior fi at,
&
for-
ce
didus (ordefcat adhuc.
.
1'.
Q.uare
&
qt1inta fabbati
?
quid eft hoc
?
Re–
curramus ad prima opera Dei, ne
forre
ibi .aliquid
mve-
pl1Jit DtuJ
1
dicat Chrij/:ttnu.s
.
-'!!,!4mquam
prioru
ifla
di.'l(trtrn&
:
/¡;
a1uem modo dicañr
&
qu;a pluir Detu
,
dicar Chrifli,n us
.
lndc
vo–
lun f {upubire
&c. Sed apea pra! cetcris íaciliorque viía eíl lcllio
MSS.
Regii
&
R.ernigienli s , l'{on
pluit
Deus,
dt•c ad Chrí/Hano•
&c.
&
qHi.t
pluit Duu, d11e ad Chrijlittnos ,
id
cíl cauffam in
Chrillianos
rcfc:rc . :
juxta illud quod ctiam in z. lib. de civicatc Dei c.
~·
ait
~rtum
rifa
1.mlgar~ pr"v~rbium
,
Pl;1111·a dcfit
'·''"~/fa
.chriJ!ittnf
.
Hinc quoquc
T ccculltanus
in
Apologe[ICO
c.
40.
S1 T1 bcru
, 10qu1c
,
ttdfacnJir
in
mC11Üa
1
fi
'[l{ilas
11on
ad{ctfldit
in
arva
&c.
Jlatim
Chri.fl:.anor
ad
Lco–
ncui ttcclitma.tKr .
F.t Cyprianus ad Dcmctrian um
~
Stcl
tnbn cum díc its
pl11~im11
co'lqucri, .quod btlttt
crc~ri1u
fi•rg4n r
,
qttod Liu s quod
fitmr s
f ..
v..n:
,
quodquo 1mb•t1
&
plu v1as {tttna longa [u[ptndant
nobis
im–
p1u ari. , ''" tra
ultr11.
11011
opor1e1 .