Enarratio in
Pfalinu1n
LXXVII.
818
Mmh.2s.
batur omnibus in nomine Patris
&
Filii
&
Spiritus- A
'
51
•
fanéti baptizatis commune efl: lavacrum regeneratio–
pis; fed ipfa gratia cujus ipía funt facramenta, qua
membra corporis Chrifl:i cum foo capite regenerata
funt, non communis
di:
omnibus. N am
&
hrerctici
habent eumdem baptifmum,
&
falíi fratres in com–
munione catholici nominis . Ergo
&
hic reél:edicitur,
fed non in omnibus illis beneplacitum
efl:
Deo.
3.
Neque tune tamen, neque nunc infrnél:uofa efl:
vox dicentis ,
Adtendite pop11l1tf meuf legem meam
.
B
~a:
locutio nota eíl in omnibus litteris , quod non
ait, Adtende; fed,
.Adtendite.
Ex
multis enim po–
pulus conílat : quibus m"ultis quod fequitur pluralitel'
dicitur .
Inclínate at1rem vejlram in verba orif' mei .
Q.uod eíl: ,
Adtendite
;
hoc eíl,
Jnclinate a11rem ve–
flram :
&
quod illic ait ,
legem meam
;
hoc ait hic,
verba orif mei
.
llle
namque pie adtendit
legem
Dei
&
verba oris ejus , cujus aurem inclinat humilitas ;
non cujus erigit cervicem foperbia .
~od
enim in-
e
fonditur , coocavo humilitatis excipitur , eminentia
'Prov.
20.
tumoris expellitur. Unde alio loco, Inclina, inquit,
•7·
aurem tuam,
&
excipe verba intelleél:us. Satis ita–
que admoniti fumus etiam iílum Pfal mum hujus in–
telleél:us Afaph, (quia genitivo cafu in titulo poíirum
eíl, hujus intelleél:us ; non, hic inte!leél:us , ) incli–
nara aure fufcipere , id eíl , humili pietate .
Nec,
_ipGusAfaphdiél:umeíl:; fed, ipGAfaph : quodGr<r:-
co articulo apparet,
&
in quibufdam Larinis codici- D
bus invenitur . Verba igitur iíla intelleél;us funt , id
eíl:, intelligentia: font, qua: data eíl: ipfi Afaph : quod.
non uni homini , fed melius accipimus congregationi
populi Dei, unde nequaquam nos alienare debemus.
~amvis
enim proprie dicat ur fynagoga Juda::orum,
EccleGa vero Chriílianorum; quia congregatio magis
pecormn , coovocatio
vero
magis hominum intelligi
folet : tarnen
&
illam dié'l:am invenimus Ecclefiam,
1'f.
l
&
nobis fortaffe potius convenir dicere , Sal
va
nos
E
.,_
7
~
•
'º
5 •
Domine Deus noíler,
&
congrega nos
de
nationibus,
" nt confireamur nomioi fanél:o t uo . Neque dedignari
" nos oportet , immo gratias ineffabiles agere , quod
fu
mus oves manuum ejus , quas pra:videbat cum di,.
1.an.
'"·
ceret , Habeo alias oves qua: non fun t de hoc ovili,
•G·
,
oporter
me
&
ipfas adducere, ut
fir
unus grex
&
' unus paílor : jungendo fcilicet fidelem populum Gen-
tilium , fideli populo ffraelitarum ,
de
_guibus prius
Mattli.zs.
dixerat, Non fum miífus nifi ad
oves
gua: perierunt
F
~
4
1
º
1
domus Ifrael. N am
&
con
0
aregabuntur ante eum om-
.rr
ottt
.2s.
.
32 •
nes gentes ,
&
feparab1t
eos
ficut paílor oves ab hc:e-
dis . Sic igitur audiamus quod diél:um eíl ,
.Adten–
ditc populm mcm lcgem meam
,
inclinate aurem ve–
jlram in verba orif mei :
non tamquam
J
uda:is , fed
potius tamquam nobis , ve! certe tam etiam nobis
•
s..
b...d.
*
iíla dicaotur . Cnm enim dixiífet Apoílolus , fed
qu~·n
Ju-
non in omnibus illis beneplacitum eíl: Deo,
ira
oílen–
~~~!;.
1 0 •
dens fuiífe ibi etiam illos in quibns beneplacitum eíl: G
s.
,,
Deo ; continuo fubjecit , Proíl:rati enim funt in de–
Ibid.6.&,.
ferto : deinde adjunxit ,
Ha:c
autem figura: noílrx
,,
faél:~
funt , ut non fimus
concupif~ent~s ma~a
,
{¡.
cut
&
illi concupierunt . Neque 1dolis fervientes,
:: úcut quidam eorum , ficnt fcriptum eíl , Sedit po–
" pulus manducare
&
bibere ,
&
furrexeru nt lude–
" re . Neque fornicemur ,
ficut quidam eorum for–
" nicati font ,
&
ceciderunt una die viginti
&
tria
,, millia . Neque tentemus Chriíl:um , licut quid:im
,, eorum tentaveruot ,
&
a (erpentibus perierunt.
