1000000206

299 / 1328

O P U S C U L U M IL
negat Nevvtonus, & affeclre agnofcentes spcmtaneam virium iflivaren diminutio–
n~m. ~cimus quod hac de cauffa Leibnitius fugillat Nevvtonum, & fuos: Ad–
t!1t emm = Ex qua intelligitur .Nevvtcmum, ejufque affeclas fcientiam rei Dinamicte
nenlum habere : Sed hzc probant , quod Protefianres Mathematici Catholicis
Theologis non parcunt , fed neque Mathematicis Cuis : Ceterum a Vvolfio de–
monfirationem· expeétamus : Addit itaque Vvolfius in Nota =Q_uoniam motus
a·egulte abfque principiis Mathematicis non intelliguntur) banc quoque pugnam in/luxus
phy/ici animce, & corporis in fe invicem cum ordine natur.e , Mathematum prorfus
i!!'arus non comprehendit ::: In his Sapicns Leétor non aliud argumentHm inve–
ntet, quam illud pharifaicum :: Vos nefcitis quidqu~m ::: Provocar Vvolfius ad
demonílrarionem hujus rei a fe datam CoCmologi;? §. 487. = In confiiélu, in–
quit , Corporum Elafiicorum eadem confervatur 'Virium vivarum quantitas
vis viva , qute per· percuffionem amittitur 1 non perit , == Refpondetur
eamdem quantitatem , quantum eíl: ex natura elafücorum p1ercu{forum :
faltem propter reÍlíl:entiam medii duo globi elaíl:ici pofi ~ptuum occurfmn
refüientes pau-llatim ·quiefcunt , ideoque vis motrix, feu viva in ambobus pe·
r'Ít, niíi confugiant Leibnitius, & Vvolfius ad quafdam inviíil{jles communi–
cationes virium in alia corpora , ·Ctcuti Cartefiani a Leibnitio & Vvolfio reje–
fü ad arbit1~~rias corumu111cationes motuum. At qu id reponet pra:terea V vol–
fius , cum duo globi molles in occurfu quiefcunt ? Reípondet in Nota ad §.
487. Cofmologi~ == Si contingat in conftiélu corporum elafiicorum motum prorfus ex–
tingui , adeoque vites vivas in corporibus fibi mutuo occurrentibus amitti , in rnotum
intefiinum recipiuntur ::: En recurfo.s ad invilibilia arbi traria . His tander~ fig-
1mntis coníl:ant illa! motuum leges a Leibnitio , & Vvolfio affi rtcr , qnas hic
inacceífas Vlllt, ut fupra retu li, imperitis Geometrix. Ad fignienta non diffi -
.milia, aut etiam graviora opus efi ut confugiant , !i quis objiciat machinas
animales innúmeras, faltem iri morte, ncm effe amplius vires vivas, feu mo–
trices ut prius : Quod ut folvar Leibnitius docet in primo conceptu machi–
nas añimalium p:irvas effe , & deinde amplificari ufque ad menfuram debi–
tam: in obitu autero contrahi ad primam parvitatem, atq4e hoc paéto perfe.
verare eamdem vim vivam . Quare ex Leibnitio Mertem nihil aliud ef!e quam
animalis contraélionem , & organorum involutionem . Legi iíla vix fine r
commiferatione -poffunt in Commercio Epiaolico Bernoulli , &
falition. ann. x745. epifi:ol. 83. & 85. & proli..~ius epiílol. 87. m. .
pag. 435·
Tandem cauífam Leibnit,ii & fuam Ge perorar Vvolfius Pfychologi;? §. 640.
felicior miles furnrus_, fi conviciis, guam rationi bus pugnet - ::: Si quis , inquit,
hebetior fuerit , quam ut philofophicam fcientiam capere poffit , vel infirmior , quam
ut inojfenfa pietate syfiemati HarmonitE Pr~fiabilit~ affentiatur , is syftema ( Theo–
logico.J'cbolafiicum ) inf/uxus phy/ici ampleflatur , & syflema Harmoni<2 prr;eftabilitá1 ,
fi velit , damnet , modo fibi temperet a malitia . . • seq!-dmur bic K eplerum rirun:
fagaciffimi ingenii , qui cum ·in lntroduél. ad Comment. de Mot . Stell& Martis
Cauf!am Copernici pro virili egiffet , concludit ::: Qui hebetior. -e!l: , quam yt
.Aftrooomicam fcieotiarn ·capere poffit , vel infirmior quam ut inoffenfa p1~tate Copernico credat , ci
fuadeo ut miffa Schola aílronomica , damnar1s
etiam , fi placer, Phílofophorum quibufcumque placitis, foas res agat , & ab
hac peregrinatione mundana defiíl:ens domum ad agellum fuum excolend~m
fe recipiat , oculifque, quibus folis videt, in hoc adfpeétabile C~lum fublat1s ,
toto peétore in gratiarum aétiones, & laudes Dei Conditoris effu n~·atur, cer–
tus fe pon minorem· Deo cultum pr;?!tare, quam Afhonomum, cUI. Deus hoc
dedit, ut mentis oculo perfpicacios videat ·::: Hoc Keplerimonitum, add 1~ wol~us~
tanto confident)us inculco} quanto evidentior efi ·identitas rationum , cur Anticoperniram
. syfie-