Ne–
" que murmuraveritis , íicut quidam eorum murmu-
Tom.
IV.
raverunt,
&
perieruot abextermioatore. Omnia au- ".
tem
ha:c in figura contingebant illis : fcripta autem
ce
font ad correptionem noíl:ram , in quos fin is fa:culo- "
mm obvenit . Nobis ergo potius iíl:a cantata font. "
Unde in hoc Pfalmo inter cerera diél:um eíl: , Ut
cognofcat generatio altera , filii qui nafcentur
&
ex-
v.
G.
forgent . Porro ú ille ioteritus a ferpentibus,
&
ab
exterminatore illa perditio ,
&
gladii trucidatio , fi.
gura: fuerunt, ficut evidenter dicit Apoílo!us, cum
illa omnia contigiífe manifeíl:um
íit :
no11 enim ait,
In
figura dicebantur , ve! ,
In
figura fcripta font;
fed , In figura , inquit , contingebant illis
:
quanto
majare diligencia pietatis cavenda: funt pc:ena: , qua-
rnm figura: illa: foerunt? Procul dubio quippe Gcnt
in boois
re
bus multo amplius boni eíl in
eo
quod. per
figuram fignificatur, quam in ipfa figura : ita
&
in
malis longe utique pejora fonr qua: fignificantur figu-
ris, cum tanta mala fint etiam íignificantes figura:.
Nam ficut terra promiílionis , quo illc populus du–
cebatur , in comparatione regni ca:lorum nihil eíl: ,
quo Chriíl:ianus populus ducitu r
:
ita
&
pc:ena: illa:
qua: figura: fuernnt, cum tam fint atroces, in com–
paratione prenarum guas fignificant , nihil funt .
QEas.autem figuras dixit Apoílolus, eas dicit iíle
Pfalmus, quantum exiílirnare po(li.imus , parabolas
&
propoGtiones
:
non in eo habentes finem , guod
contigerunt; fed in eis rebus, ad quas rationabilicom–
paratione referuntur . Adtendamus ergo legem Dei
populus ejus ,
&
inclinemus aurem noílram in
ver·
ba orís ejus .
4.
.Aperiam
,
inquit ,
in parabolif 01 meum
,
elo-
y.
"
quar propojitionef ab initio.
A guo initio dicat , fatis
apparet in confequentibus . Non enim
ex
quo faél:um
eíl:
c:dum
&
terra, vel
ex
quo creatum
eíl:
in primo
homine genus humanum;
(ed ex
guo populi congre–
gatio qme adduél:a eíl ex .lEgypto : ut fenfus pertineat
ad Afaph, qnod interpretatur congregatio . Sed uti-
nam qui dixit,
Aperiam in paraholif 01 meum,
etiam
intelleél:um nofl:rum in eas aperire dignetur. Si enim
ficut os foum aperuir in parabol is, ita aperiret etiam
ipfas parabolas;
&
ficut eloquitur prorofitiones , ita
eloqueretur
&
earum expofitiones; non hic a:íluare-
mus : nunc
vero
ita obteél:a
&
claufa font omnia,
ut etiamíi ad aliquid ipfo adjuvante , unde falubri-
ter pafcamur, pervenire poílimus, in fudore tamen
G<n.¡ .
19.
vultus noílri edamus panem ;
&
prenam definitionis
antiqua:, non corporis tantum, fed
&
cordis labore
pendamus . Dicat ergo ,
&
audiamus parabolas
&
propofitiones.
5.
f!.!!anta audivimm,
&
cognovimtff ea
,
&
pa-
Yf.
l•
tre1 noftri narravemnt nobi1
? Dominus foperius lo–
quebatur. Nam cujus alterius verba credenda font,
Adtendi te populus meus legem meam?
~id
eíler-
v.
,.
go guod mmc repente horno loguitur
?
Jam enim
hominis verba fuot ,
J1..!.1ttnta audivimm
,
&
cogno–
vimuf ea
,
&
patref noflri na1·ravertmt nobiJ
?
Nimi-
rum jam Deus ex hominis minifierio locuturus ,
fi-
cut ait Apoíl:olus, An vultis experimentum acci-
"'º'·
ll·
pere ejus qui in me loquitur Chriffus
?
ex perfona
3
•
fua primum verba fieri voluit , ne verba ejus Jo.
quens horno, contemneretur ut horno . Ira enim fe
habent locutiones Dei , qua: nobis infinuantur per
fenfum corporis noílri . Creaturam fubditam opere
inviúbili Creator movet : non ejus fubfiaotia in ali-
quid corporale
&
temporale converritur ,
ut
corpo-
ralibus
&
temporalibus fignis , five ad oculos
íive
Mm
ad aú-